Dwie firmy deweloperskie, które planują w Poznaniu zbudować wielofunkcyjną dzielnicę, zdecydowały się na rzadko spotykaną w Polsce inicjatywę. Część terenu udostępniły pod tzw. tymczasowe zagospodarowanie. Powstała tam (co również podpowiedzieli deweloperzy) społeczno-kulturalna przestrzeń — Koszary Kultury, która ma sprzyjać integracji lokalnej społeczności i inicjowaniu aktywności na rzecz wspólnej przestrzeni. To wyjątkowy trafny przykład gentryfikacji i działań miastotwórczych. Jak zamierza rozwijać się ta przestrzeń?
Działka, o której mowa, znajduje się blisko centrum miasta, na granicy dwóch dzielnic: Łazarza i Grunwaldu, dokładnie między ulicami Matejki, Grunwaldzką i Ułańską. Kiedyś należała do Międzynarodowych Targów Poznańskich, ale w 2020 roku odkupiły ją firmy deweloperskie Revive i BPI Real Estate Poland, by w przyszłości postawić tam wielofunkcyjną dzielnicę. Niedawno zdecydowały, że część terenu, gdzie obecnie nie są prowadzone prace budowalne, udostępnią tymczasowo na nowe społeczno-kulturalne przedsięwzięcie — zgodnie z ideą tymczasowego zagospodarowania. Chodzi o przestrzeń Koszary Kultury, która ma ruszyć 3 lipca i stać się miejscem spotkań, a także wydarzeń kulturalnych, twórczych i edukacyjnych. Inicjatywie przyświecają idee wspólnotowości, budowania dobrych relacji w lokalnej społeczności i dbania o planetę. Deweloperzy powierzyli prowadzenie Koszar Kultury firmie Ferment Kolektiv.
niecodzienny gest firmy deweloperskiej w stronę kultury
Decyzja deweloperów, by udostępnić działkę na prospołeczne i kulturotwórcze działania, z pewnością jest rzadko spotykanym posunięciem. W Poznaniu dotąd nie było takiej inicjatywy. Dlaczego firmy zdecydowały się na taki gest? Przedstawiciele twierdzą, że chodzi głównie o względy społeczne i pożyteczne wykorzystanie terenu.
Dla nas tymczasowe zagospodarowanie terenu jest sposobem na integrację lokalnej społeczności. Udostępniamy ciekawą i niewykorzystywaną dotychczas przestrzeń pod miejsce spotkań i przestrzeń do organizacji wydarzeń kulturalnych. Jest to przez nas szeroko praktykowane w Belgii. Teraz chcemy nasze doświadczenie w tym zakresie przenieść na polski rynek. Teren w Poznaniu — mówił Alexandre Huyghe, CEO spółki Revive.
Chcemy nadać nowy wymiar przestrzeni, na której w przyszłości zrealizujemy nowoczesny, wielofunkcyjny projekt. Teren jest doskonale zlokalizowany, tym bardziej zasługuje na przemyślane wykorzystanie. Nasze inwestycje tworzymy z myślą o ludziach — ich przyszłych użytkownikach, dlatego chcemy, aby jeszcze przed rozpoczęciem budowy służyły lokalnej społeczności — dodał Béranger Dumont, dyrektor generalny BPI Real Estate Poland.
Inicjatorzy przedsięwzięcia przekonują, że w ten sposób lokalna społeczność może lepiej poznać miejsce, a nawet jego przyszłych najemców czy mieszkańców. Podkreślają też, zakupiona działka nie zostanie przekształcona w nową dzielnicę mieszkaniową, a wzbogacona o wielofunkcyjną zabudowę. Tymczasowe zagospodarowanie może być bardzo różnorodne, jednak musi być zgodne z przyszłym charakterem miejsca i ekosystemem lokalnego środowiska.
Teren koszar wojskowych w Poznaniu, które zostały zagospodarowane w tymczasową przestrzeń społeczno-kulturalną
© Ferment Kolektiv
nadać nowe życie starej, nieużytkowanej przestrzeni
Z kolei Ferment Kolektiv mówią o tymczasowym zagospodarowaniu terenu, jak o swoistego rodzaju recyklingu starej przestrzeni — nadanie jej nowego życia z udziałem lokalnej społeczności. To jeden z trafnych przykładów oddolnych działań miasto- i kulturotwórczych, jak również podręcznikowy przykład gentryfikacji terenów miejskich.
Tworząc opowieść o Koszarach często mówimy o tymczasowym zagospodarowaniu terenu. Nazywamy to „recyklingiem” terenu, ponieważ chwilowo zmieniamy przeznaczenie, nieużytkowanego przez nikogo miejsca. W tym czasie możemy porozmawiać z mieszkańcami o ich wyobrażeniach i potrzebach związanych z tą przestrzenią oraz o planowanym, nowym sąsiedztwie — czytamy w jednym z postów na Facebooku Koszar Kultury.
Ferment Kolektiv podkreśla, że istotnym elementem działalności Koszar będą aktywności na rzecz zastanej przyrody.
Warto też zaznaczyć, że tymczasowe zagospodarowanie terenów dawnych koszar jest działaniem na rzecz pielęgnowania kultury. Tereny dawnych koszar to dziedzictwo historyczne, architektoniczne, przyrodnicze i kulturowe. Inicjatorzy projektu Koszar Kultury przekonują, że udostępnienie terenu jest okazją do wzbogacenia miejskiej przestrzeni o wymiar społeczny, wykształcający tożsamość nowego miejsca, budowanego w oparciu o lokalną historię i topografię.
Pozostałości po koszarach wojskowych
© Ferment Kolektiv
program na cały miesiąc
Koszary Kultury otwierają się 3 lipca w sobotę. Na ten dzień przewidziano szereg kulturalnych atrakcji, które mają być jedynie przedsmakiem przyszłych.
W trakcie imprezy otwierającej Koszary Kultury będzie można poskakać na trampolinie, zagrać w maxi jengę i domino, wziąć udział w terenowej grze miejskiej oraz grach i zabawach organizowanych przez poznańską Ambientówkę. Dzieciom i rodzicom szczególnie polecamy koncert zespołu Piosenkowa Krowa, który słynie z niezwykle energetycznej, przebojowej i pełnej pozytywnego myślenia muzyki oraz spektakl „Dziwne zwierzęta” w reż. Marianny Piskorz — czytamy w informacji prasowej kolektywu.
Ferment Kolektiv przedstawiło też program wydarzeń i spotkań na cały miesiąc. Dostępny jest na steonie koszarykultury.pl