W trzeciej edycji konkursu organizowanego przez Re-use Italy uczestnicy stanęli przed zadaniem przekształcenia ruin włoskiego kościoła Chiesa Diruta w salę koncertową. Pośród nadesłanych prac znalazł się projekt Julii Giżewskiej i Jakuba Jopka oraz dr. Jerzego Wojewódki z Politechniki Śląskiej, który otrzymał trzecią nagrodę!
Włoski krajobraz jest pełen zapomnianych, historycznych budynków. Projekt kulturalny Re-use Italy ma na celu skupienie uwagi na tym problemie, poprzez promowanie działań, które pokazują, w jaki sposób można przywrócić do życia dawne obiekty i rozpocząć proces renowacji. Organizacja uważa, że renowacja opuszczonego, historycznego środowiska stanowi źródło zasobów Włoch, a projekty architektoniczne powinny odgrywać fundamentalną rolę.
celem konkursu było przekształcenie ruin kościoła w salę koncertową
© Re-use Italy
zapomniany kościół
Re-use Italy organizuje międzynarodowe konkursy architektoniczne, skierowane zarówno do profesjonalistów, jak i studentów architektury, których celem jest, nadanie nowej funkcji oraz zwrócenie uwagi na historyczne ruiny na terenie Włoch. Tak było też w przypadku konkursu Reuse the Fallen Church — Chiesa Diruta. Zadanie dotyczyło ponownego wykorzystania „upadłego kościoła” (po włosku „Chiesa Diruta”) — zapomnianego kościoła położonego w opustoszałym miasteczku Grottole (Matera) w południowych Włoszech. Organizatorzy zaproponowali przekształcenie ruin w salę koncertową.
Chiesa Diruta to kościół katolicki zbudowany w XV wieku, dla lokalnej wspólnoty duchownych, który miał stać się jednym z najważniejszych kościołów biskupstwa. Niestety obiekt odniósł wiele szkód spowodowanych trzęsieniami ziemi, pożarami i problemami budowlanymi.
miasteczko Grottole
© Julia Giżewska, Jakub Jopek, dr Jerzy Wojewódka
III nagroda dla polskich studentów
Międzynarodowe jury w składzie: Adam Nathaniel Furman, Emanuele Fidone, Assemble Architects, Diego Hernandez (ArchDaily), Simone Bossi, Graca Correia i Roberto Ragazzi (Correia Ragazzi Arquitectos), Andrea Paoletti (Wonder Grottole), Wenqiang Han (Archstudio), Eric de Broche des Combes (Luxigon), Jaume Mayol i Irene Pérez (TEd'A arquitectes), oceniało aż 500 nadesłanych projektów. Pośród nich znalazła się praca polskich studentów trzeciego roku Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej. Jury przyznało Julii Giżewskiej i Jakubowi Jopkowi trzecią nagrodę!
Wzięliśmy udział w konkursie, ponieważ uważamy, że idea ponownego wykorzystania zarówno rzeczy, jak i przestrzeni powinna być częściej popularyzowana w dzisiejszym świecie — mówią studenci Politechniki Śląskiej.
studenci zaprojektowali ścieżkę prowadzącą przez miasto do wnętrza sali koncertowej
© Julia Giżewska, Jakub Jopek, dr Jerzy Wojewódka
Nagrodzona koncepcja został wykonany pod opieką naukową dr. Jerzego Wojewódki, prof. PŚ.
Jak o idei projektowej mówię autorzy:
Kościół pierwotnie powstał by łączyć człowieka z Bogiem i z drugim człowiekiem. Każdy miał być w nim równy i każdy miał mieć do niego dostęp, bez względu na wiek czy rolę w społeczeństwie. Chiesa Diruta może ponownie stać się miejscem otwartym na ludzi. Może stać się świątynią muzyki, w której wielu odnajduje połączenie z sacrum...
