Centrum Muzealno-Kulturalne na Wildze przy ulicy Różanej to projekt Mikołaja Olszewskiego z Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Autor poruszył temat problemów mieszkańców poznańskiej dzielnicy oraz ograniczonego dostępu do oferty kulturalnej. Jego propozycja wskazuje dalszą drogę rozwoju Wildy.
Projekt centrum powstał jako chęć rozwiązania problemów dzielnicy Wildy oraz poprawy jakości życia jej mieszkańców. Mikołaj Olszewski dokonał licznych analiz historycznych i przestrzennych tej poznańskiej dzielnicy oraz przeprowadził kwerendę i ankietę wśród jej mieszkańców. Jego projekt jest pracą inżynierską wykonaną pod kierunkiem dr hab. Stanisława Sipińskiego prof. UAP oraz Stanisława Łakińskiego.
Centrum Muzealno-Kulturalne Wildy
© Mikołaj Olszewski
nie tylko problemy Wildy
Brak instytucji kultury, niewłaściwe lokalizacja parkingów (przestrzeń publiczna została zagarnięta przez samochody, również pierwotnie posadzona zieleń i projektowana zieleń ustąpiły im miejsca), ograniczony dostęp do terenów rekreacyjnych, smog — to tylko niektóre problemy Wildy. Projekt Mikołaja Olszewskego jest próbą ich rozwiązania oraz stanowi wskaźnik dla dalszej drogi rozwoju dzielnicy, jako dzielnicy nowoczesnej, zielonej i młodzieżowej.
projekt znajduje się przy ulicy Różanej w Poznaniu
© Mikołaj Olszewski
Problem braku instytucji kultury na terenie Wildy pojawił się w momencie zmiany charakteru dzielnicy: z kiedyś przemysłowej, na obecnie wyłącznie mieszkalną. Opracowywany obszar nie ma własnego centrum kulturalnego ani zaplecza muzealnego, które byłyby w stanie sprostać potrzebom obecnych mieszkańców (liczba mieszkańców Wildy wynosi ok. 60 tys. — dane GUS 2018) [...]. Problem zagospodarowania dziedzińców wewnętrznych kwartałów zabudowy, nie dotyczy tylko opracowywanego obszaru, ale istnieje również w całej Polsce i na świecie. Obserwując obecne tendencje w architekturze oraz problemy, jakim współczesne projektowanie musi stawić czoła, mój projekt jest jedną z wielu odpowiedzi na w.w. problemy i stanowi kontynuację problematyki podejmowanej na całym świecie — tłumaczy autor.
budynek domyka pierzeję ulicy Różanej
© Mikołaj Olszewski
centrum kulturalne
Praca Mikołaja Olszewskiego obejmuje dwie działki przy ul. Różanej w Poznaniu (na jednej z nich znajduję się fachwerkowy budynek). Autor uwzględnił rewitalizacje istniejącego budynku, wykonanego w konstrukcji muru pruskiego. Obok niego zaproponował Centrum Muzealno-Kulturalne z parkingiem podziemnym. Uwzględnił także zagospodarowanie dachu, jako przestrzeni rekreacyjnej o funkcji parkowej.
autor uwzględnił w projekcie istniejącą zabudowę
© Mikołaj Olszewski
Główną ideą mojej pracy dyplomowej było stworzenie miejsca kultury, swoistego centrum wydarzeń, dla pełnoprawnej dzielnicy miasta Poznania, a zarazem ocalenie niszczejącej architektury, która jest świadkiem historii Wildy. Inspirację dla projektu stanowiły istniejące przykłady budynków użyteczności publicznej o podobnej problematyce projektowej oraz tożsamych warunkach pogodowych (konieczność izolacji termicznej budynku). Wpływ na projektowaną architekturę miała również historia dzielnicy, otaczające ją budynki przemysłowe znajdujące się na terenie Wolnych Torów w Poznaniu oraz charakter obecnej zabudowy Górnej Wildy — wielkomiejskie kamienice z XIX wieku o charakterystycznym detalu i powabie, często ceglane i bogato ornamentowane — dodaje Mikołaj Olszewski.
schemat powstawania projektu
© Mikołaj Olszewski
budynek w budynku
Sprzeciwiając się porzucaniu zabytkowych budynków, Mikołaj postanowił wciągnąć istniejącą zabudowę w projektowany obiekt, tworząc tym samym „budynek w budynku”, swoistą hybrydę historii i współczesności. Zdecydował się na takie rozwiązanie, aby domknąć pierzeję zabudowy ul. Różanej. Obiekt został zaprojektowany z myślą o mieszkańcach i a jego forma otwarta. Konstrukcja i rozwiązania funkcjonalno-przestrzenne, mają znamiona architektury uniwersalnej.
parter projektowanego budynku
© Mikołaj Olszewski
Ważnym dla mnie aspektem stała się koncepcja otwartych budynków — Open Building78, która zdaje się odpowiedzią na wiele współczesnych wyzwań, związanych między innymi z cyklem życia budynków. Koncepcja ta została opracowana przez architekta Johna Habrakena. Polega ona na takim podejściu do projektowania, które zakłada potencjalną konieczność zmiany lub adaptacji obiektu, by dotrzymać kroku postępującym zmianom społecznym lub technologicznym. Budynki tego typu wyposażone są w solidną i odporną ramę konstrukcyjną z dodatkowymi systemami, które pozwalają na demontaż lub nadają się do ponownego użycia, jak elementy elewacji, ścian wewnętrznych, umeblowania oraz urządzeń technicznych. Dzięki temu ograniczamy zużycie zasobów naturalnych oraz możemy łatwo modyfikować schematy aranżacji i planów — opowiada Mikołaj Olszewski.
architekt zastosował m.in. cegłę pełną i aluminium
© Mikołaj Olszewski
ponowne życie budynków
Autor zdecydował się na konstrukcję szkieletową, żelbetową, prefabrykowaną oraz na zastosowanie wysokiej klasy materiałów szlachetnych, takich jak cegła pełna, aluminium anodowane oraz elementy ślusarki okiennej. Rozstaw osi konstrukcyjnych budynku ułatwia zmianę aranżacji pomieszczeń muzealnych i wystawowych na np. pomieszczenia mieszkalne, biurowe, szpitalne oraz inne, których dzisiaj nie jesteśmy w stanie przewidzieć. Wysokość stropów, klatki schodowe i dostosowanie budynku dla osób niepełnosprawnych, pozwalają na dowolną aranżację każdego piętra.
Dzisiaj jest to funkcja muzealna, budynek użyteczności publicznej, a jaka będzie za 50 lat? — zastanawia się autor.
