Od niedawna w samym centrum Wrocławia, miasta stu mostów, działa nietypowy ośrodek edukacyjno‑kulturalny — Odra Centrum. Co go wyróżnia? Mieści się w niskoemisyjnym, pływającym budynku przycumowanym na brzegu Odry przy Wybrzeżu Słowackiego, tuż przy ujściu rzeki Oławy i Moście Grunwaldzkim.
widok z lotu ptaka
© Fundacja OnWater.pl
Pływające budynki i miasta coraz częściej ogłaszane są panaceum na zmiany klimatu. Jednak w Polsce to nie podnoszący się poziom oceanów, ale dynamiczny rozwój turystyki oraz atrakcyjność przebywania nad wodą sprawiają, że architektura pływająca staje się coraz częściej rozważaną formą inwestowania w strefie brzegowej — tłumaczył w artykule poświęconym polskiej architekturze amfibijnej Łukasz Piątek [por. A&B 10/2019].
Choć w Polsce nadal uczymy się tworzyć relacje miasta z rzeką, powstaje coraz więcej ciekawych obiektów — pływających budynków (hoteli, domów, restauracji), które przyciągają mieszkańców i turystów, pozwalając z innej perspektywy spojrzeć na znany nam krajobraz. We Wrocławiu ogromnym zainteresowaniem cieszył się dotychczas dom na wodzie Kamila Zaremby (proj.: Paweł Barczyk, Kamil Zaremba) i to właśnie jego właściciel i założyciel Fundacji OnWater.pl wyszedł z inicjatywą stworzenia pływającego Odra Centrum. Projekt powstał we współpracy fundacji z wrocławską pracownią PORT.
Odra Centrum we Wrocławiu, wizualizacja
© Fundacja OnWater.pl
Prostopadłościenna bryła o powierzchni ośmiuset metrów kwadratowych i wadze pięciuset ton jest zoptymalizowana energetycznie, budynek wyposażono w urządzenia ograniczające zużycie energii elektrycznej, która pozyskiwana jest z energii słonecznej (fotowoltaika) i energii cieplnej rzeki (wodne pompy ciepła). Ideą przyświecającą inicjatywie jest, jak piszą jej twórcy, aktywizacja społeczeństwa dla zrównoważonego rozwoju, przybliżenie nowoczesnych technologii wpływających na ochronę atmosfery i klimatu oraz informowanie o racjonalnej gospodarce zasobami, szczególnie wodą. Sama fundacja OnWater.pl od lat realizuje projekty zarówno edukacyjne, jak i kulturalne, organizując między innymi sprzątanie rzek, warsztaty ekologiczne czy spływy edukacyjne.
Dotychczasowe doświadczenia wskazują, że skuteczna edukacja wymaga zastosowania bardziej angażujących i nowoczesnych działań. Stąd idea przygotowania i wdrożenia profesjonalnego programu edukacyjnego, który realizowany będzie w ramach Odra Centrum — tłumaczą założyciele ośrodka na wodzie.
widok na Odra Centrum i Most Grunwaldzki, w tle po prawej punktowce projektu Jadwigi Grabowskiej-Hawrylak
© Fundacja OnWater.pl
Odra Centrum ma być miejscem pozwalającym na organizację rozmaitych wydarzeń — warsztatów, konferencji, szkoleń, projektów edukacji ekologicznej. W ośrodku działać będzie Szkoła na Wodzie, czyli miejsce, w którym dzieci będą miały szansę zdobyć wiedzę o rzece, punkt informacji turystycznej iOdra, kawiarnia Odra Cafe, biblioteka, w której dostępne będą wszystkie materiały na temat Odry — Odrateka i Mała Szkutnia — miejsce, w którym jak zapewniają twórcy centrum, każdy będzie mógł zbudować swoją pierwszą łódkę, poznać tajniki szkutnictwa, bogatą historię żeglugi śródlądowej i zakochać się w Odrze.
Zobaczcie, jak Odra Centrum wygląda w środku:
© Visit Wroclaw
Według naszych informacji terenie Polski nie istnieje placówka o podobnych charakterze, łącząca w swoim programie teoretyczne i praktyczne aspekty funkcjonowania nowoczesnych technologii zrównoważonego rozwoju — piszą założyciele Odra Centrum.
Inicjatywa ta ma więc szansę przetrzeć wodne szlaki kolejnym tego typu projektom, pokazując, że warto troszczyć się o rzeki, dbać o ich jakość i aktywnie włączać w strukturę naszych miast.
