Co roku prezydent Miasta Gliwice przyznaje wyróżnienia za najlepsze prace dyplomowe dotyczące Gliwic. W 16. edycji konkursu nagrodzono cztery projekty, a pośród nich znalazła się praca inżynierska Patrycji Bartos z Politechniki Śląskiej. Studentka zaproponowała zespół budynków mieszkaniowo-usługowych o zielonych dachach i zagospodarowała nabrzeże Kłodnicy, proponując atrakcyjne przestrzenie publiczne.
Pod koniec 2021 roku ogłoszono laureatów 16. edycji konkursu na najlepszą pracę dyplomową dotyczącą Gliwic. Poszukiwano prac licencjackich, inżynierskich, magisterskich lub doktorskich, które mogłyby zostać wykorzystane do promocji miasta. Prezydent Gliwic Adam Neumann postanowił przyznać cztery wyróżnienia równorzędne. Otrzymali je: Ewa Wandel, Jan Nagel, Natan Maszlakiewicz i Patrycja Bartos.
autorka zaproponowała budynki z lokalami usługowymi i mieszkaniami
© Patrycja Bartos
uzupełnienie tkanki miasta
Tematem nagrodzonego projektu inżynierskiego Patrycji Bartos, wykonanego pod kierunkiem dr. Tomasza Bradeckiego jest koncepcja zespołu budynków mieszkaniowo-usługowych wraz z zagospodarowaniem terenu przy ulicy Wybrzeże Armii Krajowej w Gliwicach. Studentka wybrała prostokątną działkę znajdującą się między ulicą Wybrzeże Armii Krajowej i Aleją Przyjaźni. Ten teren jest jedną z nielicznych niezagospodarowanych działek znajdujących w ścisłym centrum Gliwic.
projekt uzupełnia tkankę miasta i buduje połączenie z nabrzeżem
© Patrycja Bartos
Najważniejszym założeniem projektowym autorki było utworzenie wizualnej ciągłości krajobrazu i uzupełnienie tkanki miasta poprzez powiązanie proponowanej zabudowy z najbliższym otoczeniem. Patrycja odniosła się do architektury, układu urbanistycznego i istniejących ciągów pieszych, dzięki czemu proponowana, nowa zabudowa koresponduje z tą istniejącą. Dla autorki równie ważne było zaprojektowanie miejsca, które będzie wzbogacało możliwości funkcjonalne i użytkowe okolicy, a także stanowiło nowy punkt docelowy na mapie miasta. Kolejnym założeniem było zaproponowanie atrakcyjnych przestrzeni publicznych angażujących nabrzeże Kłodnicy.
projekt to dwa diagonalnie ścięte kwartały zabudowy
© Patrycja Bartos
woonerf w centrum Gliwic
Na terenie opracowania autorka zaproponowała dwa diagonalnie ścięte kwartały zabudowy — pięciokondygnacyjny od strony południowej i trzykondygnacyjny od strony północnej oraz zachowała istniejące drogi dojazdowe, z których zaprojektowała zjazdy do parkingu podziemnego zlokalizowanego pod całym terenem.
ważnym elementem projektu są przestrzenie publiczne
© Patrycja Bartos
Fragment ulicy Nabrzeże Armii Krajowej został przekształcony w woonerf. Studentka zadbała także o kompozycję — zamknięciem Alei Przyjaźni jest plac powstały na przecięciu kilku ciągów pieszych, znajdujący się w pobliżu wejścia do parku Chopina. Wprowadzona mała architektura w postaci siedzisk zaprojektowana w formie trójkątów, odnosi się do sposobu kształtowania przestrzeni — trójkątnego placu i zabudowy — diagonalnie ściętych kwartałów zabudowy.
na parterze obiektów znajdują się lokale usługowe
© Patrycja Bartos
śródmiejski mixed-use
Z uwagi na położenie obiektów program funkcjonalny zakłada typowo śródmiejski mixed-use, który zawiera usługi zlokalizowane w parterach — handlowe i gastronomiczne. Powyżej autorka umieściła trzy rodzaje mieszkań — mieszkania dwupokojowe jednostronnie doświetlone, mieszkania czteropokojowe obustronnie doświetlone oraz mieszkania narożnikowe cztero- i pięciopokojowe. We wschodniej części większego kwartału znajdują się również przestrzenie biurowe.
na piętrach znajdują się mieszkania, a obiekty pokrywają zielone dachy
© Patrycja Bartos
Koncepcja opiera się na kontraście kształtowania zabudowy względem najbliższego otoczenia oraz otwarciu działki na nabrzeże Kłodnicy. Dwa wyraziste kwartały o nieregularnym, trapezowym rzucie, zbiegają się w kierunku Alei Przyjaźni oraz ulicy Chudoby. Od tej strony tworzą zwartą pierzeję charakterystyczną dla śródmieścia Gliwic i stanowią kompozycyjne zamknięcie osi ulicy — tłumaczy autorka.
sylweta urbanistyczna
© Patrycja Bartos
nowa kładka i zagospodarowanie nabrzeża
Kwartały dzielą przestrzeń na dwa typy — publiczną oraz półpubliczną, którą stanowią dziedzińce wewnętrzne. Patrząc od strony rzeki Kłodnicy, zabudowa oddala się od siebie, tworząc w ten sposób otwartą przestrzeń. Przestrzeń ta stanowi przedpole dla nabrzeża i jest lustrzanym odbiciem znajdującego się po drugiej stronie rzeki skweru Doncaster. Te dwie otwarte przestrzenie studentka połączyła nową kładką oraz zaproponowała zagospodarowanie nabrzeża, tworząc centralny punkt całego założenia projektowego.
podział funkcjonalny przestrzeni
© Patrycja Bartos
Natomiast diagonalne ścięcie budynków ma za zadanie płynnie połączyć różne typy zabudowy — zwartą kilkukondygnacyjną od strony ulicy Zwycięstwa i niską, rozproszoną od strony parku Chopina. Ścięcie dachu „otwiera” budynki na rzekę i eksponuje tarasy skierowane na stronę południowo-zachodnią. Zastosowanie cegły klinkierowej na elewacji jest nawiązaniem do otaczającej zabudowy i wizualne scalenie nowoprojektowaną zabudowę z istniejącą architekturą Gliwic.
cegła klinkierowa nawiązuje do tradycyjnej, śląskiej architektury
© Patrycja Bartos
nawiązanie do parkowego charakteru
Sąsiedztwo parku Chopina i spacerowej alei biegnącej w stronę placu Piłsudskiego i rynku, a także istniejąca zieleń sprawia, że projektowane przeze mnie miejsce stanowi przedłużenie tego parkowego charakteru — mówi Patrycja.
Zaproponowane zielone dziedzińce wewnętrzne, a także centralny plac w formie małego parku, wpisują się w charakter otoczenia. Ponadto autorka zaprojektowała zielone dachy, zwiększając w ten sposób powierzchnię biologicznie czynną, a także zatrzymywanie wód opadowych.
