3. „Christo and Jeanne Claude”
Autorzy: Christo i Jeanne Claude, Wolfgang Volz, Paul Goldberger
Wydawnictwo: Taschen
Kolonia 2019
Pierwsza wersja tej książki ukazała się w 2010 roku jako sygnowana autografem kolekcjonerska edycja i mimo sporej ceny została błyskawicznie wyprzedana. Po prawie dekadzie wydawnictwo Taschen zdecydowało o wydaniu zaktualizowanej wersji tej unikalnej monografii. Zaprojektowana przez Christo ponadsześciusetstronicowa publikacja to artystyczna podróż dookoła świata śladem unikatowych projektów i realizacji.
To po części wnikliwa biografia, ale też kompleksowo opracowany dokument analityczno-badawczy pozwalający na dogłębne poznanie zaplecza twórczości Christo i jego żony — Jeanne Claude (często niesłusznie pomijanej w opisach autorstwa ich wspólnych prac). Christo i Jeanne-Claude tematy „opakowywania” i „zasłaniania” podnieśli do rangi sztuki w niespotykanej wcześniej skali. Urodzony w Bułgarii Christo Vladimirov Javacheff i Francuzka Jeanne Claude Denat de Guillebon poznali się w Paryżu w 1958 roku, gdy młody artysta wykonywał portret matki swej przyszłej wybranki. Nieco później wspólnie podjęli pracę nad cyklem „Packages and Wrapped Objects” a w 1961 roku rozpoczęli działania polegające na opakowywaniu budynków i elementów krajobrazu w rozmaite materiały. Znaczna część prac Christo i Jeanne-Claude bazowała na wykorzystaniu różnego rodzaju kolorowych tkanin w celu uzyskania jednolitego, monumentalnego efektu. Artyści „opakowywali” już m.in. zatokę Little Bay w Sydney (projekt „Wrapped Coast” z 1969 roku, z wykorzystaniem 95 600 m² materiału), Rifle Gap w górach stanu Kolorado (projekt „Valley Curtain” z 1972 roku, w formie zasłony o długości ponad czterystu metrów), przestrzeń pomiędzy hrabstwami Sonoma i Marin w Kalifornii (czterdziestokilometrowa instalacja „Running Fence” z 1976 roku), jedenaście wysp w Zatoce Biscayne w pobliżu Miami (projekt „Surrounded Islands” z 1983 roku, zakładający rozmieszczenie na płaszczyźnie wody ponad 600 000 m² różowego polipropylenu), słynny most Pont Neuf w Paryżu (1984) czy Reichstag w Berlinie (1995). Spektakularna twórczość duetu Christo i Jeanne-Claude do dziś budzi wiele kontrowersji, lecz pozwala też na niezliczoną ilość interpretacji, szczególnie w kontekście współczesnego kultu tzw. good look, skupionego na zewnętrzności, powierzchowności i tymczasowości.
Monografia Taschen obejmuje całą twórczość duetu, od pierwszych prac (tworzonych jeszcze osobno), aż po najnowsze i planowane realizacje, jak chociażby gigantyczna Mastaba w Abu Zabi. Oprócz obszernej dokumentacji zdjęciowej Wolfganga Volza (jedynego oficjalnego fotografa dzieł Christo i Jeanne-Claude) i zaktualizowanego wstępu Paula Goldbergera książka zawiera interesujący wywiad autora z artystami. Była to ostatnia rozmowa o ich twórczości przed śmiercią Jeanne-Claude w 2009 roku. Rezultatem jest wymowny hołd dla artystki i celebracja twórczości wybitnego duetu, która bez wątpienia wpłynęła na poszerzenie granic i definicji sztuki. Wydanie tej zaktualizowanej monografii miało stanowić preludium dla realizacji jednego z najważniejszych projektów Christo i Jeanne Claude — „L’Arc de Triomphe Wrapped” — czyli tymczasowego opakowania Łuku Triumfalnego w Paryżu. Wizja ta powstała w 1962 roku i miała zostać urzeczywistniona po prawie sześciu dekadach w kwietniu 2020 roku, lecz ze względu na pandemię wykonanie i inaugurację tego monumentalnego dzieła sztuki przeniesiono na jesień 2021 r.
***
