Obłe kształty, ludzka skala, naturalne materiały i kontakt z zielenią to kluczowe dla efektywności ośrodka terapii cechy. W projekcie Bezpiecznej Przystani – Centrum pomocy dla osób cywilnych dotkniętych skutkami kryzysu wojennego w Dynowie, Agnieszka Gacek, studentka Politechnika Lubelska, przemyślała je wszystkie, a swój projekt oparła na autorskim Katalogu Usystematyzowanych Rozwiązań Architektonicznych.
Praca Agnieszki Gacek jest jedną z finałowych w konkursie na Najlepszy Dyplom Architektoniczny organizowany przez SARP Oddział w Lublinie.
plansza II - plan sytuacyjny
proj.: Agnieszka Gacak
autorski katalog rozwiązań architektonicznych
Projektowany obiekt stanowi ośrodek terapii traum, który opiera się na rozwiązaniach przestrzennych na podstawie autorskiego Katalogu Usystematyzowanych Rozwiązań Architektonicznych (K.U.R.A). W katalogu przedstawione zostały wyniki części badawczej pracy, na podstawie których opracowano rozwiązania architektoniczne, które mają na celu poprawę jakości życia i zdrowia psychicznego osób z PTSD.
Napływ uchodźców z Ukrainy oraz ich traumatyczne doświadczenia związane z wojną, stawiają służbom zdrowia wyzwania w obszarze zdrowia psychicznego. Trauma i związany z nią zespół stresu pourazowego, swoją szeroką problematyką dotyka nie tylko uchodźców. Przemoc domowa, wypadki komunikacyjne, napaści na tle seksualnym, doświadczenia związane z pandemią COVID-19 oraz sytuacja powodziowa w południowej części Polski, podkreślają konieczność dostępu do specjalistycznych placówek również polskich obywateli
– tłumaczy autorka.
Jednym z kluczowych aspektów, na który zwraca uwagę katalog K.U.R.A, jest forma architektoniczna pozbawiona ostrych, agresywnych kształtów i chaotycznych form, które to nasilają objawy PTSD. Projektowana przestrzeń powinna być czytelna, pozwalająca na łatwą orientację i poczucie kontroli. Bardzo ważny dla wsparcia terapii jest również kontakt z naturą oraz dobór materiałów o stonowanej kolorystyce, która redukuje stres i napięcie. W katalogu przeczytać można także o wpływie światła naturalnego, akustyki czy też odpowiedniej przestrzeni prywatnej.
fragment katalogu K.U.R.A
proj.: Agnieszka Gacak
bezpieczny i naturalny ośrodek terapii
Ośrodek ulokowano w Dynowie i harmonijnie wpisano w krajobraz doliny rzeki San oraz wzgórza Winnica. Siedem projektowanych budynków opiera się na wyraźnie zdefiniowanej osi kompozycji, co nadaje przestrzeni wiejskiego charakteru.
Budynek terapeutyczny oddalony jest od pozostałych, aby sprzyjać wyciszeniu i koncentracji pacjentów. Pozostałe obiekty rozmieszczone są zgodnie z hierarchią funkcji, zaczynając od funkcji administracyjno-technicznych po budynki warsztatowe i zagrody dla kóz i owiec. W części wschodniej umiejscowiono budynek noclegowy z prywatnymi ogrodami.
plansza III - ściana z ziemi ubijanej, przyziemie
proj.: Agnieszka Gacak
plansza IV — rzut parteru części noclegowej
proj.: Agnieszka Gacak
Terapeutyczna funkcja ośrodka wspierana jest przez bodźce z naturalnego otoczenia: zieleni wysokiej, rabat sensorycznych czy też zbiorników wodnych. Kluczowe w projekcie jest również pole winorośli które nawiązuje do historycznej funkcji wzgórza Winnica. Uprawa winorośli ma zaangażować pacjentów, a przez to wzmocnić w nich poczucie odpowiedzialności i sprawczości.
plansza V — rzut parteru, warsztatu, przekrój A-A
proj.: Agnieszka Gacak
plansza VI - przekrój B-B, przekrój C-C
proj.: Agnieszka Gacak
Połączenie drewna i ziemi ubijanej nadaje koncepcji ciepłego, naturalnego charakteru, a wnętrza budynków oferują schronienie przed nadmiarem bodźców, tak ważne dla osób z PTSD.
Praca przygotowana była pod opieką prof. Natalii Przesmyckiej.
