Poprawna architektura, prefabrykaty i bardzo dobre sąsiedztwo. Jest pozwolenie na budowę kolejnego osiedla komunalnego w Poznaniu. Zajmie miejsce po przedwojennych barakach dla bezrobotnych. W budowie oraz w planach są też inne komunalne osiedla.
Trudno w to uwierzyć, ale w Poznaniu wciąż stoją jeszcze substandardowe baraki mieszkalne z lat 30. i okresu okupacji. Na szczęście, ostatnio znikają w szybszym tempie i ustępują miejsca nowym zespołom zabudowy komunalnej. Stanie się tak również przy ul. Jarzębowej u zbiegu z ulicą Opolską na granicy dzielnic Świerczewo i Dębiec. Urzędnicy wydali właśnie pozwolenie na budowę czterech bloków mieszkalnych na miejskiej działce zajętej od niemal 90 lat przez drewniane baraki postawione przez przedwojenny magistrat dla bezrobotnych.
przedwojenne baraki przy ul. jarzębowej w Poznaniu, 2020 r. — widok z ulicy Opolskiej
fot.: Jakub Głaz
przeprosiny z wielką płytą
Parterowe drewniane budynki są sukcesywnie rozbierane od zeszłego roku. Za dwa lata zostaną zastąpione przez cztery domy komunalne wybudowane przez Zarząd Komunalnych Zasobów Lokalowych. Trzy domy mają mieć pięć kondygnacji, a jeden (bliżej zabudowy jednorodzinnej) będzie o piętro niższy. Znajdzie się w nich 180 mieszkań i cztery lokale użytkowe w parterze. Po raz pierwszy w historii inwestycji Zarządu stawiane będą z wielogabarytowych prefabrykatów, czyli – mówiąc obrazowo – wielkiej płyty. To kolejny w Poznaniu przypadek powrotu do tego budulca, który pozwala budować szybciej, sprawniej oraz – inaczej niż w przypadku wielkiej płyty z PRL – z większą precyzją. ZKZL ogłosi teraz przetarg na wykonawcę i spodziewa się, że nowe bloki powstaną do końca 2026 roku dzięki dofinansowaniu Funduszu Dopłat BGK.
domy komunalne przy ul. jarzębowej w Poznaniu, wizualizacja, proj. LEKKO Architekci
źródło: zkzl.poznan.pl / © proj. LEKKO Architekci
Projekt bloków został wybrany w trybie zapytania ofertowego, bo ZKZL buduje w ostatnich latach coraz więcej, ale wciąż nie organizuje konkursów architektonicznych. Nie ogłasza zarówno zawodów na projekt poszczególnych zespołów zabudowy, ani – co byłoby zasadne także z ekonomicznego punktu widzenia – na spójny system budowy i projektowania nowych domów w różnych lokalizacjach. Tym razem za projekt odpowiada poznańska pracownia LEKKO Architekci (jedna z czterech, które wzięły udział w postępowaniu – szczegóły tutaj).
nie zabraknie okien!
Cztery budynki o prostych, ale zróżnicowanych bryłach wyglądają skromnie i poprawnie. Mieszkania mają mieć powierzchnię od 29 do 66 m kw. (od kawalerek z osobną kuchnią po lokale trzypokojowe). Według wytycznych do projektu 80 procent każdego typu mieszkań (poza kawalerkami) ma mieć osobną kuchnię z oknem (a nie tzw. aneks), co dowodzi sensownego podejścia ZKZL do inwestycji, którymi przyjdzie mu administrować przez następne dekady. Niestety, Zarząd nie udostępnił jak dotąd rzutów lokali. Nie pokazuje również wyraźnie przestrzeni między blokami. Pozostaje nam jedynie deklaracja, że
na terenie osiedla powstanie plac zabaw, wiaty rowerowe i miejsca postojowe. Dookoła budynków zostanie także posadzona zieleń, a w sąsiedztwie bloków znajdzie się też mała architektura.
Nie będzie tu podziemnego garażu, jak w przypadku opisywanej przez nas ponad rok temu inwestycji ZKZL na Nadolniku. Według warunków zabudowy, na powierzchni ¬na jedno mieszkanie nie może przypadać tu mniej niż 0,7 miejsca postojowego. Pozostaje mieć nadzieję, że pozostanie dużo miejsca na zieleń (w tym dorodne drzewa), a jej projekt zostanie starannie dopracowany. Jako, że teren znajduje się wzdłuż strumienia Górczynka i rosnących wzdłuż niej drzew i krzewów, istniejącą zieleń należy połączyć jak najlepiej z planowaną aranżacją terenu.
domy komunalne przy ul. jarzębowej w Poznaniu, — budynki powstaną między ul. jarzębową a ogrodami działkowymi, widoczne w pobliżu inwestycji: szkoła podstawowa, osrodek zdrowia, market spożywczy i przedszkole
źródło: openstreetmap.org
osiedle piętnastominutowe
Poza bliskością zieleni (za Górczynką rozciągają się ogródki działkowe) teren jest bardzo atrakcyjny także z innych powodów. Tuż obok znajdują się: szkoła podstawowa, ośrodek zdrowia, market spożywczy i przystanek autobusowy. Nieopodal mieści się przedszkole, kolejna szkoła i usługi. Do przesiadkowego węzła Dębiec PKM z pętlą tramwajową jest równy kilometr (niestety po drodze barierą jest często i na długo zamykany przejazd kolejowy).
domy komunalne przy ul. jarzębowej w Poznaniu, wizualizacja, widok od wschodu, od strony ul. Opolskiej, po prawej poza kadrem - szkoła podstawowa, proj. LEKKO Architekci
źródło: zkzl.poznan.pl / © proj. LEKKO Architekci
Inwestycja przy Jarzębowej będzie zatem lepiej obsłużona niż sztandarowy (największy – 280 mieszkań) zespół zabudowy położony nieco dalej na południe przy ul. Opolskiej. Ta opisywana przez nas ponad dwa lata temu realizacja ma jeszcze się rozrosnąć zastępując istniejące i częściowo wciąż zamieszkane (!) baraki wybudowane dla Polaków wysiedlanych ze śródmieścia przez niemieckie władze w czasie okupacji. Nieznany jest jednak na razie termin i kształt rozbudowy komunalnego osiedla.
okupacyjne baraki dla Polaków przy ul. Opolskiej w Poznaniu (2021)
fot.: Jakub Głaz
W ciągu dwóch lat mają za to zniknąć niemal bliźniacze (murowane) baraki wybudowane również przed wojną przy peryferyjnej ulicy Kopanina. Wyłoniony w przetargu projekt firmy o nazwie Paweł Jędraś – Agencja Budowlana KALDO przewiduje budowę trzech pięciokondygnacyjnych bloków ze 161 mieszkaniami tuż obok pokazywanych przez nas przed rokiem nowych biurowców autorstwa pracowni Easst Architects.
planowane budynki komunalne przy ul. Kopanina w Poznaniu (w miejscu 8 baraków) — w tle, po prawej widoczna elewacja nowego biurowca
źródło: zkzl.poznan.pl / © proj.: Paweł Jędraś Agencja Budowlana KALDO
Przy Kopaninie nie ma jednak tak dogodnych warunków, jak przy Jarzębowej. Szkoła, sklepy i przychodnie znajdują się znacznie dalej. Gorsze jest też skomunikowanie z najbliższym punktem przesiadkowym na Górczynie. Lepiej pod tym względem kształtuje się natomiast wspomniana tu już inwestycja na Nadolniku (mini dzielnica Główna), która ma zakończyć się w przyszłym roku.
