Sebastian Kawalec i Michał Wąsik z Politechniki Wrocławskiej zaprojektowali przemianę barcelońskiej dzielnicy Ciutat Meridiana i wygrali międzynarodowy konkurs Reinveinting Cites organizowany przez globalną organizację C40 Cities! Ich projekt skupia się na kompleksowych rozwiązaniach i ich etapowej implementacji oraz został podzielony na trzy aspekty: urbanistyczny, środowiskowy i społeczny.
Reinventing Cities to międzynarodowy konkurs, którego celem jest przyspieszenie dekarbonizacji i rewitalizacji miast na całym świecie.
W ramach tego konkursu wybrane miasta z całego świata typują dzielnice, które wymagają przekształcenia i zapraszają kreatywne, multidyscyplinarne zespoły do składania propozycji, które posłużą jako modelowy przykład rewitalizacji. W tym roku uczestnicy mają do wyboru takie miasta jak: Auckland, Barcelona, Bolonia, Bristol, Cape Town, Chicago, Houston, Izmir, Lyon, Madryt, Miediolan, Montréal, Neapol, Oslo, Paryż, Phoenix, Reykjavík, Rzym, San Francisco, São Paulo, Singapur. Nabór projektów dla niektórych miast jest nadal otwarty, listę i wytyczne możecie znaleźć na stronie konkursu Reinventing Cities.
pomysł na dzielnicę Barcelony, analizy
© Sebastian Kawalec, Michał Wąsik
zmiany w Barcelonie
Studenci Politechniki Wrocławskiej — Sebastian Kawalec i Michał Wąsik podjęli wyzwanie dotyczące Barcelony i jej dzielnicy Ciutat Meridiana. Dzielnica o powierzchni 35,5 ha graniczy z Parkiem Naturalnym Serra de Collserola, dzielnicami Torre Baró i Vallbona, a także gminą Montcada i Reixac. Obszar ten zajmują głównie wielorodzinne budynki mieszkalne, a jej położenie u podnóża góry miało znaczący wpływ na układ, dostępność i mobilność. Mieszkańcy dzielnicy borykają się z takimi problemami, jak: odizolowanie od miasta, brak udogodnień i odpowiedniej infrastruktury oraz jasno określonych przestrzeni publicznych, bezrobociem i niskim poziomem wykształcenia.
Organizatorzy oczekiwali takich rozwiązań dla dzielnicy jak: wielofunkcyjnego wykorzystania przestrzeni przy użyciu rozwiązań, które pobudzą lokalną gospodarkę, wprowadzenie propozycji, które stworzą miejsca zatrudnienia, zintegrowanych przestrzeni, które wpłyną na zacieśnianie więzi sąsiedzkich oraz otwarcia na Park Naturalny Collserola i lepsze połączenie z centrum miasta.
pomysł na dzielnicę Barcelony, plan i podział na obszary
© Sebastian Kawalec, Michał Wąsik
zwycięstwo polskiego zespołu
Zgłoszone prace oceniało jury w składzie: Aida Mas Baghaie (Thriving Cities Initiative | C40 Cities), Laia Grau Balagueró (Ajuntament de Barcelona), Areti Markopoulou (IAAC Barcelona), Amadeu Santacana (Escuela Técnica Superior de Arquitectura del Vallès),
Anna Terra Sans (Ajuntament de Barcelona).
I Nagrodę otrzymał zespół z Politechniki Wrocławskiej, pod kierunkiem dr Marzeny Heliak-Rużyły. Jak czytamy w uzasadnieniu jury:
Zwycięska propozycja na nowo przedstawia dzielnicę Ciutat Meridiana w kompleksowy sposób i proponuje realne rozwiązania w różnych skalach, odnosząc się do kwestii społecznych, ekonomicznych, architektonicznych i środowiskowych. Projekt koncentruje się w szczególności na odzyskaniu akweduktu, jako ważnego elementu tożsamości dzielnicy, połączeniu go ze stacją kolejową, utworzeniu zielonego korytarza. Autorzy stworzyli również centrum społecznościowe, które łączy działania związane z ochroną środowiska i ogrodów wspólnotowych oraz priorytetowo potraktowali mieszkańców, poprzez zaprojektowanie architektury z lepszą izolacją i dźwiękoszczelnością.
