Jakub Tajer, absolwent architektury Politechniki Gdańskiej za swój projekt dyplomowy pt. „Czahary – Centrum Dydaktyczne Poleskiego Parku Narodowego” wykonany pod kierunkiem dr. Andrzeja Prusiewicza otrzymał I nagrodę w kategorii dyplom magisterski w 3. edycji konkursu „Dyplom z Archicadem”.
Tegoroczna edycja konkursu pt. „Dyplom z Archicadem” skierowana była do studentów architektury, architektury wnętrz, urbanistyki i architektury krajobrazu, którzy swoje prace dyplomowe tworzyli w programie graficznym Archicad i obronili je w terminie od stycznia 2019 roku do lutego br. Nagrody przyznawane były w dwóch kategoriach: dyplom magisterski i dyplom inżynierski. Jury przy ocenie 278 zgłoszonych projektów kierowało się walorami architektonicznymi i urbanistycznymi. Kryteriami dodatkowymi było wykorzystanie możliwości programu Archicad, kreatywność graficzna oraz zastosowanie technologii BIM.
najważniejszym elementem założenia jest ścieżka krajobrazowa
© Jakub Tajer
I miejsce za projekt Centrum Dydaktycznego Poleskiego Parku Narodowego
W kategorii dyplom magisterski jury postanowiło przyznać I miejsce Jakubowi Tajerowi. W opinii komisji czytamy:
Nagrodę przyznano za wrażliwe i poetyckie kształtowanie rozwiązań bryłowych, materiałowych oraz za stworzenie wnętrz zdradzających dojrzałość twórczą autora. Projekt zawiera spójną koncepcję, która subtelnie współgra z wybraną lokalizacją, a mianowicie Poleskim Parkiem Narodowym, Na specjalną pochwałę zasługuje rozważny dobór zastosowanych materiałów (drewno, słoma), doskonale wpisujących się w naturalny charakter parku, integrując się z już istniejącym ekosystemem oraz lokalną zabudową.
Zaprojektowane przez Jakuba Tajera Centrum Dydaktyczne „Czahary”, położone jest w północnej części olbrzymiego rozlewiska zwanego Bagnem Bubnów, będącego częścią Poleskiego Parku Narodowego, na Lubelszczyźnie. Obecnie znajduje się tam ścieżka krajobrazowa w formie drewnianego pomostu pozwalającego zwiedzającym na spacer w głąb podmokłego terenu. To właśnie ona stała się główną inspiracją nowego obiektu.
elewacje pokryte są masą słomianą
© Jakub Tajer
„Czahary”, czyli edukacja w naturze
Jak o projekcie mówi autor:
Bardzo ciężko jest udowodnić coś komuś bez dowodów. Równie trudno dowieść słuszności tych, które są produktem efektu domina, procesu pozornie niezwiązanego z problemem. Ciężko więc wytłumaczyć, że pozornie nieszkodliwa melioracja terenów rolnych może skutkować zanieczyszczeniem całej okolicy, wymieraniem lasu, czy zalaniem miasta kilometry dalej. Dość oczywistą formą walki są obostrzenia i kary, lecz czy są one skuteczne, skoro ludzie nie wiedzą, czemu mają one zapobiec? Logicznym, byłaby tutaj gruntowna edukacja, choć dobrze wiemy, że wiedza wmuszana, rzadko kiedy zostaje przyswojona. Odpowiedzią może okazać się miejsce, które zachęci ludzi do poznania swojego otoczenia i nauki o nim. [...]
jeden z obiektów centrum dydaktycznego, wieża obserwacyjna
© Jakub Tajer
Jakub Tajer zaprojektował kontynuację istniejącej ścieżki na terenach dotąd niedostępnych oraz architekturę poszerzającą możliwości miejsca. Głównym założeniem tak zaprojektowanego kompleksu było wykorzystanie ekspozycji pięknego krajobrazu i ukazanie go jako głównego eksponatu muzeum naturalnego. W celu podkreślenia, że architektura jest jedynie dodatkiem do ścieżki, autor posłużył się kilkoma zabiegami. Pierwszym było podzielenie planowanych funkcji Centrum na poszczególne budynki. Znacząco zmniejszyło to ich skalę i jednocześnie ingerencję w kompozycję otoczenia. Pozwoliło to również na ich niezależne działanie, co może być korzystne z powodu sezonowego charakteru niektórych funkcji. Kolejnym krokiem było rozważne dobranie lokalizacji budynków. Znalazły one swoje miejsce między dwoma ścianami lasu, tworząc zamknięcie ekspozycyjne i jednocześnie wyznaczając koniec strefy dojazdowej, a początek trasy pieszej. Dzięki temu muzeum stanowi pierwszy przystanek na trasie zwiedzania.
nawiązanie do historii i nowe zastosowanie słomy
Kompozycja ustawienia budynków względem siebie w luźny sposób nawiązuje do układu historycznego — dworkowego, jak i rustykalnego na terenach Lubelszczyzny. Podobieństwa można również dostrzec w formie brył i ich proporcjach.
budynki na planie prostokąta mają czterospadowe dachy
© Jakub Tajer
Jak twierdzi autor:
Nie jest to przypadkowe, choć wynika to nie tyle z potrzeby zachowania pewnych zasad architektonicznych, czy tożsamości historycznej miejsca (obiekt budowany jest w całości od podstaw, najbliższa zabudowa oddalona jest o kilka kilometrów), co z kwestii wpasowania się w obeznany już nam krajobraz wiejski. Taki zabieg powala zwiedzającym na potraktowanie architektury kompleksu jako pewnego rodzaju ciekawostkę, bardziej niż na główną atrakcję w okolicy Parku.
Drewniane budynki wykonane na planie prostokątna mają czterospadowe dachy. Elewacje obiektów pokrywa masa słomiana. Zastosowane prefabrykaty prasowanej słomy, zalanej żywicą epoksydową są tanie (może pochodzić z recyklingu), łatwe w montażu i przywodzą na myśl tradycyjną strzechę. Walorem jest również kolor dobrze wpasowujący się w otoczenie.
oprac.: Dobrawa Bies
ilustracje dzięki uprzejmości Jakuba Tajera
