Łukasz Dmowski zdobył pierwszą nagrodę w konkursie NIAiU pt. „Przestrzeń wspólna jest wartością”. Jego praca dyplomowa pt. „Osiedle wpisane w krajobraz jako próba stworzenia społeczeństwa obywatelskiego i proekologicznego w Polsce”, napisana pod kierunkiem dr hab. Krystyny Solarek na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, została doceniona przez jury konkursu w kategorii projektowej.
Ideą pracy było stworzenie projektu osiedla prospołecznego i proekologicznego w Polsce, a za przykładową lokalizację posłużyła wieś Reguły w okolicach Warszawy. Dyplom Łukasza Dmowskiego porusza ogólne problemy, które przesądzają o potrzebie wznoszenia przyjaznych środowisku jednostek osadniczych. Autor zwraca uwagę na zagrożenia środowiska, rozwiązania proekologiczne, sposób kształtowania struktur miejskich oraz związków wewnątrz społeczeństwa. Praca uwzględnia, nie tylko projekt osiedla w zakresie rozwiązań komunikacyjnych, technicznych i strukturalnych, ale także przygląda się potrzebom indywidualnym człowieka i warunkom do funkcjonowania w społeczeństwie obywatelskim.
projekt osiedla w Regułach
© Łukasz Dmowski
modelowe osiedle
Analizując czynniki kulturowe, historyczne oraz klimatyczne autor zaproponował rozwiązania, które najlepiej współgrają z polską specyfiką i zasobami finansowymi, tworząc modelowe osiedle w Regułach. Obszar ten został wybrany ze względu na dobrą lokalizację, odpowiednie oddalenie od miasta oraz bliskość natury i wody. Proponowane osiedle propaguje komunikację pieszą i rowerową, ograniczając ruch samochodowy do minimum.
ruch samochodowy w obrębie osiedla został ograniczyony do minimum
© Łukasz Dmowski
przestrzeń prywatna i wspólna
Podział przestrzeni osiedla nie ogranicza się jedynie do haseł „publiczne” i „prywatne”, a traktuje je z pewną gradacją. Prywatne tereny są odpowiednio małe, co znacznie wpływa na obniżenie kosztów ich zakupu. Oszczędzone w ten sposób środki mogą zostać zainwestowane w technologie przyjazne środowisku. Małe obszary rekompensowane są przez duże przestrzenie wspólnotowe dostępne od frontów lub tyłów działek, pozwalające na integrację sąsiedzką. Przestrzenie w pełni publiczne to plac centralny, kaplica i biblioteka. Autor uwzględnił również mieszkania dla seniorów wybudowane w pobliżu ogrodów i szklarni oraz bliskiego sąsiedztwa przedszkola. Do każdego z tych miejsc można dotrzeć malowniczymi ulicami, po drodze spotykając mniejsze grupy sąsiadów zgromadzonych wokół swoich stref wspólnotowych.
zieleń i podział przestrzeni na terenie osiedla
© Łukasz Dmowski
domy dostosowane do potrzeb
Osiedle zawiera różne typy domów w układzie szeregowym: małe dla rodzin z dziećmi, domy dla rodzin wielodzietnych oraz eksperymentalne, w pełni zgrane z naturą domy w nasypie. Założeniem projektu jest użytkowanie budynków na pewien okres — powiększenie rodziny powoduje zmianę lokalu.
przykładowe typy domów
© Łukasz Dmowski
Budynki dzielą się na kilka grup, a każdy z domów mimo zastosowania pewnej unifikacji, zachowuje także indywidualne cechy.
Obok podstawowych budynków użyteczności publicznej na osiedlu znajdują się także budynki biurowe i lokale usługowe, które we wschodniej części osiedla stanowiom bufor oddzielający od ruchliwej ulicy.
ekologiczna technologia
Jako źródło energii autor proponuje elektrociepłownię kogeneracyjną zaopatrzaną gazem z sieci miejskiej i brykietem z biomasy, system kolektorów oraz wymienniki ciepła w domach. Oprócz rozwiązań high-tech projekt uwzględnia także rozwiązania bazujące na odpowiedniej ekspozycji względem stron świata, zastosowanie zbiorników retencyjnych i zielonych formacji. Łukasz Dmowski zaznaczył, że każda decyzja architektoniczna i urbanistyczna ma wpływ na faunę i florę, poziom współpracy pomiędzy mieszkańcami oraz indywidualny budżet.
rozwiązania technologiczne
© Łukasz Dmowski
Osiedle ma charakter eksperymentalny — specjalne akcentowanie różnego położenia działek i domów względem stron świata i ulic udowadnia, że w każdym, nawet najmniej korzystnym układzie, możliwe jest wprowadzenie proekologicznych i prospołecznych rozwiązań. Dobre rozplanowanie i połączenie przestrzenne zarówno w obrębie domu, jak i terenów publicznych wpływa pozytywnie na jakość życia.
Praca Łukasza Dmowskiego otrzymała również wyróżnienie w konkursie PUM: Przestrzeń użytkowników i mieszkańców. Wyniki II edycji konkursu NIAiU publikowaliśmy tutaj.
oprac.: Dobrawa Bies
ilustracje dzięki uprzejmości Łukasza Dmowskiego
