Życie i woda w mieście. Wyróżniony projekt Canale Della Vita w Mediolanie

Dobrawa Bies

13 lipca '22

Zrównoważony rozwój dzięki otwarciu kanału Navigli

...

+10

Michał Gałuszka i Agata Goleśna, studenci Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej otrzymali wyróżnienie honorowe w międzynarodowym konkursie Milan Navigli Canal Challenge platformy Buildner! Ich projekt Canale della Vita to propozycja przywracająca historyczną formę kanałów Navigli i tworząca nowe ekosystemy w mieście i rozwiązania proekologiczne poprawiające życie wszystkich mieszkańców (również zwierząt) i rozwój turystyki. Główne hasło projektowe? Życie i woda w mieście!

Uczestnicy konkursu mieli za zadanie wyobrazić sobie Mediolan przyszłości poprzez zaprojektowanie symbiotycznej relacji między miastem a jego historycznym systemem kanałów Navigli. Propozycje miały uwzględniać przyjazne projektowanie, mobilność i relację między wodą a przestrzenią miejską.

Projekt Canale della Vita, schemat połączeń przestrzeni publicznych

Mediolan przyszłości

Wyzwanie konkursowe składało się z dwóch zadań — uczestnicy musieli stworzyć projekt i strategię ponownego otwarcia całego ośmiokilometrowego odcinka Navigli w Medionalnie. Konieczne było określenie ogólnych wytycznych architektonicznych, możliwe funkcje i niektóre kluczowe połączenia między nowymi a istniejącymi przestrzeniami, a także ogólne oznakowanie obszaru kanału. Jako drugie zadanie należało wybrać do szczegółowego opracowania jedną z ośmiu podanych lokalizacji przestrzeni publicznych przyległych do kanału Navigli. Każda lokalizacja charakteryzowała się unikalnymi cechami, jej kluczowymi punktami i problemami, z którymi się boryka. Były to: Cassina de Pomm, Via Melchiorre Gioia, Conca dell'Incoronata, San Marco,Via Senato-Via Marina, Università degli Studi, Parco delle Basiliche, Parco Archeologico.

mapa kanału i etapowania

projekty z Polski wyróżnione!

Zgłoszone projekty oceniało jury w składzie: James Biber (Biber Architects, USA), Grazia Comai (Townshend Landscape Architects, Wielka Brytania), Carola Enrich (Townshend Landscape Architects), Samista Jugwanth (Zutari, Afryka), Silvana Ordinas (Peter Pichler Architecture, Włochy), Lukas Rungger (noa* network of architecture), Sean Shen (ZJJZ Atelier, Chiny), Rituparna Simlai (Studio Arth, USA). Jury przyznało trzy nagrody główne, nagrodę BB Student Award, nagrodę Clients Favorite oraz sześć wyróżnień honorowych.

Pośród wyróżnionych prac znalazły się dwa projekty studentów i studentek Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej. Jeden to projekt Water Belt Of Milan autorstwa Darii Bal, Klaudii Elsner i Marty Sanigórskiej, a drugi to właśnie Canale della Vita projektu Michała Gałuszki i Agaty Goleśnej.

kanał życia

Nazwa projektu Canale della Vita pochodzi z języka włoskiego i oznacza Kanał życia. Życie stało się głównym tematem naszego projektu, a postrzeganie życia na wielu płaszczyznach zainspirowało rozwiązania przedstawione w projekcie. Od powiązań społecznych, przez korytarze ekologiczne dla życia zwierząt, po tworzenie nowych ekosystemów w mieście i rozwiązania proekologiczne poprawiające życie mieszkańców i rozwój turystyki. Ponowne otwarcie Kanału Navigli ma ożywić dynamiczne i szybko rozwijające się miasto Mediolan — opowiadają Michał i Agata.

Otwarcie kanału ma szansę stać się starą obwodnicą miejską okrążającą ważne miejsca historyczne, zabytki i nowoczesność. Projekt Polaków ma wpływać na kierunek rozwoju miasta, być manifestem i przykładem dla innych miast świata, które na przestrzeni lat utraciły swoje zasoby wodne w strukturze urbanistycznej.

powody ponownego otwarcia kanału Navigli

ponowne otwarcie kanału

Kanał Navigli ma długość 8,8 kilometrów i jest podzielony na cztery odcinki. Wzdłuż niego biegnie promenada, droga rowerowa oraz ulica przeznaczona głównie do komunikacji miejskiej i zapewniająca dojazd do posesji wzdłuż planowanego bulwaru. W zależności od dostępnej szerokości, wzdłuż kanału autorzy proponują zmienną szerokość kanału wodnego wynoszącą kolejno 5, 7 lub 10 metrów. Założyli też, że ulica jest jednokierunkowa, ale w momentach, gdy taki układ ruchu byłby niekorzystny, zaproponowali dojazdowe drogi dwupasmowe.

jednym z elementów projektu jest park miejski

Projekt otwarcia Navigli ma być krokiem w kierunku zrównoważonego rozwoju miasta i wpisać się w plan rozwoju Milano 2030. Zakłada się, że będzie miał pozytywny wpływ na klimat w mieście — poprzez zwiększenie retencji i ruchu wody oraz zmniejszenie efektu miejskiej wyspy ciepła. Dodatkowo otwarcie kanału ma stworzyć nową formę mobilności w mieście, tym samym spajając kluczowe przestrzenie publiczne i łącząc jeziora Lombardii z infrastrukturą wodną.

