Targ rzemieślniczy w Nicolás Bravo,
projekt: AIDIA STUDIO
Targ rzemieślniczy w Nicolás Bravo, niewielkiej gminie w stanie Quintana Roo na malowniczym Półwyspie Jukatańskim, to projekt zrodzony z ambicji poprawy życia w mniej rozwiniętych zakątkach Meksyku – efekt rządowego programu urbanistycznego. Stworzono go z myślą o mieszkańcach, by mogli pokazywać światu swoje rzemiosło i lokalne produkty. Za koncepcją stoi AIDIA STUDIO, zespół, który współtworzy Natalia Wrzask, absolwentka Politechniki Gdańskiej. To miejsce, gdzie turystyczny boom wokół ruin Majów spotyka się z codziennością Jukatanu, otwierając drzwi do fascynującej historii o architekturze z misją.
Targ rzemieślniczy w Nicolás Bravo, Meksyk – oprócz funkcji handlowej, targ pełni rolę centrum społecznego
Fot. Andrés Cedillo © AIDIA STUDIO
geneza i cele projektu
Targ został zaprojektowany z myślą o mieszkańcach gminy Nicolás Bravo, której populacja nie przekracza 5 tysięcy osób. Region ten, choć bogaty w dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze, boryka się z wyzwaniami związanymi z ograniczonym dostępem do infrastruktury i możliwościami gospodarczymi. Inicjatywa rządowa, w ramach której powstał targ, miała na celu nie tylko poprawę warunków życia, ale także stworzenie platformy do promocji lokalnych tradycji rzemieślniczych. Targ umożliwia sprzedaż wyrobów takich jak rękodzieło, tekstylia czy produkty spożywcze, które odzwierciedlają tożsamość kulturową społeczności zamieszkującej Jukatan.
Targ rzemieślniczy w Nicolás Bravo, Meksyk – projekt zakładał stworzenie przestrzeni wielofunkcyjnej
Fot. Andrés Cedillo © AIDIA STUDIO
Oprócz funkcji handlowej, targ pełni rolę centrum społecznego. W obiekcie regularnie odbywają się wydarzenia kulturalne, takie jak wystawy, pokazy tradycyjnych technik wytwarzania czy warsztaty edukacyjne. Te działania mają wspierać rozwój umiejętności mieszkańców, a także budować więzi społeczne w regionie, który dotychczas pozostawał na uboczu głównych szlaków turystycznych i gospodarczych. Projekt zakładał stworzenie przestrzeni wielofunkcyjnej, która zaspokoi zarówno potrzeby lokalnych producentów, jak i przyjezdnych, przyczyniając się do zrównoważonego rozwoju gminy.
Targ został zaprojektowany z myślą o mieszkańcach gminy Nicolás Bravo
Fot. Andrés Cedillo © AIDIA STUDIO
architektura odporna na warunki klimatyczne
Konstrukcja targu została zaprojektowana z uwzględnieniem zasad architektury odpornej na zmienne warunki środowiskowe, co jest szczególnie istotne w klimacie tropikalnym Jukatanu, charakteryzującym się wysokimi temperaturami, wilgotnością i okresowymi ulewami. W projekcie wykorzystano materiały i techniki budowlane minimalizujące potrzebę częstej konserwacji. Podstawę konstrukcji stanowi lekka stalowa rama, która zapewnia stabilność przy jednoczesnym ograniczeniu masy budynku. Ściany wykonano z barwionych płyt betonowych i betonu zbrojonego, które gwarantują trwałość w trudnych warunkach atmosferycznych. Kolorowe bloki betonowe oraz okładzina dachowa i nawierzchnia z cegieł glinianych nawiązują do lokalnych tradycji budowlanych, jednocześnie zapewniając funkcjonalność i estetyczny kontrast z otoczeniem.
Targ rzemieślniczy w Nicolás Bravo, Meksyk – w projekcie wykorzystano materiały i techniki budowlane minimalizujące potrzebę częstej konserwacji
Fot. Andrés Cedillo © AIDIA STUDIO
Powierzchnia targu wynosi 7700 metrów kwadratowych i opiera się na siatce konstrukcyjnej o module 8 × 8 m. Na tym obszarze rozmieszczono 50 stoisk handlowych, które zapewniają wystarczającą przestrzeń dla rzemieślników i sprzedawców. Kluczowym elementem projektu jest dach o sklepieniowej konstrukcji, inspirowanej formą paraboloidy hiperbolicznej o falistym kształcie.