Włoski kościół wybudowany w XV wieku, początkowo kształtowany przez człowieka, został przejęty przez naturę. W wyniku trzęsienia ziemi uległ poważnym uszkodzeniom, natura zasadziła w jego wnętrzu rośliny i poddała erozji ściany, tworząc na nich mozaikę czasu. Studencki projekt Chiesa Diruta — Risveglia to propozycja, która szanuje i podkreśla formę ukształtowaną zarówno przez człowieka, jak i naturę. Jej celem jest również wskazanie na zakorzenienie w krajobrazie Grottole — fizycznym i metafizycznym.
sklepienie sali głównej z oculusem
© Julia Giżewska, Jakub Jopek, dr Jerzy Wojewódka
sceny i groty dźwięku
Autorzy założyli kontynuację drogi, która przebiega wzdłuż kościoła. Ścieżka ich projektu wchodzi do wnętrza obiektu, podkreślając nierozerwalne połączenie kościoła z miastem. Po wejściu do budynku trafiamy do Sali głównej. Jej przestrzeń może być zaaranżowana w różny sposób, zależny od wydarzenia. Obok wejścia znajduje się recepcja — została do tego wykorzystana narożna, pusta przestrzeń. W bocznych kaplicach autorzy umieścili groty dźwięku — pomieszczenia, które umożliwiają słuchanie koncertu lub spektaklu w odosobnionej, intymnej przestrzeni. Groty nawiązują bezpośrednio do nazwy, historii i topografii miasta.
nowe życie zapomnianego kościoła
© Julia Giżewska, Jakub Jopek, dr Jerzy Wojewódka
Architekci zaproponowali pięć różnych scen. Scena główna — wody i światła, znajduje się pod przekrytym oculusem. Na ziemi jej główny obszar wyznacza płytka niecka, odzwierciedlająca kształt znajdujący się ponad nią. W trakcie deszczu niecka wypełnia się wodą, tworząc płytką taflę, która odbija dźwięki podczas występu.
Dzięki temu natura towarzyszy czasami występom, a czasami jedynie ona gra swój subtelny koncert — kroplami deszczu — dodają autorzy.
architekci zaprojektowali również groty dźwięku
© Julia Giżewska, Jakub Jopek, dr Jerzy Wojewódka
Po bokach sceny głównej znajdują się sceny boczne — dwie sceny cienia, przeznaczone dla orkiestry, która ma być niewidoczna podczas występu, lub dla narratora, który jedynie swoim głosem prowadzi widzów przez spektakl. Scena główna ma swoje przedłużenie w postaci sceny światła. Jej tylną ścianę można otwierać, otwierając widok na piękną panoramę okolicznych wzgórz.
To kolejny moment, w którym natura partycypuje w występie — oglądając muzyków na tle krajobrazu, widz doświadcza więcej i pełniej. Otwarcie podkreśla połączenia z miastem — dźwięki wypływające z kościoła przenikają jego fragmenty, cicho docierając do mieszkańców — mówią architekci.
Za sceną światła znajduje się scena widoków — wąska przestrzeń umożliwiająca występy w plenerze. Natomiast po lewej stronie jest scena wiatru, którą również można wykorzystać do występów zewnętrznych.
Projekt Chiesa Diruta — Risveglia w miasteczku Grottole
© Julia Giżewska, Jakub Jopek, dr Jerzy Wojewódka
wieża dźwięku miasta
Miejsce po dawnej dzwonnicy architekci, wykorzystali na stworzenie Wieży Dźwięku Miasta, przestrzeni, z której można słuchać codziennie innej muzyki — rytmu tworzonego przez Grottole. Studenci w swoim projekcie uwzględnili także kawiarnię i bar oraz pomieszczenia techniczne sytuując je w prawej części kościoła, oraz na kondygnacji -1 (przestrzeń dla artystów i biuro administracyjne) i -2 (garderoby i gift-shop).
Zobaczcie także nagrodzony projekt Teatr światła.
