Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Architektura”
Dom opieki dla osób starszych w Powsinie to obiekt będący odpowiedzią na potrzeby zarówno społeczne, w tym integracji międzypokoleniowej, jak i ekologiczne, z naciskiem na aktualne zmiany klimatyczne.
wizualizacja, widok na elewacje z panelami fotowoltaicznymi
© Katarzyna Szmołda
Budynek został zaprojektowany z myślą o wysokiej jakości życia osób starszych. Składa się z czterech kubatur połączonych z sobą szklanymi łącznikami. Podział ten ułatwia rozróżnienie dwóch stref: prywatnej dla pensjonariuszy oraz półpublicznej, dostępnej dla osób z zewnątrz. Dodatkowo za domem opieki znajduje się ogród z elementami małej architektury, który wkomponowuje się w otoczenie sąsiadującego Parku Kultury w Powsinie. Jest on dostępny jedynie dla seniorów, dzięki czemu daje im poczucie bezpieczeństwa oraz prywatności. To od pensjonariuszy zależy, czy spędzają czas w ciszy wśród natury, czy zapoznają się z gośćmi odwiedzającymi dom opieki. Podczas opracowywania przestrzeni dla osób w podeszłym wieku brane były pod uwagę wszelkie możliwe udogodnienia dla ludzi z rozmaitymi niepełnosprawnościami.
schematy zalożenia
© Katarzyna Szmołda
Aby zachęcić mieszkańców Powsina do nawiązywania nowych znajomości, niezależnie od wieku, w dwóch frontowych obiektach z dachem jednopołaciowym zostały umieszczone funkcje publiczne. Należą do nich: pokoje do zajęć grupowych, biblioteka, stołówka z kawiarnią, kompleks rehabilitacyjno‑medyczny oraz sala gimnastyczna. Wszelkie pomieszczenia przeznaczone do przebywania większej grupy ulokowano w narożnikach kubatur skierowanych w stronę wspólnego dziedzińca. Zarówno kameralna przestrzeń na świeżym powietrzu, jak i wykorzystanie dużej ilości przeszkleń sprawiają, że użytkownicy budując więzi, kreują jednocześnie małą, lokalną społeczność. Osoby starsze oferują wiedzę, doświadczenie oraz czas, a odwiedzający rozmowę i wsparcie.
wizualizacja, widok od strony dziedzińca
© Katarzyna Szmołda
Kolejnymi bardzo ważnymi przestrzeniami integracji społecznej są przeszklone łączniki. Wykorzystanie tafli szkła zarówno do elewacji, jak i części konstrukcji sprawia, że zaciera się granica między wnętrzem a zewnętrzem. Zieleń przenika z dziedzińca do środka, dając użytkownikom możliwość ingerowania w nią. Opieka nad roślinami sprawia, że ludzie przywiązują się do miejsca i chętniej do niego wracają. Aby zapewnić bezpieczeństwo oraz komfort użytkowania osobom starszym, na posadzce umieszczono poziome oznaczenia ostrzegawczo informacyjne, a dodatkowo, w celu uwidocznienia pionowej przegrody, zastosowano dwie warstwy szkła z zauważalnymi stężeniami pomiędzy nimi.
wizualizacje, wnętrza przestrzeni wspólnych
© Katarzyna Szmołda
W trosce o klimat, a także w związku z nagrzewaniem się budynku spowodowanym dużą powierzchnią przeszkleń, w projekcie oprócz wysokiego wskaźnika powierzchni biologicznie czynnej zastosowane zostały nowoczesne technologie proekologiczne. Już na wczesnym etapie projektu uwzględniono wspomaganie wentylacji naturalnej poprzez wykorzystanie dachu jednopołaciowego oraz automatycznie otwieranych bądź zamykanych otworów wentylacyjnych. Kolejnym elementem chłodzenia wnętrza obiektu jest wykorzystanie technologii double skin. Dzięki pustce powietrznej między dwiema taflami szkła, powietrze może się nagrzewać zimą i schładzać latem. Obniżenie kosztów użytkowania obiektów wynika również z wykorzystywania wody szarej oraz energii odnawialnej. Panele fotowoltaiczne umieszczone od strony południowej reagują na kierunek padania światła. Ich zmienna pozycja maksymalizuje wytwarzanie energii, daje pensjonariuszom również możliwość regulacji zacienienia w pokojach.
przekroje
© Katarzyna Szmołda
Dodatkowo na dachu znajduje się farma solarna wraz z papą redukującą zawartość szkodliwych substancji w powietrzu. Ostatnim elementem proekologicznym są szyby z wtopionymi ogniwami fotowoltaicznymi — w projekcie zostały wykorzystane jako pokrycie dachowe łączników. Warstwa kropek kwantowych umieszczona między taflami szkła nie tylko działa na korzyść bilansu energetycznego, lecz także absorbuje promieniowanie IR oraz UV, a dodatkowo dzięki swojemu rozmiarowi daje możliwość spersonalizowania przejrzystości szklenia.
rzut parteru
© Katarzyna Szmołda
Projekt powstał w zgodzie z naturą, a jego podział na cztery niezależne jednostki sprawia, że staje się bardziej uniwersalny i łatwy w adaptacji do aktualnych oraz przyszłych potrzeb użytkowników.
Katarzyna SZMOŁDA
Ilustracje: © Autorka
