Ruszyła rekrutacja do drugiej edycji projektu Powiaty organizowanej przez Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki. „Infrastruktura Niepodległości: Architektura polskich powiatowych projektów modernizacyjnych” to projekt popularyzatorsko-badawczy mający na celu promowanie lokalnej historii i tożsamości.
Organizatorzy poszukują lokalnych kuratorów, organizatorów, działaczy miejskich i innych osób zainteresowanych regionalnym dziedzictwem architektonicznym z całej Polski do drugiej edycji projektu. W tym roku głównym tematem jest modernistyczna zabudowa z czasów II Rzeczpospolitej w mniejszych ośrodkach.
modernistyczna zabudowa w mniejszych ośrodkach
Flagowymi i rozpoznawalnymi architektonicznymi symbolami procesów modernizacyjnych zachodzących w okresie II RP są elementy modernistycznej zabudowy dynamicznie rozwijających się miast takich jak Gdynia, Warszawa czy Katowice. Ich ranga wynika zarówno z bardzo dobrego ich przebadania, jak i szeregu akcji popularyzacyjnych (np. szlak architektury modernistycznej).
Celem projektu jest pokazanie, że analogiczne zjawiska zaszły także w mniejszych ośrodkach, a będące ich świadectwem architektoniczne dziedzictwo może stać się pretekstem do lepszego wniknięcia w lokalną historię oraz budowy specyficznej, zakorzenionej lokalnie tożsamości nierozerwalnie związanej z ogólnokrajową narracją tzw. wielkiej historii.
8 dawnych powiatów
W tegorocznej edycji projektu wytypowano osiem obszarów dawnych powiatów — po jednym z terenu każdego z ośmiu wybranych międzywojennych województw pozostających w obecnych granicach Polski. Ze względu na charakter projektu, wybrany powiat nie jest ówczesną siedzibą władz administracyjnych województwa — umożliwia to analizę do tej pory słabiej promowanych, a bardzo wartościowych założeń takich jak np. osiedle Dyrekcja w Chełmie czy modernistyczna zabudowa miast Centralnego Okręgu Przemysłowego.
Wybrane powiaty to:
- woj. krakowskie — powiat nowosądecki (Krynica, Żegiestów)
- woj. lwowskie/COP — powiat krośnieński
- woj. kieleckie — Sosnowiec / powiat iłżecki (Starachowice)
- woj. śląskie — powiat cieszyński (Cieszyn, Ustroń, Wisła, Istebna) / powiat pszczyński / powiat rybnicki / powiat tarnogórski
- woj. białostockie — powiat ostrowski (Ostrów Mazowiecka) / powiat łomżyński / powiat suwalski
- woj. poznańskie — powiat bydgoski
- woj. warszawskie — powiat wyszkowski, powiat włocławski
- woj. pomorskie — open call z wyłączeniem Gdyni, Torunia, powiatu morskiego
warsztaty szkoleniowe dla kuratorów
Kolejnym etapem jest wyłonienie w drodze konkursu ośmiu uczestników, o ile to możliwe związanych z danym regionem, którzy zostaną zaproszeni na zorganizowane specjalnie dla nich warsztaty szkoleniowe dotyczące promowania wiedzy o lokalnym dziedzictwie, budowy jego atrakcyjnego wizerunku, edukacji, metodach prezentacji. Warsztaty będą także wstępem do przygotowywania realizowanych w danych powiatach skromnych i dopasowanych do lokalnych możliwości organizacyjnych przedsięwzięć ekspozycyjnych i edukacyjnych — lokalnie i online.
architektura dwudziestolecia międzywojennego
Kuratorzy-organizatorzy w trakcie fazy badawczej będą pracować nad rozpoznaniem i uczytelnieniem architektonicznych i infrastrukturalnych śladów procesów modernizacyjnych dwudziestolecia międzywojennego. Obejmie to między innymi identyfikację zrealizowanych w tym czasie projektów typowych takich jak szkoły, dworce czy standardowe obiekty mieszkalne — także wykonane z drewna. Podczas pracy nad lokalnym dziedzictwem powstaną rozdawane za darmo mapy – przewodniki, czy pocztówki z atrakcyjnymi zdjęciami miejscowej architektury. Działania będą także relacjonowane na podstronie projektu będącej częścią strony internetowej NIAiU oraz w mediach społecznościowych. Merytoryczna i ikonograficzna treść tych regionalnych prezentacji będzie od początku koordynowana w taki sposób, aby zbudować z nich spójny scenariusz wspólnej wystawy, która pozwoli zaprezentować zupełnie nieznaną skalę i efekty działań modernizacyjnych w całym kraju. Wystawa zbiorowa planowana jest wstępnie planowana na początek roku 2021.
Termin nadsyłania zgłoszeń to 21 czerwca br. Regulamin rekrutacji dostępny jest na stronie NIAiU.
