Trwa rekrutacja na kolejną, trzecią już edycję podyplomowych studiów „ARCHI:KULTURA – edukator architektoniczny” — inicjatywy tworzonej przez Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki oraz Wydziały Architektury Politechnik Krakowskiej i Gdańskiej. Przy okazji poprzedniej odsłony Dorota Wantuch-Matla, kierowniczka studiów (UP) i Katarzyna Domagalska, kierowniczka merytoryczna (NIAiU) mówiły, że są to studia dla „misjonarzy architektury”, którzy chcą ratować świat. O roli powszechnej edukacji architektonicznej i o umiejętnościach, jakie studenci i studentki zdobywają podczas zajęć, opowiada koordynatorka studiów, Elżbieta Kusińska (PK).
Ola Kloc: Rusza kolejna, trzecia już edycja podyplomowych studiów ARCHI:KULTURA — edukator architektoniczny, czy obserwujecie, czym po ich ukończeniu zajmują się absolwenci? [więcej informacji o rekrutacji znajdziecie na stronie studiapodyplomowe.up.krakow.pl; nabór trwa do 25 września br.]
Elżbieta Kusińska: Absolwenci naszych studiów reprezentują różne środowiska, zawody i mają również różnorodne doświadczenie. Część z nich chce wzbogacić swoją dotychczasową ścieżkę zawodową, rozszerzając zajęcia edukacyjne o elementy powszechnej edukacji architektonicznej. Są to na przykład nauczyciele czy pracownicy ośrodków kultury. Inne osoby tworzą własne autorskie programy edukacyjne, które mogą być realizowane na przykład we współpracy z samorządami. Nasze studia podyplomowe umożliwiają po ich ukończeniu realizację różnorodnych działań, ponieważ na drugim semestrze słuchacz sam wybiera sobie dalszą ścieżkę edukacyjną poprzez trzy seminaria tematyczne: edukacja, kultura, partycypacja i w ich ramach realizuje pracę dyplomową. Mamy również nawiązaną współpracę z instytucjami kultury, w ramach tej współpracy każdy uczestnik może odbyć w nich konsultacje swojego programu edukacyjnego, a w przyszłości też nawiązać współpracę.
uczestnicy poprzednich edycji podczas zajęć
© archiwum organizatorów
Ola: Jakie wnioski wyciągnęliście po dwóch poprzednich edycjach?
Elżbieta: Formuła studiów na platformie Teams umożliwia uczestnictwo w zajęciach osobom z całej Polski, a nawet z zagranicy. To jest szczególnie ważne, ponieważ chcieliśmy rozszerzać ideę powszechnej edukacji architektonicznej nie tylko w dużych ośrodkach, w których takie zajęcia edukacyjne już często się odbywają. Odbywają się także zjazdy stacjonarne w formie warsztatów w trzech miastach i dzięki temu uczestnicy mogą również podjąć wspólne działania grupowe, a także zintegrować się z sobą, to jest ważne przy budowaniu sieci edukatorów w Polsce.
Zauważyliśmy również zainteresowanie nie tylko ze strony architektów naszymi studiami, co szczególnie cieszy, bo to znaczy, że idea powszechnej edukacji architektonicznej i dbania o jakość otaczającej nas przestrzeni jest dostrzegana przez przedstawicieli innych zawodów.
uczestnicy poprzednich edycji podczas zajęć
© archiwum organizatorów
Ola: Czego dotyczyły przygotowane przez studentów prace dyplomowe?
Elżbieta: Prace były tak różnorodne, jak ich uczestnicy i ich doświadczenia. Część prac dotyczyła dostępności i uwrażliwiania na osoby z różnorodnymi potrzebami, które są użytkownikami przestrzeni miejskiej. Wiele prac, co mnie szczególnie cieszy, dotyczyło projektów edukacyjnych osadzonych w lokalnych przestrzeniach miejskich. Poszukiwały one rozwiązań dla miejscowych problemów lub inaczej — popularyzowały wiedzę o własnym miejscu zamieszkania, tożsamości i dziedzictwie często niedostrzeganym lub zapomnianym przez ogół społeczeństwa. Mam nadzieję, że przez takie projekty będzie budowana coraz bardziej świadomość obywatelska, odpowiedzialność za otaczającą nas przestrzeń, dostrzeganie problemów i nauka wspólnego ich rozwiązywania poprzez działania partycypacyjne. Bardzo doceniam również projekty, które dotyczyły zieleni lub w ogóle znaczenia przyrody dla terenów miejskich. To jest obecnie temat ważny w kontekście zmian klimatycznych, które szczególnie dotykają obszarów zurbanizowanych. Zazielenianie terenów osiedli, retencja, budowa ogrodów społecznych czy identyfikacja miejskich wysp ciepła to zagadnienia, które pojawiły się w pracach. To też tematy, którymi interesuje się opinia społeczna, na przykład w kontekście zabudowywania terenów zielonych, nadmiernego zagęszczenia zabudowy czy braku terenów rekreacyjnych.
uczestnicy poprzednich edycji podczas zajęć
© archiwum organizatorów
Ola: Czy planujecie wprowadzić coś nowego do tegorocznego programu?
Elżbieta: Tegoroczny plan zajęć będzie się trochę różnił od poprzednich edycji. Oczywiście pozostajemy przy zdalnym prowadzeniu większości zajęć, ale w tym roku odbędą się trzy zjazdy stacjonarne w trzech miastach — w Krakowie, Warszawie i Gdańsku. Trochę zmieni się tematyka zajęć warsztatowych, które w poszczególnych miastach będą miały swoją kontynuację i będą w nich brali udział wszyscy uczestnicy studiów.
Ola: Dlaczego Pani zdaniem warto wziąć udział w rekrutacji? Jakie umiejętności mają szansę zdobyć studenci?
Elżbieta: Nasi słuchacze mają szansę zdobyć różnorodne kompetencje. Wiedza i umiejętności, które przekazujemy, łączą zagadnienia pedagogiczne i projektowo-architektoniczne oraz praktyczne działania, które realizujemy na warsztatach stacjonarnych. Przekazujemy wiedzę o idei powszechnej edukacji architektonicznej oraz ogólną wiedzę o architekturze i urbanistyce, bo nie są to studia wyłącznie architektoniczne. Wprowadzone są również w trakcie studiów zagadnienia z pedagogiki, metodyki oraz partycypacji społecznej. Nasz słuchacz powinien nauczyć się jak skonstruować i wdrożyć własny plan edukacyjny, jak zrealizować go we współpracy z różnymi instytucjami. Nauczy się też wykorzystywać różnorodne narzędzia edukacyjne — również te cyfrowe. Część z naszych uczestników już w trakcie roku akademickiego realizowała w swoich miejscach pracy różne działania edukacyjne, na przykład na warsztatach z dziećmi w szkole. Najważniejsze jest to, żeby te umiejętności, które zdobędzie nasz absolwent, mógł wykorzystać w miejscu, w którym działa lub chce działać — w szkole, w instytucji kultury, w samorządzie, fundacji czy też w innej własnej indywidualnej działalności.
Ola: Dziękuję za rozmowę.
