„Koncepcja zagospodarowania obszarów poprzemysłowych na Santa Marta w Wenecji” to temat pracy dyplomowej drugiego stopnia Andrzeja Kuchty, absolwenta kierunku Architektura Politechniki Krakowskiej. Zaprezentowana przez niego koncepcja odpowiedzieć ma na problemy, z którymi zmagają się wenecjanie.
problemy Wenecji
Wenecja to miasto, którego nie trzeba przedstawiać. Stolica regionu Veneto jest jednym z najczęściej odwiedzanych miast w Europie. Zapisała się w kulturze ikonicznym karnawałem i gondolami pływającymi po wąskich kanałach. Napływ turystów (overtourism) przybywających do Wenecji poza intratnymi przychodami doprowadził do wielu negatywnych zmian. Poza głównymi traktami, przez które przechodzą chmary zwiedzających, istnieją także miejsca wymagające interwencji. Santa Marta, dla której koncepcje opracował Andrzej Kuchta, jest właśnie takim przykładem.
analiza stanu istniejącego
© Andrzej Kuchta
Rok przed obroną pracy dyplomowej drugiego stopnia w ramach projektu kursowego i współpracy z zagranicznymi uczelniami, postanowiliśmy zdalnie poznawać Wenecję i zająć się jakąś interwencją. Po długich analizach wybrałem działkę znajdującą się w strategicznej lokalizacji, o specyficznym charakterze, która wymagała rewitalizacji. Po czasie stwierdziłem, że zajmując się tym tematem w ramach pracy magisterskiej, będę miał okazje zdobyć wnioski na temat tego, jak projektować w historycznym kontekście – powiedział autor tłumacząc, jak zrodził się pomysł na temat pracy dyplomowej.
zaczynając od badania
Szukając odpowiedzi na problemy Wenecji, Andrzej Kuchta postanowił przygotować ankietę skierowaną do kilku grup: przede wszystkim lokalnej ludności, ale również turystów (w tym turystów z Polski). Ankieta dostępna była w trzech językach: włoskim, polskim i angielskim. Pytania dotyczyły wpływu ruchu turystycznego na Wenecje, wprowadzania nowych akcentów architektonicznych do starej zabudowy, możliwości korzystania z infrastruktury publicznej, ograniczenia dla osób z niepełnosprawnościami czy ilości terenów zielonych w mieście.
schemat funkcjonalny założenia opracowany po badaniu
© Andrzej Kuchta
Do najważniejszych problemów zalicza się brak miejsca, w którym lokalni mieszkańcy mogliby odpocząć, uprawiać sport, przebywać w otoczeniu zieleni, jednocześnie tworzącą przestrzeń dla wszystkich, także dla osób z niepełnosprawnościami. Istotnym punktem dla niemalże wszystkich ankietowanych byłaby konieczność wtopienia nowej zabudowy w krajobraz Wenecji. Nie oznacza to braku wprowadzania w strukturę miast nowoczesnej architektury, lecz próbę wkomponowania jej do zabytkowej tkanki. Podobnie wygląda kwestia wprowadzenia zieleni w strukturę Wenecji.
analiza stanu istniejącego uwzględniająca badanie społeczne, akustyczne oraz wpływ na otoczenie
© Andrzej Kuchta
Podstawową kwestią jest to, czy Wenecja stanie się skansenem. Tak może się stać, jeśli napędzanie ruchu turystycznego będzie wyłącznym priorytetem – wskazuje na główny wniosek swojej pracy Andrzej Kuchta.
Ankietowani potwierdzili konieczność stworzenia przestrzeni bliskiej potrzebom mieszkańców – takiej, która wpasuje się w otaczające ją otoczenie, z jednoczesną poprawą funkcjonalności. Teren wymagał nowego zagospodarowania wraz z wprowadzeniem obszarów zieleni, stworzenia wnętrza urbanistycznego pozwalającego na rekreację, a przy tym umożliwiającego organizacje imprez masowych.
stworzenie koncepcji urbanistycznej
Przeprowadzenie badań pozwoliło na ocenienie priorytetów potrzebnych do przygotowania koncepcji. Andrzej Kuchta w obliczu problemów związanych z projektowaniem w przestrzeni opracował trzy warianty koncepcyjne: pochylni spacerowej bez dodatkowej zabudowy, pełnej zabudowy i ostatni, zakładający pozostawienie większego obszaru zieleni i mniej intensywnej tkanki zabudowy.
porównanie stanu istniejącego z konceptem
© Andrzej Kuchta
Wybrana koncepcja urbanistyczna miała przede wszystkim zapewnić pierwszeństwo realizowania potrzeb mieszkańców. Projekt zakłada zagospodarowanie obiektów poprzemysłowych, poddanych rewitalizacji bądź przebudowie. Wprowadza nasadzenia, które muszą być dostosowane do trudnych warunków gruntowo-wodnych. Tereny zielone stanowią czterdzieści procent kwartału.
wizualizacja głównego wariantu
© Andrzej Kuchta
W zaproponowanej przestrzeni kwartału wprowadzono pawilony restauracyjne, infrastrukturę sportową, place zabaw oraz punkty tematyczne dedykowane osobom starszym. W ramach zaprojektowanych kwartałów znalazła się również nowa przestrzeń mieszkalna, biurowa, budynki użyteczności publicznej i edukacyjno-muzealne. Część z nich powstałaby w obiektach poprzemysłowych. Istotna jest również budowa amfiteatru, stanowiącego centrum dla organizacji wydarzeń i imprez, oraz budowy kładki pieszej, pozwalającej na bezproblemowe przemieszczanie się.
Wizualizacja koncepcji
© Andrzej Kuchta
Podsumowanie
Praca dyplomowa Andrzeja Kuchty to próba podejścia do reorganizacji przestrzeni miejskiej, trudnej przede wszystkim przez ikoniczny charakter oraz problemy związane z ruchem turystycznym. Wyobrażenie o życiu w takich miastach jak Wenecja często dalekie jest od nostalgicznych widoków z pocztówek. Mieszkańcy spotykają się z problemami alienacji we własnym mieście. Tworzenie nowych przestrzeni wspólnych na obszarach zdegradowanych stanowi odpowiedź na te problemy.
