AiB patronowało 39. edycji konkursu im. Marii Dokowicz na najlepszy dyplom Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Nagrodę główną przyznaliśmy Justynie Bańburze za pracę pt. „Projekt zagospodarowania nabrzeży rzeki Bóbr na odcinku Nowogrodu Bobrzańskiego” wykonaną pod kierunkiem dr hab. Izabeli Idzikowskiej-Bzdręgi.
Przedmiotem pracy dyplomowej była próba scalenia ze sobą dwóch odrębnych części wchodzących w skład jednego miasta — Nowogrodu Bobrzańskiego, leżącego nad rzeką Bóbr w południowej części województwa lubuskiego. Miasto to zostało połączone w jedną tkankę w latach 90. XX wieku z dwóch wsi leżących po przeciwnych brzegach rzeki. Początkowo Nowogród Bobrzański obejmował jedynie tereny z prawej strony rzeki, natomiast lewy brzeg zajmowała większa powierzchniowo wieś Krzystkowice. Mimo przekształcenia ich w jedno miasto tworzą one dwa odrębne ośrodki bez spójnej zabudowy.
Justyna Bańbura wybrała opisywany obszar nie tylko ze względu na jego potencjał przestrzenny (atrakcynje położenie, sąsiedztwo jezior), ale również w celu zwrócenia uwagi na główne problemy dotyczące Nowogrodu — podział, brak integracji i odpowiedniej komunikacji, w szczególności dla pieszych. Po przeprowadzeniu badań terenowych i analiz autorka zaproponowała szereg działań integracyjnych.
mieszkańcy Nowogrodu Bobrzańskiego aby przejść na drugą stronę rzeki
często korzystają z mostu kolejowego
fot.: Justyna Bańbura
komunikacja
Obecnie na terenie miasta istnieje tylko jedna kładka łącząca dwa brzegi rzeki Bóbr. Mieszkańcy Nowogrodu Bobrzańskiego, chcąc przedostać się z jednej części miasta na drugą, zmuszeni są do przebycia długiej drogi. Niektórzy używają skrótu, przechodząc przez stary, nieprzystosowany dla pieszych most kolejowy. Justyna Bańbura zaproponowała stworzenie dwóch dodatkowych kładek i przebudowę traktów pieszych. Jedną z kładek podwieszono pod mostem kolejowym, natomiast drugą umieszczono pomiędzy dwoma istniejącymi mostami. Jej klepsydrowy kształt ma na celu integrację użytkowników — poprzez zwężenie kładki są oni niejako zmuszeni do bliższego kontaktu z podążającymi z naprzeciwka przechodniami.
projekt jednej z kładek pieszych
© Justyna Bańbura
sport
Kolejnym zaproponowanym rozwiązaniem jest stworzenie tras sportowych po obu stronach rzeki, wzdłuż głównych traktów pieszych. Ze względu na wyżynny charakter rzeki Bóbr poprowadzono również trasę kajakarską, z dwiema przystaniami i kontynuacją w kolejnych miejscowościach.
odpoczynek
Autorka w swoim projekcie uporządkowała przestrzeń nabrzeży, a ich teren przeznaczyła na duży park i nowe centrum rekreacyjne miasta. Kolista forma placów, ławek i innych elementów małej architektury nawiązuje do okrągłego stołu i integracji pomiędzy mieszkańcami.
zabawa
Projekt uwzględnia plac zabaw, boisko, pagórki, a przy brzegu rozlokowano punkty z interaktywnymi grami angażującymi uczestników po dwóch brzegach rzeki.
wspólne bezpieczeństwo
Na całym obszarze rozlokowano oświetlenie umożliwiające korzystanie z terenu również wieczorami, a wzdłuż brzegów promenady wprowadzono dodatkowe lampy, które poprawią widoczność nabrzeży. Stworzono także punkty alarmowe.
projekt uwzględnia również zagospodarowanie terenu wokół jeziora
© Justyna Bańbura
lokalna kultura
Autorka zaproponowała również wydzielenie dużego obszaru nabrzeży pod sad jabłkowy do użytku dla społeczności Nowogrodu Bobrzańskiego. Rozmieściła także okrągłe, ogrodowe altany i wyznaczyła miejsce na posadzenie winorośli (nawiązując do winobrania — corocznej imprezy powiatu zielonogórskiego).
Dyplomantka uwzględniła również zagospodarowanie terenów wokół jeziora mieszczącego się w północnej części miasta. Korzystając z jego uformowania, zastosowała podział na strefy cichą oraz głośną. W pierwszej z nich miałyby się znaleźć przystanie dla wędkarzy, a w drugiej plaża oraz kawiarenka. Autorka zaprojektowała też ścieżki sportowe wokół całego jeziora wraz z wypożyczalnią rowerów i łódek.
Wszystkie działania zaproponowane przez Justynę Bańburę mają na celu uatrakcyjnienie Nowogrodu Bobrzańskiego oraz rozwiązują problemy komunikacyjne. Projekt ze względu na swój koncepcyjne charakter może zostać zaadaptowany do innych przestrzeni miejskich.
oprac.: Dobrawa Bies
ilustracje dzięki uprzejmości Justyny Bańbury
