Konkursowy projekt „[Re]build”. Dom z betonu konopnego w Ukrainie

Dobrawa Bies

03 lutego '23

Projekt [Re]build znalazł się na krótkiej liście konkursowej

...

Piąta edycja międzynarodowego konkursu MICROHOME organizowanego przez platformę Buildner, owocowała w sukcesy polskich zespołów. Swoją propozycję zgłosiła też Ewelina Rybus, absolwentka Politechniki Warszawskiej. Jej projekt [Re]build, będący tymczasowym rozwiązaniem, które można stosować na terenach zniszczonej wojną Ukrainy, znalazł się na krótkiej liście konkursowej!

Doroczny międzynarodowy konkurs MICROHOME, był po raz piąty organizowany we współpracy z Archive Books. Inicjatywa ta ma na celu zwrócenie uwagi na zalety architektury o małej skali. Organizatorzy konkursu zachęcali, aby uwzględnić w projekcie konkursowym rozwiązania efektywne energetycznie, ograniczające koszty budowy i minimalizujące negatywny wpływ na środowisko naturalne. Uczestnicy mieli zaproponować rozwiązania off-grid dotyczące wytwarzania i magazynowania energii elektrycznej, wykorzystania wody opadowej, czy gospodarowania odpadami. Układ funkcjonalny domu miał zapewniać jak najwyższy komfort użytkowania dla dwóch osób przy niewielkiej przestrzeni (dwadzieścia pięć metrów kwadratowych). Co ważne obiekt mógł być zaprojektowany dla dowolnej lokalizacji na świecie.

przestrzeń domu w ciągu dnia i nocą

O wynikach konkursu oraz pełnym składzie pisaliśmy w ramach podwójnie nagrodzonego projektu Grounded House autorstwa Alicji Adeli Jarochowskiej i Aleksandry Musiał, studentek architektury Politechniki Warszawskiej. Natomiast na liście shortlisted projects znalazł się projekt [Re]build Eweliny Rybus, na którego lokalizację zaproponowała Ukrainę.

dom został zaprojektowany w konstrukcji szkieletowej

[Re]build

Wybór lokalizacji projektu został podyktowany ostatnimi wydarzeniami, które mają miejsce za naszą wschodnią granicą. Wojna w Ukrainie pochłonęła tysiące ofiar. Wiele osób straciło dom i zostało zmuszonych do ucieczki z terenów objętych działaniami wojennymi. Niszczone są nie tylko większe miasta, ale również małe miasteczka i wioski. Skala strat każe sądzić, że przyszła odbudowa będzie trwała latami, jednak już teraz warto pomyśleć o rozwiązaniach tymczasowych, które umożliwią pozbawionym domu powrót do swoich rodzinnych miejscowości. Mój projekt nazwany [Re]build jest próbą znalezienia odpowiedzi na ten problem — opowiada Ewelina Rybus.

dom może być tymczasowym rozwiązaniem

dom z betonu konopnego

Architektka zaprojektowała dom w konstrukcji szkieletowej — prosty do zbudowania i niewymagający użycia ciężkiego sprzętu. Jej koncepcja wykorzystuje lokalne materiały, takie jak paździerze konopne i drewno. Jak mówi, użycie materiałów dostępnych w miejscu budowy jest szczególnie istotne ze względu na zniszczenia dróg w Ukrainie, które ograniczają możliwości transportu. Ma to również wpływ na obniżenie energii wbudowanej. Ściany obiektu są wykonane z przygotowanego na miejscu budowy betonu konopnego [ang. hempcrete].

koncepcja wykorzystuje lokalne materiały oraz beton konopny

Beton konopny jest materiałem biodegradowalnym o ujemnym śladzie węglowym. Dobre właściwości izolacyjne i wysoka masa termiczna sprawiają, że materiał ten idealnie sprawdzi się w ukraińskim klimacie. W zimie ciepło nie będzie uciekało na zewnątrz budynku, a w lecie wnętrze nie będzie się przegrzewać. W przeciwieństwie do wielu powszechnie używanych materiałów beton konopny nie zawiera żadnych szkodliwych substancji chemicznych, co ma pozytywny wpływ na zdrowie i samopoczucie mieszkańców — wyjaśnia autorka.

wnętrze jest elastyczne, nocą część dzienna przekształca się przestrzeń do spania

elastyczna przestrzeń

Dom został zaprojektowany z myślą o maksymalnie czteroosobowej rodzinie. Elastyczność wnętrza zapewnia wygodną przestrzeń do pracy i wypoczynku w ciągu dnia oraz dwie oddzielne przestrzenie do spania w nocy. Przestrzenie do spania autorka oddzieliła od siebie zabudową do przechowywania rzeczy oraz materiałem, który nawiązuje do tradycyjnych, ręczne haftowanych ukraińskich tkanin nazywanych rushnyk. Podwójne łóżko w ciągu dnia jest chowane w szafie, a dwa łóżka pojedyncze w platformie.

rzut domu w trakcie dnia i nocą

Kiedy rodzina będzie mogła się przeprowadzić do odbudowanego domu, mały dom może pełnić funkcję dodatkowej przestrzeni. Konstrukcja może również zostać rozebrana, a materiały powtórnie wykorzystane przy innej budowie. Zanim to jednak nastąpi, dom ten zapewni jego mieszkańcom zdrowe warunki życia i pozwoli im odzyskać równowagę — podsumowuje Ewelina Rybus.

Przeczytajcie także o architekturze schronienia — pawilonach autorstwa Shigeru Bana.