Wojciech Bandyk i Roksana Gleizner z Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej wzięli udział w konkursie Architecture at Zero. Tegorocznym wyzwaniem był projekt niskoemisyjnego, ekologicznego centrum rolniczego i mieszkań dla rolników w Allensworth w Kalifornii. Ich projekt ECOZONE wykonany w technologii ziemi ubijanej i wykorzystujący ukształtowanie terenu otrzymał nagrodę Citation Award.
Konkurs Architecture at Zero organizowany jest co roku przez amerykańskie stowarzyszenia i instytucje, między innymi: Pacific Gas and Electric Company (PG&E) oraz American Institiute of Architects California (AIA CA). Celem konkursu jest promowanie niskoemisyjnych, zeroenergetycznych budynków spełniających wymogi zawarte w California Title 24 Building Energy Efficiency Standards. Oprócz opracowania architektonicznego uczestnicy zobowiązani są przygotować także część techniczną, opisującą proekologiczne idee i strategie zastosowane w projekcie.
po południowej stronie budynków znajdują się miejsca na uprawy sezonowe
© Wojciech Bandyk, Roksana Gleizner
Tegorocznym tematem konkursu było stworzenie projektu skupionego na dekarbonizacji, odporności, odpowiedzialności ekologicznej i równości. Konkurs skierowany był zarówno do licealistów, studentów, jak i profesjonalistów. Wyzwaniem było zaprojektowanie centrum rolniczego łączącego historię pierwszego miasta założonego przez osoby czarnoskóre w Kalifornii z jego obecnymi aspiracjami, tak aby stać się centrum zrównoważonego rolnictwa. Wszyscy uczestnicy zostali poproszeniu o zaprojektowanie innowacyjnej farmy z centrum edukacyjnym. Dodatkowo studenci i profesjonaliści mieli zaprojektować mieszkania dla pracowników i uczniów centrum rolniczego.
projekt ECOZONE, plan zagospodarowania terenu
© Wojciech Bandyk, Roksana Gleizner
Konkurs kładł nacisk na cztery aspekty: stworzenie ogólnego planu terenu i dostosowanie go do programu z podkreśleniem wszelkich przedstawionych strategii lub systemów efektywności energetycznej, energii odnawialnej, magazynowania energii i redukcji emisji dwutlenku węgla. Budynek centrum rolniczego miał być zaprojektowany w sposób zmniejszający emisję dwutlenku węgla.
Uczestnicy zostali także poproszeni o wypełnienie tabeli przedstawiającej strategię adaptacji do zmian klimatycznych oraz wskazanie strategii projektowych, które wspierają odporność. Ostatnim aspektem było zastanowienie się, w jaki sposób projekt odnosi się do równości w społeczeństwie.
autorzy zaprojektowali również zielone dachy
© Wojciech Bandyk, Roksana Gleizner
nagroda dla studentów Politechniki Wrocławskiej
Nadesłane prace oceniało międzynarodowe jury w składzie: Lance Collins (architekt, AIA), Mary Ann Lazarus (architektka, Cameron MacAllister Group), dr Paul Torcellini (National Renewable Energy Laboratory), Allison Grace Williams (AGWms_studio). Jury oceniało prace pod względem technicznym (wskaźniki energetyczne) oraz architektonicznym. Przyznano nagrody w kategoriach: uczniowie liceum, studenci i profesjonaliści. Pełną listę nagrodzonych projektów możecie sprawdzić na stronie konkursu. W kategorii studenci studiów magisterskich nagrodę Citation Award otrzymali Wojciech Bandyk i Roksana Gleizner. Ich projekt ECOZONE został przygotowany pod kierunkiem dr Anny Berbesz, dr hab. Ewy Cisek oraz dr. Kajetana Sadowskiego.
głównym materiałem konstrukcyjnym jest ubijana ziemia
© Wojciech Bandyk, Roksana Gleizner
centrum rolnicze z ziemi ubijanej
Nasza propozycja skupia się na wykorzystaniu dóbr, które oferuje nam zaproponowane przez organizatorów otoczenie, czyli przede wszystkim ziemię. Posłużyła nam ona jako główny materiał budulcowy, podyktowała zasady projektowe i pokazała ukryty potencjał przestrzeni. Dzięki zastosowaniu konstrukcji z ubijanej ziemi (rammed earth) zmniejszyliśmy do minimum kwestie transportu materiałów oraz postawiliśmy na dynamiczną topografię terenu, wykorzystując pozostawione po wykopie obniżenia terenu — opowiadają nagrodzeni studenci.
projekt ECOZONE, rzut
© Wojciech Bandyk, Roksana Gleizner
Dzięki takim działaniom autorzy stworzyli budynek centrum przyjazny środowisku. Elementami, które pomogły im osiągnąć wysokie wyniki efektywności energetycznej były między innymi panele zacieniające, wbudowane, integralne z budynkiem szklarnie sezonowe, liczne podcienia i naturalne zacienienia, umiejscowione w nasypach ziemnych zbiorniki na wodę deszczową oraz niecki i obniżenia terenu zaprojektowane z myślą o obfitych opadach deszczu.
w licznych podcieniach znajdują się również miejsca na uprawy
© Wojciech Bandyk, Roksana Gleizner
integracja społeczności
Specyficzna geometria budynków i ich umiejscowienie na planie zagospodarowania terenu jest nieprzypadkowa, wzięliśmy pod uwagę kwestie nasłonecznienia i wykorzystaliśmy je na naszą korzyść. Cały kompleks ma być integralną częścią pól uprawnych i farmy znajdującej się na południu zaproponowanej działki i zawierać w sobie część mieszkalną i część użytkową — dodają Wojciech i Roksana.
Budynek zlokalizowany w północnej części działki mieści w sobie sklep z lokalnymi produktami oraz bar. W zachodniej części znajduje się pawilon mieszkaniowy z dwoma typami pokoi oraz wspólnotową kuchnią, a także rozdzielającymi je szklarniami sezonowymi. Natomiast budynek z biurami i salami wykładowymi autorzy zlokalizowali we wschodniej części.
Projekt ECOZONE utrzymany jest w surowej formie
© Wojciech Bandyk, Roksana Gleizner
W południowych częściach budynków projektanci usytuowali półpubliczne schody, w których przestrzeni znalazło się miejsce na uprawy sezonowe. Jak twierdzą autorzy, zabieg ten sprzyja zacieśnianiu więzi sąsiedzkich i stymuluje tworzenie się społeczności, co było jedną z wytycznych konkursu. Również z tego powodu na terenie opracowania znajdują się liczne ścieżki, tereny rekreacyjne i szklarnie.
zeroemisyjność i multiplikacja
Z uwagi na kontekst pozbawiliśmy projekt nadmiernych aspektów dekoracyjnych i skupiliśmy się na pozostawieniu jak największej ilości materiałów w ich niezmienionej formie, dzięki czemu obiekty wyglądają bardziej surowo i naturalnie. Zielone dachy zostały wzbogacone o instalacje paneli fotowoltaicznych, co jest częścią bardzo ważnej kwestii zeroemisyjności projektowanego założenia. Mocną stroną projektu, za którą udało nam się zdobyć nagrodę, było podejście do gry topografią terenu i tworzenie multipikacji założenia w ramach ewentualnego planowanego rozwoju farmy, a także dynamiczna kompozycja i wykorzystane materiały — podsumowują autorzy.