Powierzchnia targu rzemieślniczego w Nicolás Bravo opiera się na siatce konstrukcyjnej o module 8 × 8 m
© AIDIA STUDIO
Zadaszenie, przypominające odwrócone parasole, tworzy rytmiczny układ. Nie tylko wyróżnia on budynek wizualnie, ale także pełni praktyczne funkcje – chronią przed słońcem i deszczem, jednocześnie umożliwiając naturalną wentylację. W centralnej części targu zlokalizowano dwa zielone dziedzińce, które wprowadzają elementy przyrody do wnętrza i wspierają koncepcję biofilijnego designu.
Targ rzemieślniczy w Nicolás Bravo, Meksyk – widok z lotu ptaka
Fot. Andrés Cedillo © AIDIA STUDIO
forma architektoniczna i integracja z krajobrazem
Bryła obiektu charakteryzuje się połączeniem funkcjonalność z wyraźnym odniesieniem do lokalnego kontekstu. Dach, składający się z falistych modułów przypominających zaokrąglone trójkąty, nadaje obiektowi dynamiczny charakter. Jego rytmiczny układ kontrastuje z prostymi, geometrycznymi liniami ścian, pomalowanych na zielony kolor, który współgra z otaczającą roślinnością. Niskie elewacje podkreślają horyzontalny charakter budynku, co pozwala mu harmonijnie wpisać się w rozległy krajobraz Jukatanu, zdominowany przez płaskie tereny i tropikalną roślinność.
Targ rzemieślniczy w Nicolás Bravo, Meksyk – niskie elewacje podkreślają horyzontalny charakter budynku
Fot. Andrés Cedillo © AIDIA STUDIO
Dwa centralne dziedzińce, obsadzone zielenią, pełnią funkcję przestrzeni rekreacyjnych i dodatkowo wzmacniają związek budynku z naturą. Otwarte przestrzenie między modułami dachowymi umożliwiają dostęp światła dziennego do wnętrza, co zmniejsza zapotrzebowanie na sztuczne oświetlenie i poprawia komfort użytkowników. Teren wokół targu został zagospodarowany z uwzględnieniem rabat roślinnych i drzew, co tworzy naturalną ramę dla bryły i podkreśla jej rolę jako dominanty w przestrzeni. Taki układ sprzyja interakcji między użytkownikami a otoczeniem, jednocześnie zachowując równowagę między zabudową a przyrodą.
Targ rzemieślniczy w Nicolás Bravo, Meksyk – plan zagospodarowania przestrzennego
© AIDIA STUDIO
znaczenie dla społeczności i turystyki
Projekt jest więcej niż tylko targiem – to miejsce, które łączy funkcje gospodarcze, społeczne i kulturalne. Dla lokalnej społeczności obiekt stanowi szansę na rozwój ekonomiczny poprzez sprzedaż wyrobów bezpośrednio turystom, którzy odwiedzają region ze względu na bliskość stanowisk archeologicznych Majów. Stoiska handlowe, rozmieszczone w logiczny i dostępny sposób, umożliwiają prezentację różnorodnych produktów, od tradycyjnych tkanin po świeże owoce i warzywa, co wzmacnia lokalną gospodarkę i promuje zrównoważony model konsumpcji.
Targ rzemieślniczy w Nicolás Bravo, Meksyk – rysunek poszczególnych stanowisk
© AIDIA STUDIO
Równie istotna jest rola targu jako centrum kulturalnego. Organizowane tu warsztaty i wydarzenia edukacyjne pozwalają mieszkańcom na przekazywanie wiedzy o tradycyjnych technikach rzemieślniczych kolejnym pokoleniom, a turystom oferują możliwość bliższego poznania kultury Jukatanu. Dzięki temu targ staje się pomostem między lokalną społecznością a przyjezdnymi, wspierając dialog kulturowy i budując świadomość wartości dziedzictwa regionu.
Targ rzemieślniczy w Nicolás Bravo, Meksyk pokazuje, jak architektura może wspierać rozwój słabiej rozwiniętych obszarów
Fot. Andrés Cedillo © AIDIA STUDIO
Projekt targu w Nicolás Bravo to przykład architektury, która skutecznie łączy funkcjonalność z troską o lokalny kontekst społeczny i środowiskowy. Bryła z charakterystycznym dachem w formie paraboloidy hiperdolicznej, wykorzystanie trwałych materiałów i integracja z naturą poprzez zielone dziedzińce sprawiają, że targ wyróżnia się na tle innych realizacji w regionie. Jednocześnie jego rola jako centrum handlowego i społecznego podkreśla znaczenie projektowania zorientowanego na potrzeby użytkowników. Inicjatywa ta pokazuje, jak architektura może wspierać rozwój słabiej rozwiniętych obszarów, łącząc tradycję z nowoczesnością i tworząc przestrzeń sprzyjającą zarówno mieszkańcom, jak i turystom.
Oprac.: Anastazja Dżupina
Ilustracje udostępnione dzięki uprzejmości pracowni AIDIA STUDIO.
