Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Architektura”
Wydarzenia ostatnich lat wyraźnie wskazują, że idea miasta zmienia się pod wpływem fizycznych i społecznych czynników. Konsekwencje niedawnej pandemii, wojny, rosnącej migracji, zmieniających się struktur rodzinnych, stylów życia, kryzysów gospodarczego i klimatycznego oraz rosnącej cyfryzacji życia codziennego wprowadzają do kształtowanych przez setki lat struktur miejskich zagadnienia, które dotychczas nie były rozważane.
wizualizacje
© Bartłomiej Roguski
Obserwując dynamikę zmian zachodzących we współczesnym świecie, nasuwa się pytanie o rolę i język architektury w tym zmieniającym się krajobrazie. Tworząc kolejne budowle, kształtujemy je na nieznaną przyszłość, dlatego rozważania na temat projektowanego obiektu nie powinny się kończyć w momencie jego wybudowania i oddania do użytku. Cykl życia budynku jest w ciągłym ruchu i podlega nieustannym zmianom.
rzut
© Bartłomiej Roguski
Zakładając długoletnią obecność projektowanego budynku w otoczeniu, powinniśmy być świadomi tego, że zakładany program może się okazać tylko krótkim epizodem. Najprawdopodobniej pojawią się nowe czynniki wpływające na sposób użytkowania budynku, których dzisiaj nie jesteśmy w stanie przewidzieć. Projektując powinniśmy więc pozostawiać margines — nadmierną pojemność budynku, która pozwala na różne interpretowanie jego przestrzeni przyszłym użytkownikom. W tym kontekście o architekturze możemy myśleć jako bardzo elastycznej powłoce oferującej rozmaite zastosowania w ramach podstawowej formy strukturalnej. Dzięki temu budynek będzie miał większe szanse, by zaadaptować się do nowych warunków.
przekroje
© Bartłomiej Roguski
W osiągnięciu tego założenia może pomóc określenie i zrozumienie podstawowych, stałych wartości elementów składających się na budynek. Punkt ciężkości procesu projektowego zostaje przeniesiony z kategoryzowania czynności wykonywanych przez człowieka i określania przestrzeni, w jakiej powinny być realizowane, na kategoryzowanie elementów tworzących budynek i zestawianie ich z sobą w sposób, który kształtuje przestrzenie pozwalające na ich indywidualną interpretację. Taki sposób defragmentacji budynku na poszczególne składowe oraz zestawianie ich zostały określone w projekcie mianem typologii rozumianej jako podział czegoś według określonych zasad.
aksonometria i rzut mieszkania
© Bartłomiej Roguski
W części studialnej analizie poddano sposoby projektowania, które wyróżniają elementy budynku charakteryzujące się różną długością życia oraz wskazują sposoby kształtowania zależności pomiędzy nimi w celu minimalizowania środowiskowych i ekonomicznych kosztów następczych związanych z dostosowaniem obiektu do zmieniających się czynników otoczenia, poprzez wydłużenie żywotności każdego z nich. Poszukiwany był taki sposób kategoryzowania oraz zestawiania z sobą elementów, który pozwoli nadać większą elastyczność projektowanej strukturze. Na podstawie analizy prac teoretyków i praktyków architektury została zaproponowana autorska typologia warstw dzieła architektonicznego uwzględniająca problematykę jego trwałości.
rzut i wizualizacja przestrzeni biurowej
© Bartłomiej Roguski
W rezultacie opracowano projekt domu miejskiego uzupełniający układ wielkomiejskiej zabudowy kamienicznej powstałej na warszawskiej Pradze w różnych okresach XX wieku. Projekt realizuje zasadę budowy formy architektonicznej jako złożenia regularnej struktury budowlanej, podporządkowanych jej geometrii wewnętrznych wydzieleń, systemów infrastruktury technicznej, modułów fasadowych, mającą na celu kształtowanie nadmiernej pojemności budynku pozwalającej na indywidualną interpretację przestrzeni, którą kształtuje.
detale
© Bartłomiej Roguski
Jak pisał Maciej Nowicki:
Prawie każda dobra architektura była funkcjonalna i każda prawie przestawała nią być po upływie lat. To, co nazywamy funkcjonalnością, powiązane jest bowiem ze ściśle w czasie ustaloną formą życia, a formy zmieniają się bez przerwy, zarówno w życiu, jak i w odpowiadającej mu architekturze.
Bartłomiej ROGUSKI
Ilustracje: © Autor