Pamiętacie tę baśń o „Trzech małych świnkach”? Gdzie wilk dmuchał i chuchał, aż zdmuchnął dom ze słomy, potem dom z drewna, tylko z murowanym mu się nie udało? Świnki wyciągnęły z tych wydarzeń odpowiedni morał. Wojciech Kotecki z BBGK Architekci z lekkim przymrużeniem oka właśnie w tej opowieści doszukuje się początków „zamiłowania” Polaków do budowania z betonu.
BBGK Architekci swoim projektem wywalczyli sobie pierwsze miejsce w konkursie: „Budowa budynku naukowo‑dydaktycznego przy ul. Bednarskiej 2/4 ”, o którym pisaliśmy tutaj. Werdykt mógłby być inny, gdyby nie Przyszłość pukająca do drzwi. W trakcie obrad sądu konkursowego wybuchła w Polsce epidemia koronawirusa, zmieniając sposób myślenia i układ priorytetów, również w architekturze. Budynek zaprojektowany przez zespół BBGK Architekci jest w pełni adoptowalny, gotowy na zmiany.
Architekci stworzyli swego rodzaju manifest.
Uważamy, że to nie jest czas na budowanie ikon. Potrzebujemy budynków, które będą służyć zarówno nam, jak i wielu kolejnym pokoleniom. Aby najlepiej odpowiedzieć na przyszłe wyzwania, projekt został oparty na 3 głównych ambicjach: strukturze otwartej na przyszłość (zapewnienie funkcjonalnej elastyczności i realizację potrzeb, których teraz nie potrafimy przewidzieć), minimalizacji śladu węglowego (projektowanie struktury opartej na materiałach niskoemisyjnych), poprawie jakości życia człowieka (tworzenie budynku z troską o ludzi, którzy będą z niego korzystać).
Nic z tych założeń nie brzmi futurystycznie — to powinna być nasza teraźniejszość, a nie jedynie przyszłość.
Bednarska UW
© Igor Brożyna
Założenia urbanistyczne
Budynek naukowo‑dydaktyczny przy ul. Bednarskiej 2/4 został zaprojektowany ze szczególną myślą o przestrzeniach wspólnych i publicznych oraz ich jasnym rozmieszczeniu. Podstawowym założeniem urbanistycznym budynku jest wyraźna kontynuacja ulicy Mariensztat w kierunku Wisły. Jego rozcięcie w tym miejscu odpowiada na uwarunkowania historyczne, ale również stwarza potencjał przybliżenia miasta do rzeki. W ten sposób została wyznaczona główna oś, na której znalazły się place wejściowe oraz centralna przestrzeń budynku — agora. Druga oś została wyznaczona przez portyk Łaźni. Sam budynek poprzeplatany jest szeregiem dziedzińców o różnych charakterach, a stworzoną w ten sposób strukturę okala rama urbanistyczna, uzupełniająca utracony kwartał miasta.
Funkcjonalność
Dzięki oparciu budynku na otwartej strukturze została zapewniona pełna swoboda aranżacji przestrzeni. Zgodnie z myślą przewodnią — projekt zakłada możliwość zmiany obiektu wraz z upływem czasu. Jego otwieranie, domykanie czy rozbudowywanie. Najważniejszym miejscem spotkań jest tutaj agora — środek, w którym przecinają się wszelkie wewnętrzne drogi i place wejściowe. Stąd będzie można skierować się do któreś z szerokich klatek schodowych biegnących z parteru aż na dach budynku. Przestrzeń agory otwiera się na wszystkie kondygnacje i łączy wizualnie zaplanowane wokół niej bloki funkcjonalne.
Budownictwo odpowiedzialne
Wojciech Kotecki z BBGK Architekci uważa projekt budynku dydaktyczno‑naukowego przy ul. Bednarskiej 2/4 za manifest drewnianego budownictwa. Projektanci chcieli w tej koncepcji zawrzeć swoją troskę o przyszłość, poprzez odpowiedzialne zarządzanie zasobami, dbałość o komfort użytkowania oraz zrównoważone projektowanie. W związku z tym wprowadzona została konstrukcja drewniano‑żelbetowa. Drewno zastosowano w najbardziej logicznych elementach konstrukcyjnych — belkach oraz hybrydowych, drewniano-betonowych stropach. Jednocześnie budynek został zaprojektowany w taki sposób, aby wszystkie rozwiązania konstrukcyjne można było wykonać alternatywnie w tradycyjnej technologii konstrukcji żelbetowej.
Roziązania zrównoważonego wykorzystania energii
© BBGK Architekci
Dzięki tarasom, pasmowej strukturze obiektu oraz otwierającemu się ku górze atrium ze świetlikiem w dachu, budynek jest odpowiednio nasłoneczniony, a naturalne światło dociera wszędzie, gdzie jest to pożądane. Równocześnie dążono do zminimalizowania możliwości przegrzewania się poszczególnych pomieszczeń.
Budynki projektowane wczoraj i dziś mogą okazać się bezużyteczne już w niedalekiej przyszłości. Ich zadaniem powinno być przeżycie nas wszystkich, służenie kolejnym pokoleniom — jeśli nie jako uniwersytet, to jako szpital lub obiekt mieszkalny, czy biurowy. Nasze dzisiejsze wyobrażenia o edukacji mogą okazać się w przyszłości nieaktualne. Otwartość na nią jest kluczowa w projektowaniu budynków. Budynek przy ul. Bednarskiej 2/4 jest odporny na nadchodzące zmiany, dzięki zrównoważonemu projektowaniu i indywidualizacji zastosowanych rozwiązań.
