Alicja Jackowska i Ewa Bombalicka — studentki Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej — stworzyły zwycięski projekt Muzeum Żeglarstwa Polskiego we Władysławowie. Konkurs na koncepcję architektoniczno-urbanistyczną oddziału Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku został zorganizowany przez Politechnikę Gdańską, Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku oraz Towarzystwo Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego. „AURĘ” doceniono za interesujące i ikoniczne ukształtowanie bryłowe oraz bardzo ciekawe prowadzenie przestrzeni ekspozycyjnych połączonych z przedpolem wodnym.
aksomoteria
© Ewa Bombalicka i Alicja Jackowska
koncepcja w skali urbanistycznej
Rozstrzygnięcie wewnętrznego konkursu studenckiego nastąpiło w lutym 2024 roku, o czym informowaliśmy na naszym portalu: Wyniki konkursu na projekt Muzeum Żeglarstwa Polskiego. Zwycięska koncepcja bazowała na analizach opracowywanego terenu wraz z otoczeniem. Cel projektu stanowiło wykreowanie unikalnego budynku o otwartej formie, zachęcającego użytkowników do jego odwiedzania. Ważnym aspektem było zapewnienie łatwego dostępu oraz czytelnego układu komunikacyjnego. Analizy funkcjonalne, przyrodnicze, krajobrazowe oraz komunikacyjne, przeprowadzone na początkowym etapie projektowania, stanowiły fundament kompleksowej koncepcji architektonicznej dla opracowywanego obszaru.
zagospodarowanie terenu
© Ewa Bombalicka i Alicja Jackowska
Główne wejście do muzeum zostało umiejscowione w narożniku budynku, skierowanym w stronę ulicy Bohaterów Kaszubskich, oraz planowanej drogi dojazdowej z parkingiem dla zwiedzających. Budynek został zaprojektowany na planie zmodyfikowanej litery L, co umożliwiło wykreowanie dziedzińca z zielonymi terenami, przestrzeniami rekreacyjnymi oraz placem zabaw, oferując widok na zatokę. Organiczne kształty terenu nawiązują do dynamicznej formy fali budynku.
Zdecydowano się na stworzenie i podkreślenie osi widokowej między eksponowanym narożnikiem wejściowym muzeum a projektowanym pomostem przystani żeglarskiej, co tworzy pomiędzy nimi atrakcyjną relację widokową.
zagospodarowanie terenu
© Ewa Bombalicka i Alicja Jackowska
koncepcja w skali architektonicznej
Inspiracją dla projektowanego założenia stała się zmienna aura, nierozerwalnie związana z żeglarstwem i jego wyzwaniami. Bryła budynku, zwieńczona dynamiczną falą, harmonijnie przechodzi w organiczne formy terenu, zachęcające do korzystania z okolicznych atrakcji.
Istotnym elementem wizualnym projektu były wybrane rozwiązania materiałowe, takie jak zastosowanie przezroczystego i mlecznego szkła w elewacjach, tworzące efekt mglistej tajemnicy. Połączenie tych dwóch materiałów dodaje lekkości bryle poprzez optyczne „uniesienie” przeszklonego, cofniętego parteru. Mleczne szkło, choć nie ujawnia wnętrza budynku, umożliwia fragmentaryczne połączenie ekspozycji z widokiem na zatokę przez przezierny szklany element.
wizualizacja
© Ewa Bombalicka i Alicja Jackowska
Projekt zakłada dostępność dla osób z niepełnosprawnościami. Na każdej kondygnacji przewidziano toalety dostosowane do ich potrzeb. Szerokie korytarze ułatwiają komunikację, a utwardzone drogi dojścia do budynku mają ponad 1,5 metra szerokości. Dostęp do windy z poziomu parteru umożliwia swobodne poruszanie się po wszystkich kondygnacjach. Projektowane drzwi wejściowe spełniają wymogi dostępu dla osób z niepełnosprawnościami, a wszystkie drzwi wewnętrzne mają co najmniej 90 cm szerokości.
