6 listopada br. w wieku 91 lat zmarł profesor Olgierd Czerner, architekt i historyk, założyciel i pierwszy dyrektor Muzeum Architektury we Wrocławiu, Konserwator Zabytków Wrocławia (1955-1965), pedagog Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej.
Olgierd Władysław Czerner urodził się 15 kwietnia 1929 w Świętochłowicach, studia na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej rozpoczął tuż po wojnie wraz z Marianem Barskim, Tadeuszem Zipserem, Zenonem Prętczyńskim. W 1951 roku zaczął pracę dydaktyczną na tej samej uczelni, w 1960 roku obronił pracę doktorską, a siedem lat później uzyskał stopień doktora habilitowanego. W 1977 roku otrzymał tytuł profesora, w 1994 roku objął stanowisko profesora zwyczajnego na Politechnice.
Architektonicznie Wrocław zmieniał się na moich oczach. Mnóstwo pracy włożyłem w jego odbudowę, szczególnie okolic Rynku i Ostrowa Tumskiego. Czasem, jak patrzę na niektóre budynki czy ulice, wzruszam się i myślę: „Mój Boże, jaka to była straszna ruina” — mówił profesor w ostatniej rozmowie, jaką przeprowadził w ramach publikacji pt. „Zanim zostaliśmy profesorami”, która niebawem ukaże się na Politechnice Wrocławskiej.
konserwator miasta i dyrektor Muzeum Architektury
Równolegle z pracą na uczelni Olgierd Czerner pełnił funkcję Konserwatora Zabytków Miasta Wrocławia, stanowisko to objął jako zaledwie dwudziestosześcioletni architekt. Za jego kadencji odrestaurowano m.in. gotyckie kościoły. Profesor zajmował się też przywróceniem Panoramy Racławickiej. W latach 1980-1985 był odpowiedzialny za wzniesienie budynku i konserwację obrazu, a jednocześnie przyjął obowiązki wiceprzewodniczącego Społecznego Komitetu Panoramy Racławickiej. W 1987 roku rozpoczął restaurację zrujnowanej kolegiaty Wniebowzięcia NM Panny w Głogowie, a od 1965 roku tworzył Muzeum Architektury — przez następne 34 lata był jego dyrektorem.
profesor Olgierd Czerner we Florencji
fot.: Politechnika Wrocławska
Od 1965 roku profesor był członkiem ICOMOS (Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków i Miejsc Historycznych). W latach 1986-1994 prezydentem Polskiego Komitetu Narodowego. Z kolei w latach 1990-1994 prof. Olgierd Czerner stał się wiceprezydentem międzynarodowym, członkiem Międzynarodowej Rady Muzeów ICOM, Komitetu Architektury i Urbanistyki PAN, Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, Stowarzyszenia Architektów Polskich, Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków.
liczne nagrody i publikacje
Profesor został uhonorowany m.in.: Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Złotym Medalem Zasłużony dla Kultury Polskiej Gloria Artis, Złotą Odznaką za Opiekę nad Zabytkami oraz Medalem Uczestnictwa w Odbudowie Zamku Królewskiego w Warszawie.
Olgierd Czerner był autorem książek o architekturze Wrocławia i Lwowa oraz prac związanych z teorią i praktyką ochrony zabytków m.in.: „Rynek wrocławski” (Wrocław 1976 Ossolineum, Warszawa 1977, Arkady), „Wrocław na dawnej rycinie” (Wrocław 1989, Ossolineum), „Lwów na dawnej rycinie i planie” (Wrocław 1997, Ossolineum), „Architektury istnienie i zachowanie – z szuflady Profesora” (Wrocław 2004, Muzeum Architektury) „Mój wiek XX” (t. 2 2015, t. 1 2016, Muzeum Architektury) oraz współautorem publikacji: „Avant-garde Polonaise, Awangarda polska, The Polish Avant-garde” (z H. Listowskim, Warszawa - Paryż 1981, Interpress – Moniteur), „East European Modernism” z W. Leśnikowskim (New York 1996, Rizzoli).
