Prezentujemy projekt Domu Kobiet w Senegalu w wykonaniu Marcelego Sobańskiego i Aleksandry Stoltz, absolwentów Politechniki Poznańskiej. Koncepcja biorąca udział w międzynarodowym konkursie Kaira Looro 2021 to przyjazna, prosta w wykonaniu otwarta przestrzeń nawiązująca do lokalnej tradycji budowlanej. Charakterystycznym elementem pawilonu są kolorowe meteriały utkane przez mieszkanki Baghere, symbolizujące solidarność i wzajemne wsparcie kobiet.
Zadaniem konkursu Kaira Looro 2021 było zaprojektowanie Domu Kobiet w gminie Baghere, znajdującej się w południowym Senegalu. Obiekt miał być symboliczną, przyjazną strukturą inspirowaną lokalnymi tradycjami, zintegrowaną z otaczającym ją kontekstem środowiskowym i kulturowym. Budynek miał być zaprojektowany z wykorzystaniem zrównoważonych technologii, z naturalnych lub pochodzących z recyklingu materiałów i nie przekraczać 200 metrów kwadratowych powierzchni.
charakterystycznym elementem pawilonu są kolorowe tkaniny
© Marceli Sobański, Aleksandra Stoltz
Naszym głównym założeniem było wykreowanie przestrzeni, w której lokalne stowarzyszenia będą mogły spotykać się, wymieniać doświadczeniami i podejmować działania mające na celu propagowanie tematów związanych z równością płci. Główną myślą konkursu był przekaz, że równość płci jest w rzeczywistości nie tylko podstawowym prawem człowieka, ale także niezbędnym warunkiem dobrze prosperującego świata. Zapewnienie wszystkim równego dostępu do edukacji, opieki medycznej i zatrudnienia, a także obecności w procesach decyzyjnych, sprzyja zrównoważonej gospodarce, która przynosi korzyści całemu społeczeństwu — opowiadają autorzy.
projekt Domu Kobiet, zagospodarowanie terenu
© Marceli Sobański, Aleksandra Stoltz
jak architektura może pomóc?
Młodzi architekci projektując obiekt, starali się odpowiedzieć na takie pytania jak:
- czym jest współczesna architektura i jak bardzo powinno definiować ją miejsce powstawania projektu, kontekst czy uwarunkowania lokalne,
- jak odpowiednie kształtowanie przestrzeni jest w stanie wpływać na zachowania społeczne, integracje użytkowników,
- czy architektura sama w sobie jest w stanie przyczynić się do budowania więzi, relacji?
Choć lokalizacja projektu wydaje się odległa z perspektywy Europejczyków, to sam temat jest niezwykle bliski. Głośne i wyraźne mówienie o równości płci, istocie budowania jedności wśród kobiet i sile wsparcia, również w świecie architektury, jest bardzo ważne w kontekście chęci wprowadzenia zmian w sposobie myślenia o współczesnym, rozwiniętym świecie — dodają autorzy.
konstrukcja pawilonu jest prosta a dzięki tkaninom można wydzielać jego przestrzeń
© Marceli Sobański, Aleksandra Stoltz
ściany z tkanin
Prezentowany projekt Domu Kobiet składa się z solidnej, drewnianej konstrukcji, stanowiącej ramę dla wielobarwnych tkanin, które falują na tle pyłu unoszącego się nad uliczkami Baghere. Tkaniny wykonane przez lokalne kobiety mają symbolizować solidarność i wzajemne wsparcie, jednocześnie sprawiając, że pawilon jest charakterystyczny. Tkaniny tworzą przegrody w budynku zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne, których zaciąganie i przesuwanie sprawia, że budynek się ciągle zmienia. Może być całkowicie otwarty, ale w razie potrzeby zasłony można zasunąć i tym samym skupić uwagę użytkowników na czynnościach odbywających się w jego wnętrzu.
Wybór zasłon jako głównego materiału tworzącego budynek to próba stworzenia elastycznej przestrzeni, którą można w prosty sposób modyfikować i przekształcać. W razie potrzeb może być jednoprzestrzenną salą konferencyjną, salą koncertową, studiem tańca lub przestrzenią wystawienniczą. W innym czasie zasunięcie wszystkich zasłon tworzy w budynku trzy niezależne pomieszczenia, w których przeplatają się przestrzenie wspólne. Ta wielofunkcyjność budynku sprawia, że idealnie nadaje się on do różnorodnych działań prowadzonych przez kobiety — działań prowadzonych w małych grupach, lub na dużą skalę: konferencjach, wykładach — tłumaczą architekci.
Co ważne, struktura przegród materiałowych zapewnia odpowiednią wentylację i przyjazny mikroklimat w przestrzeni wewnętrznej.
cegła zastosowana w projekcie została wykonana z czerwonej ziemi
© Marceli Sobański, Aleksandra Stoltz
lokalne materiały
Konstrukcja pawilonu oparta jest na lokalnych tradycjach budowlanych i czerpie z miejscowej praktyki. Dla autorów ważne było stworzenie projektu, który jest łatwy do wykonania przez miejscowych pracowników, jak również samych mieszkańców Baghere, którzy mogliby włączyć się w proces budowy.
Projektanci zastosowali materiały dostępne w najbliższej okolicy, co jak twierdzą, jest kluczowym elementem w dążeniu do próby sprostania idei zrównoważonego rozwoju. Do użytych materiałów należą: opisywane wcześniej senegalskie tkaniny wykorzystane jako ścianek działowych, słupy wykonane z pni palmowych oraz deski drewniane użyte do konstrukcji dachu. Toalety i studnie znajdujące się na działce wykonane są z cegieł z czerwonej ziemi, natomiast podłogi wykończono z pokruszonych kamieni.
Poczytajcie także o tegorocznej edycji konkursu, dotyczącej projektu Domu Dzieci.