główne założenia projektowe
Główne założenia projektowe obejmują umiejscowienie części ekspozycyjnej i restauracji z widokiem na Zatokę Pucką. Na dziedzicu przed muzeum zaplanowano przestrzeń z zielenią, placem zabaw i miejscami rekreacyjnymi. Wyraźne, czytelne wejście dla zwiedzających zapewnia łatwy dostęp do obiektu. Funkcjonalne zgrupowanie części pracowniczej, połączonej wydzieloną komunikacją poziomą i pionową umożliwia efektywne działanie. Woda zostaje tutaj wprowadzona jako element zagospodarowania, harmonijnie współgrający z wewnętrzną ekspozycją jachtów. Restauracja będzie miała niezależny dostęp komunikacyjny, umożliwiając gościom korzystanie z usług gastronomicznych bez konieczności zwiedzania ekspozycji. Elastyczna aranżacja części wystawowej umożliwi swobodne przekształcanie jej układu zgodnie z potrzebami.
wizualizacja
© Ewa Bombalicka i Alicja Jackowska
Do zagospodarowania wprowadzono wodę w postaci dwupoziomowej fontanny z wodospadem. Organiczna forma placu odwołuje się bezpośrednio do kształtu budynku, tworząc z nim spójną całość. Zastosowanie wkopanej fontanny z wodospadem oraz przeszklonej ściany na kondygnacji -1 pozwala na stworzenie interesującej relacji widokowej między eksponowanymi jachtami a wodą, z którą są nierozerwalnie związane. Detal ten ukryty jest na pierwszy rzut oka z perspektywy człowieka wchodzącego do muzeum, pozwalając na spotęgowanie wrażenia elementem zaskoczenia podczas zwiedzania.
założenia funkcjonalno-użytkowe
Założenia funkcjonalno-użytkowe obejmują różne strefy w zależności od kondygnacji budynku. Parter zapewnia strefę wejścia głównego, z przestronnym holem, kasami, szatnią, ochroną i sklepikiem. Znajduje się tam także strefa edukacyjna, przewidziana na organizację wykładów i warsztatów oraz strefa wejścia pracowników, związana z administracją i zapleczem socjalnym. Na parterze umiejscowiono także strefę pokoi dla gości, zapewniającą prywatne łazienki i wspólną kuchnię dla badaczy i gości oraz strefę warsztatową, pozwalające na specjalistyczną aranżację technologiczną z niezbędną aparaturą.
wizualizacja
© Ewa Bombalicka i Alicja Jackowska
Na kondygnacji -1 zaplanowano główną strefę ekspozycyjną, otwartą przestrzeń, umożliwiającą dostosowywanie aranżacji do potrzeb wystawy. Przewidziano również strefę magazynową i techniczną, zawierającą pomieszczenia magazynowe i techniczne, takie jak pomieszczenia przyłączy, wentylatornie czy węzeł cieplny. Na kondygnacji +1 umieszczono strefę ekspozycyjną połączoną z główną strefą ekspozycyjną systemem ramp i antresol, z widokiem na główną ekspozycję oraz zatokę. Przewidziano także strefę konferencyjną, połączoną z magazynem, co pozwala na wygodne przechowywanie elementów ruchomych aranżacji, dzięki czemu sala konferencyjna zyskuje na wielofunkcyjności. Na kondygnacji +2 usytuowano strefę restauracyjną zaprojektowaną dla ponad 100 osób, z dostępem zarówno dla zwiedzających muzeum, jak i osób z zewnątrz. Funkcjonalne zaplecze restauracyjne posiada osobną komunikację oraz windę towarową.
wizualizacja
© Ewa Bombalicka i Alicja Jackowska
elementy proekologiczne
W projekcie zastosowano pompy ciepła jako główne źródło zasilania. Przekształcają one energię z jednego medium do innego w celu regulacji temperatury, będąc bardziej ekologicznym rozwiązaniem, korzystającym z odnawialnych źródeł energii. Dodatkowo ekstensywne dachy zielone, charakteryzujące się cienką warstwą podłoża i roślinnością odporną na trudne warunki, pełnią funkcję izolacji termicznej, utrzymując stałą temperaturę w budynku. Dzięki retencji wody, dachy zielone opóźniają odpływ deszczówki, a roślinność na nich przyczynia się do poprawy jakości powietrza poprzez absorpcję dwutlenku węgla i uwalnianie tlenu. Ponadto obiekt wyposażono w ogrody deszczowe w postaci retencyjnych zagłębień żwirowych z roślinami wspomagającymi proces oczyszczania przepływającej wody.
