Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Architektura”
Od czasów rzymskich ludzie na całym świecie wykorzystują terapeutyczne właściwości wody. Współcześnie łaźnie to nie tylko miejsca relaksu, ale i integracji społecznej. To także ważne miejsca dla turystyki: łaźnie w Budapeszcie, Islandii czy Japonii są częścią lokalnej kultury. Praca magisterska powstała jako odpowiedź na międzynarodowy konkurs „Thermal Blue” (organizowany przez uni.xyz), w którym wyzwaniem było zaprojektowanie ośrodka SPA wraz z funkcjami towarzyszącymi nad gorącą rzeką na Islandii. To architektura, której głównym zadaniem jest prowadzenie dialogu z krajobrazem.
wizualizacja
© Paweł Danielak
lokalizacja
Projektowana lokalizacja — Hveragerði — to mała miejscowość w południowo-zachodniej części Islandii, znajduje się na obszarze geotermalnym o wysokiej temperaturze. Nazwę miasta tłumaczy się jako „miejsce gorących źródeł”. Energia geotermalna zawsze była kluczowym elementem gospodarki Hveragerði, znanego z upraw w szklarniach i cieszących się dobrym zdrowiem i samopoczuciem mieszkańców. Miasto jest stosunkowo młode, najstarsze domy zostały tu bowiem zbudowane w 1929 roku. W tym czasie miasta lokalizowano wzdłuż linii brzegowej Islandii — Hveragerði można uznać za wyjątkowe, ponieważ zostało zbudowane wokół obszaru gorących źródeł, z dala od jakiegokolwiek portu.
po lewej: lokalizacja; po prawej: aksonometria
© Paweł Danielak
poszukiwanie idei
Procesy zachodzące na wyspie, ruchy tektoniczne, gejzery, jaskinie, skorupa ziemska, wykresy drgań, naturalne kształty wynikające z natury — to główne hasła, które towarzyszyły autorowi podczas opracowywania idei.
idea
1. Projekt budynku czy próba zdefiniowania charakteru miejsca?
Krokiem poprzedzającym projektowanie było przyjrzenie się najważniejszym walorom miasteczka. Jest ono istotnym punktem na turystycznej mapie Islandii ze względu na swoje unikalne warunki przyrodnicze, przede wszystkim gorącą rzekę biegnącą wzdłuż malowniczych wąwozów górskich. Ścieżka prowadząca do rzeki przebiega przez wyznaczony obszar opracowania. Główną ideą projektowanego obiektu było połączenie pięciu zależnych od siebie aspektów: ścieżki, skarpy, rzeki, a także materiałów oraz aktywizacji obszaru. Połączenie tych elementów tworzy relacje most–ścieżka–budynek.
plan zagospodarowania terenu
© Paweł Danielak
2. Ścieżka — układ kompozycji
Lokalizacja budynku na obszarze opracowania jest wynikiem analizy osi widokowej. Oś ta biegnie przez istniejącą ścieżkę, prowadząc do głównej dominanty krajobrazowej — gorącej rzeki. Relacja bryły z otaczającym krajobrazem tworzy kompozycję przestrzenną, podkreślając relację człowieka z otoczeniem.
3. Skarpa — most
Czterometrowa różnica wysokości pomiędzy skarpą a terenem była impulsem do stworzenia kontynuacji ścieżki przy jednoczesnym ukryciu pod nią funkcji budynku. W ten sposób utworzyła się relacja most–ścieżka i dwie niezależne od siebie strefy. Są to miejsce wyciszenia — strefa saun zlokalizowana wewnątrz obiektu, oraz strefa publiczna — ścieżka, prowadzącą na szlak turystyczny znajdująca się nad projektowanym obiektem.
4. Procesy wulkaniczne — bryła
Główną inspiracją przy projektowaniu bryły budynku był nie tylko krajobraz, lecz także procesy wulkaniczne zachodzące pod ziemią. Projektowany obiekt znajduje się na obszarze aktywnym sejsmicznie. Forma mostu inspirowana układem przesuwczym płyt tektonicznych została podzielona na dwa rozsunięte względem siebie prostopadłościany. W nich została umieszczona architektura budynku. Wzmacnia to wspominaną wcześniej relację budynek–ścieżka–most.
rzut
© Paweł Danielak
5. Surowy krajobraz — surowy materiał
Uzyskanie jednorodnego monolitycznego charakteru założenia było możliwe dzięki zastosowaniu jednego materiału. Zarówno na elewacji, jak i wewnątrz budynku wykorzystano beton. Sercem projektu jest wyjście z budynku do gorącej rzeki. Sprawia ono wrażenie ciemnej jaskini, z której wyłania się świat zewnętrzny. Spójna i oszczędna w środku wyrazu forma podkreśla minimalistyczny charakter budynku, a jednocześnie wpisuje się w surowy krajobraz Islandii.
6. Odczucie
Ze względu na charakter miejsca, którego najcenniejszą wartością jest krajobraz naturalny, zdecydowano się na obiekt prosty, bez zbędnego detalu. Motywem przewodnim projektu było nawiązanie dialogu między człowiekiem a naturą. Architektura obiektu pełni funkcję przedpola do wspomnianego dialogu, wtapia się w krajobraz, nie odciąga uwagi obserwatora od tego, co najważniejsze — krajobrazu.
wizualizacja ścieżki
© Paweł Danielak
układ konstrukcyjny
Zaprojektowano obiekt jednokondygnacyjny, częściowo umieszczony w podziemiu. Przyjęto moduł konstrukcyjny 900 na 900 centymetrów.
fundamenty
Całość obiektu w związku z nierównościami w terenie oraz licznymi trzęsieniami ziemi zaprojektowano na prefabrykowanych belkach betonowych o przekroju 70 na 70 centymetrów, których ciężar przenoszony jest przez pale fundamentowe o przekroju fi 100 centymetrów.
przekrój B-B
© Paweł Danielak
piwnica
Na terenie aktywnym sejsmicznie zaleca się zaprojektowanie piwnicy wentylowanej. Wysokość pomieszczeń, w których umieszczono rury instalacyjne prowadzące z pomieszczeń technicznych, wynosi 110 centymetrów. W kolejnych etapach zostaną zaprojektowane włazy w posadzce do pomieszczeń, po konsultacjach z branżystami.
Paweł DANIELAK
Ilustracje: © Autor