Stworzenie nowych dróg rowerowych wzdłuż kanału może być łącznikiem pomiędzy centrum miasta a planowanymi korytarzami rowerowymi. Powstanie bulwar w kształcie pierścienia, którym będzie można przemierzać ważne miejsca w mieście, a w przyszłości rozwój miasta może być skoncentrowany na dodaniu niezbędnych funkcji na jego obwodzie — dodają autorzy.

historia kanału Navigli

nawiązanie do historii

Projekt nawiązuje do historycznego przebiegu kanału wodnego. Na przestrzeni lat kanał zmieniał formę, zamykając kolejne odcinki. Projekt zakłada powrót do pierwotnej formy kanału w kształcie niepełnego koła i proponuje jego zamknięcie w parku przy zamku Sforzesco. Ma stworzyć obwodnicę wodną wokół centrum miasta i stać się tętniącym życiem miejscem wspierającym aktywność zarówno społeczności lokalnych, jak i turystów.

Planowana przebudowa kanału żeglugowego stanie się w przyszłości ważnym elementem transportu wodnego Lombardii. Powstanie płynne połączenie między dwoma największymi jeziorami w regionie — Lago Maggiore i Lago di Commo. W rezultacie ponownie zostanie otwarty stary kanał żeglowny, który będzie głównym szlakiem transportu wodnego.

Cała koncepcja nawiązuje do pierwotnego, naturalnego połączenia śródlądowej sieci wodnej. To także działanie wpisujące się w aktualny europejski trend wykorzystywania gospodarki wodnej do walki ze zmianami klimatu. Mediolan ma szansę stać się atrakcyjnym punktem na szlaku wodnym. Najdłuższe trasy mogą prowadzić z Lago Maggiore, przez Mediolan, a nawet Padwę czy Wenecję — tłumaczą studenci.

aksonometria projektowanego parku

wielofunkcyjna przestrzeń miejska

Drugim zadaniem konkursowym było szczegółowego opracowanie jednej z podanych lokalizacji. Studenci Politechniki Śląskiej wybrali teren Via Sentao – Via Marina, położony w ścisłym centrum, jednak najbardziej zaniedbany.

Celem naszego projektu jest stworzenie nowoczesnej, wielofunkcyjnej przestrzeni miejskiej, odpowiadającej potrzebom rozwijającego się miasta. Dzięki swojej lokalizacji i otwarciu kanału w centrum miasta projektowany park stworzy mieszkańcom warunki do zrównoważonego stylu życia. Obecnie park jest tylko częścią zieleni przedpola dla Giardini Indro Montanelli. Dzięki całkowitej przebudowie miejsce to stanie się konkurencyjnym miejscem, zapraszających swoją zieloną przestrzenią osoby przemieszczające się z centrum miasta w kierunku wschodnim — tłumaczą projektanci.

nowy punkt orientacyjny przed wejściem do parku

park na nowo

Aby przyciągnąć użytkowników, studenci zaproponowali nowy punkt orientacyjny w postaci dużego znaku z nazwą miasta. Konstrukcja znaku wykonana jest z betonu pochłaniającego smog. Jednym z głównych założeń projektu jest zachowanie istniejącego drzewostanu i wykorzystanie go jako materiału kompozycji przestrzennej. Wokół istniejącej zieleni autorzy zaproponowali miejsca do różnych działań. Funkcje parku są odpowiedzią na dyskusje z mieszkańcami i użytkownikami parku. Znajdą się tu miejsca piknikowe, tereny rekreacyjne dla seniorów, place zabaw dla dzieci, stacje rowerów miejskich, wybieg dla psów oraz miejsca edukacji młodzieży. System ścieżek i komunikacji opiera się na połączeniu parku z istniejącymi ścieżkami terenów zielonych bezpośrednio przylegających do terenu opracowania.

w parku autorzy zaproponowali wiele zbiorników wodnych

woda w mieście

Park otwiera się skwerem z nowym punktem orientacyjnym i istniejącym pomnikiem, a zamyka go obszar z obeliskiem. Projekt zakłada usunięcie istniejącej stacji benzynowej, a zamiast niej na parkingach zostaną zainstalowane ładowarki do samochodów elektrycznych. Autorzy wprowadzili dziewięć zbiorników wodnych, które symbolizują otwarcie kanału w mieście. Zarówno otwarcie kanału, jak i wprowadzenie basenów w parku wpłynie pozytywnie na zmniejszenie efektu wyspy ciepła. Studenci wprowadzili również małe zbiorniki retencyjne w postaci ogrodów deszczowych oraz rów bioretencyjny wzdłuż kanału. Systemy te pomogą zmniejszyć ryzyko przepełnienia kanału podczas obfitych opadów.

Projekt jest nowoczesną, proekologiczną i wielofunkcyjną odpowiedzią na potrzeby zmieniającego się świata. W parku zostaną zainstalowane budki dla ptaków, które będą ogromnym wsparciem dla miasta po otwarciu kanału i wzroście populacji uciążliwych komarów. Nie zabraknie też domków dla pszczół, które są jednocześnie symbolem ludzkiego życia, co jest głównym tematem projektu otwarcia całego kanału — podsumowują Michał i Agata.

Temat wody w mieście poruszyli również studenci Politechniki Warszawskiej, tworząc instalację Wodny Azyl.