Kościół Yeongjongdo Onnuri,
projekt: shinslab architecture
Pracownia shinslab architecture działająca na styku Korei Południowej i Francji zrealizowała projekt kościoła, usytuowanego na wyspie Yeongjongdo w pobliżu Seulu. Obiekt zlokalizowano w rozwijającej się dzielnicy mieszkaniowej Jung, która powstaje zgodnie z wytycznymi miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Kościół na wyspie Yeongjongdo — rzut trzeciego piętra
© shinslab architecture
symbolika i upcykling w projekcie kościoła
Architekci, uznając Arkę Noego za motyw przewodni projektu, uczynili stalowy kadłub wycofanego z użytku statku centralnym elementem bryły. Jego dziób został symbolicznie skierowany ku niebu. Dzięki upcyklingowi* stal – materiał przemysłowy charakteryzujący się wyjątkową trwałością i odpornością na warunki atmosferyczne — stała się kluczowym elementem strukturalnym budynku.
* Upcykling [ang.: Up-cycling] to forma recyklingu charakteryzująca się tym, że element przetworzony/odzyskany ma potencjalnie większą wartość od elementu przetwarzanego/pierwotnego.
Kościół na wyspie Yeongjongdo — obiekt zlokalizowano w rozwijającej się dzielnicy mieszkaniowej Jung
fot. Kim Yongkwan © shinslab architecture
architektura z odzysku
Po raz pierwszy architekci wykorzystali kadłub statku w 2016 roku, realizując projekt w duchu upcyklingu w ramach programu YAP MMCA (Young Architects Program), organizowanego przez nowojorskie MoMA. Projekt kościoła Yeongjongdo rozwija tę koncepcję, łącząc przemysłowe dziedzictwo z nowoczesną architekturą sakralną. Kadłuby statków, które zazwyczaj kończą swój żywot na złomowiskach, zyskują tutaj nową wartość – zarówno użytkową, jak i symboliczną. Fragment okrętu stał się kluczowym elementem konstrukcji kościoła, wnosząc autentyczność wynikającą z ich historii. Ten stalowy komponent, naznaczony czasem i pierwotnym przeznaczeniem, pełni nie tylko funkcję strukturalną, ale również wzbogacają przestrzeń o warstwę narracyjną, odwołującą się do idei transformacji i odrodzenia.
Kościół na wyspie Yeongjongdo — widok od strony północnej
© shinslab architecture
forma i funkcja kościoła
Budynek o powierzchni 2700 m², rozplanowany na pięciu kondygnacjach, w tym poziomie podziemnym przeznaczonym na parking i zaplecze techniczne, przyjmuje rzut prostokąta zbliżonego do kwadratu. Przez jego czterokondygnacyjną bryłę przenikają centralnie fragmenty struktury statku.
Kościół na wyspie Yeongjongdo — zbliżenie na dziób okrętu
fot. Kim Yongkwan © shinslab architecture
Dolne kondygnacje budynku wyróżniają się niemal całkowicie przeszkloną elewacją, co wprowadza element transparentności i lekkości, kontrastując z solidną formą górnych partii. Na wyższych elewacjach zastosowano falistą blachę ocynkowaną, której powierzchnia, odbijająca światło i niebo nadaje budynkowi lekkości. Zestawienie stali i betonu w konstrukcji zapewnia stabilność i trwałość, a zastosowanie falistej blachy na górnych elewacjach podkreśla nowoczesny charakter budynku.
Kościół na wyspie Yeongjongdo — pionowo ustawiony dziób dominuje w kompozycji budynku
fot. Kim Yongkwan © shinslab architecture
elementy statku
jako integralna część projektu
Elewacja kościoła wzbogacona została o dwa wyraziste elementy pochodzące z kadłuba statku, które pełnią zarówno funkcje symboliczne, jak i architektoniczne. Pierwszym z nich jest pionowo ustawiony dziób, dominujący w kompozycji budynku, tworzący jego charakterystyczną sygnaturę. W jego wnętrzu ulokowano prezbiterium oraz główne wejście, a całość wieńczy krzyż, umieszczony na wysokości 33 metrów, nadający konstrukcji wymiar sakralny i przestrzenny. Drugi fragment, zlokalizowany na południowej elewacji, stanowi wykusz, który wprowadza zróżnicowanie w bryle kościoła. Ten element podkreśla dwie najwyższe kondygnacje budynku.
Kościół na wyspie Yeongjongdo — widok na południową elewację z wykuszem, stanowiącym fragment statku
fot. Kim Yongkwan © shinslab architecture
przestrzeń sakralna i użytkowa:
harmonijne połączenie funkcji i estetyki
Przestrzeń otwarta na parterze zaprasza wiernych do nawy, której centralnym elementem jest dwupoziomowa sala zgromadzeń. Na pierwszym piętrze znajduje się część edukacyjna, składająca się z pięciu sal lekcyjnych rozmieszczonych wokół centralnego holu. Układ ten sprzyja łatwej orientacji i płynnej komunikacji między pomieszczeniami. Centralnym miejscem modlitwy jest sala główna na drugim piętrze, mieszcząca 300 osób. Jej wnętrze wypełnia światło dzienne, przenikające przez witraże inspirowane twórczością Marca Chagalla.
Kościół na wyspie Yeongjongdo — wnętrze budowli
© shinslab architecture
Na najwyższej kondygnacji zaprojektowano strefę administracyjną, obejmującą biura oraz kawiarnię z tarasem. Taras zapewnia użytkownikom panoramiczny widok na morze, pełniąc funkcję miejsca odpoczynku i refleksji. Kadłub statku, przekształcony na przestrzeń użytkową, został wzbogacony o starannie rozmieszczone otwory, które nie tylko zapewniają dostęp światła i wentylację, ale także kadrują widok na otaczający krajobraz, wpisując wnętrze w kontekst naturalnego otoczenia.
Kościół na wyspie Yeongjongdo — przekrój podłużny
© shinslab architecture
Kościół na wyspie Yeongjongdo to przykład architektury, łączącej estetykę, funkcjonalność i odpowiedzialność ekologiczną. Budynek pełnimiejsca kultu, a także symbolizuje współczesne dążenia w architekturze: poszanowanie zasobów, upcykling i tworzenie przestrzeni o ponadczasowej wartości.
Oprac.: Anastazja Dżupina
Ilustracje udostępnione dzięki uprzejmości pracowni shinslab architecture.