Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Architektura”
Przedmiotem pracy inżynierskiej dyplomowej jest projekt zagospodarowania użytku ekologicznego Szachty zlokalizowanego w zlewni Strumienia Junikowskiego, w południowo-zachodniej części Poznania. Teren, w związku z występowaniem bogatych złóż gliny, był mocno eksploatowany, czego efektem są liczne powyrobiskowe zbiorniki wodne. Nastąpiło tym samym odwrócenie relacji: po wycofaniu się człowieka, wraz z jego działalnością przemysłową, powstał obszar z dużym potencjałem dla rozwoju fauny i flory.
plan zagospodarowania terenu
© Emilia Cholewa
Głównym celem projektu jest zaadaptowanie nieużytków, udostępnienie obszarów podmokłych przy jednoczesnym uhonorowaniu zieleni sukcesyjnej, a także opowiedzenie o złożonej historii tego miejsca. Ważnym aspektem jest także edukacja ekologiczna oraz ochrona użytku, który na mocy ustawy z 7 grudnia 2000 roku stracił swój status prawny.
Koncepcja zakłada przekształcenie terenu na Park Natury, z centrum dla zwiedzających będącym główną bramą do rezerwatu. Na obszarach dawnych cegielni zaprojektowano ogrody społeczne wraz z modułowymi toaletami publicznymi oraz magazynem na narzędzia.
plan zagospodarowania terenu
© Emilia Cholewa
Dekoracyjnie wykorzystana jest ściana gabionowa, wypełniona pozostałościami ceramicznymi znalezionymi na terenach pocegielnianych. By zachować ciągłość wewnętrznej komunikacji pieszo-rowerowej, powstaje ekodukt — zielony łącznik między rozdzielonymi na dwie części Szachtami. Nowy szlak migracyjny dla zwierząt, a także widokowa ścieżka pieszo-rowerowa umożliwią szybkie i bezpieczne przedostanie się na drugą stronę ulicy.
plan zagospodarowania terenu
© Emilia Cholewa
Wprowadzony system strefowania dostępności zieleni, pozwala zachować możliwie jak najwięcej obszarów dzikich przy jednoczesnym udostępnieniu mokradeł oraz połączeniu przerwanych ciągów komunikacyjnych. O dostępności poszczególnych terenów decydują zaprojektowane ścieżki piesze lub pieszo-rowerowe, zróżnicowane pod względem zastosowanego materiału, zakończone lokalnie punktami widokowymi stanowiącymi wyraźną barierę między poszczególnymi strefami. Strefa pierwsza wyznaczona jest przez istniejące oraz nowoprojektowane ścieżki z zaaranżowanym wokół pasem zieleni urządzonej. Strefa druga stanowi odgałęzienia od głównej arterii komunikacyjnej strefy pierwszej wraz z istniejącymi przedeptami. Strefa trzecia jest niedostępna dla użytkowników parku, naturalna, przeznaczona wyłącznie do obserwacji. Zlokalizowanie obiektu centrum dla zwiedzających na obrzeżach nowego parku natury pozwala wpisać się w wyznaczone na terenie całego rezerwatu strefy dostępności. Forma budynku wynika bezpośrednio z wytyczonych osi widokowych na wieżę widokową oraz na pozostałości po cegielni.
wizualizacja
© Emilia Cholewa
Ważnym aspektem jest także umiejętne wpasowanie się w teren na powyrobiskowej skarpie. Prosta i syntetyczna forma obiektu, a także wyznaczona oś kierunkowa w segmencie A (piętro) oraz panoramiczny widok na dachu segmentu B (parter), sprawiają, że obserwacja przyrody jest łatwa i dostępna z każdej strony budynku. Centralną część obiektu stanowi wachlarzowa klatka schodowa, która wraz z windą łączy segment A i B.
wizualizacja
© Emilia Cholewa
Program funkcjonalny obejmuje zespół pomieszczeń na parterze, składających się na przestrzeń ogólnodostępną przeznaczoną dla zwiedzających, wraz z pracownią ceramiczną oraz strefą gastronomiczną, część zaplecza dostępną tylko dla pracowników obiektu oraz pomieszczenia techniczne zlokalizowane w skarpie. Na piętrze znajduje się hol z recepcją oraz przestrzeń wystawiennicza podzielona na wolnostojące segmenty tematyczne, a także dwa tarasy widokowe.
wizualizacja
© Emilia Cholewa
Fasada szklana słupowo-ryglowa ze wstawkami z płyt z cortenu pozwala na kadrowanie widoku, odsłaniając przy tym stalową konstrukcję budynku, która nawiązuje do industrialnego charakteru tego miejsca. Obiekt w części parterowej został zaprojektowany w konstrukcji monolityczno-żelbetowych ścian oraz stropów, natomiast pierwsze piętro w konstrukcji stalowej. Dachy budynku nad parterem pełnią funkcję tarasów widokowych natomiast dachy nad piętrem są zielone, mają zamontowaną instalację fotowoltaiczną.
wizualizacja wnętrza
© Emilia Cholewa
Emilia CHOLEWA
Ilustracje: © Autorka