pomysł na dzielnicę Barcelony, wprowadzone rozwiązania
© Sebastian Kawalec, Michał Wąsik
trzy aspekty projektu
Sebastian Kawalec i Michał Wąsik podzielili pracę na trzy ważne aspekty: urbanistyczny, środowiskowy oraz społeczny. Projekt urbanistyczny zakładał ponowne użycie terenów niezagospodarowanych oraz przeznaczonych na nieefektywne wykorzystanie przez społeczność. W swojej koncepcji zaproponowali na przykład przeznaczenie nieużywanego wcześniej północnego obszaru dzielnicy do wypasu owiec. Aby tego dokonać, zdecydowali się na nasadzenia jadalnych dla zwierząt roślin oraz utworzenie budynków gospodarczych. Etap ten objął również stworzenie ścieżek spacerowych.
nowy, zielony akwedukt
© Sebastian Kawalec, Michał Wąsik
Pusty teren pomiędzy akweduktami studenci przeznaczyli pod nowe centrum kultury z salami warsztatowymi i tarasem widokowym. Zdecydowali się także na budowę nowego Zielonego Akweduktu, który połączy historyczne akwedukty oraz umocni więzy sąsiedzkie, tworząc tereny rekreacyjne. Obszar istniejącego parku rekreacyjnego, który pokryty jest nieprzepuszczalną nawierzchnią, zostanie zamieniony na materiał biologicznie czynny, oraz będzie łącznikiem między zurbanizowaną częścią osiedla a Parkiem Serra de Collserola wpisanym do rejestru Natura 2000. W kolejnych etapach autorzy przewidzieli nasadzenie drzew oraz krzewów, a także zakupione sprzęty do sportu terenowego.
budynki zyskają zielone bufory
© Sebastian Kawalec, Michał Wąsik
wprowadzenie zieleni
Część projektu dotyczącą środowiska autorzy podzielili również na kilka etapów: założyli otoczenie budynków zielenią (wokół mieszkań proponują wprowadzenie balkonów z zielenią buforującą), w celu zminimalizowania negatywnych skutków wynikających z bliskiego sąsiedztwa autostrad oraz linii kolejowych. Stropodachy budynków mieszkalnych przekształcili w zielone dachy lub zbiorniki retencyjne. Studenci zakładają, że w końcowym etapie rewitalizacji wszystkie budynki będą miały dachy biologicznie czynne, a ich liczba wyniesie odpowiednio: 48 zielonych i 18 wodnych.
Natomiast, żeby uatrakcyjnić dzielnicę dla turystów, trasa między zielonym akweduktem a stacją kolejową zostanie przekształcona w ścieżkę dla pieszych z wyłączeniem pojazdów i obsiana kwiatami. Dodatkowym zabiegiem będą nasadzenia tematyczne między blokami i przy schodach ruchomych.
pomysł na parklet
© Sebastian Kawalec, Michał Wąsik
integracja społeczności
Aspekt społeczny odbywa się na poziomie jednostki oraz całej społeczności, poprzez wspólne inicjowanie rozwiązań w centrum społecznościowym, które później zostaną wprowadzone w życie na osiedlu — znajdzie się w nim prototyp parkletu, a także warsztaty na temat upraw roślin oraz w zakresie ochrony środowiska i hodowli owiec.
Społecznym łącznikiem między osiedlem a sąsiednimi obszarami będą ścieżki, które połączą również kolejne miejsca na osiedlu. Przestrzenie między blokami zostaną wypełnione parkletami do uprawy roślin. Pierwszy z nich powstanie w centrum, a jego lokalizacja będzie znajdować się tuż przy wejściu na osiedle. Ostatecznie studenci zaplanowali, że na osiedlu powstaną 43 obiekty.
Poczytajcie także o przekształceniu terenu nad Odrą we Wrocławiu w zieloną, przyjazną przestrzeń dla mieszkańców, autorstwa Dominiki Bednarek i Magdaleny Zając.
