W otwartym konkursie na opracowanie koncepcji architektoniczno-urbanistycznej siedziby Muzeum Książąt Lubomirskich we Wrocławiu zwyciężyła warszawska pracownia WXCA.
Architekci, uwzględniając niezwykle strategiczną lokalizację w historycznym centrum miasta (gmach ma powstać w sąsiedztwie barokowej zabudowy kościoła uniwersyteckiego, głównego gmachu Uniwersytetu Wrocławskiego, głównego budynku Zakładu Narodowego im. Ossolińskich i powojennego bloku na rogu placu Uniwersyteckiego i ulicy Szewskiej), zaprojektowali nowoczesny i funkcjonalny budynek siedziby muzeum. Wewnątrz, oprócz powierzchni wystawienniczych i magazynowych, znajdą się między innymi pracownie konserwatorskie, sale warsztatowe, pomieszczenia administracyjne, kawiarnia i czytelnia.
sytuacja
© WXCA
Biorąc pod uwagę pewne podobieństwo monolitycznych gmachów, trudno nie przywołać w tym kontekście budynku Biblioteki Archidiecezjalnej na wrocławskim Ostrowie Tumskim. Projekt ten, autorstwa Jerzego Gomółki i Katarzyny Downarowicz, wkomponowany w zabytkową tkankę miejską, wzbudził sporo kontrowersji nie tylko ze względu na swoje prestiżowe położenie, ale i jednolity, jasny kolor elewacji.
Tworzenie nowoczesnej zabudowy w sąsiedztwie historycznych miejskich ikon jest nie lada wyzwaniem dla architektów. Próba uszanowania okolicznych zabytków, wkomponowania się w istniejącą tkankę miejską, a wreszcie zaznaczenia swojej obecności w przestrzeni miasta i zrobienia odważnego kroku w rozwoju polskiej architektury jest zabiegiem trudnym, ale jak widać nie niemożliwym. Naszym zdaniem architekci WXCA poradzili sobie z nim znakomicie!
Poniżej prezentujemy zarówno opis autorski, jak i uzasadnienie werdyktu jury.
przekrój poprzeczny
© WXCA
[opis autorski]
Projektowany budynek Muzeum Książąt Lubomirskich to współczesny miejski pałac o otwartej, swobodnej strukturze. Rytmiczne podziały, silnie zarysowane porządki, wyważone proporcje są współczesnym wyobrażeniem klasycznej miejskiej rezydencji — Pałacu Kolekcji Lubomirskich, w którym miejsce dziedzińca zajęły przestrzenie magazynowania zbiorów — serce zgromadzonej kolekcji.
Masywne, utkane z drobnych kamiennych bloków ściany piętrzą się misternie tworząc wraz z otworami okiennymi wyraźną gradację struktury, tradycyjny, niemal klasyczny porządek ujęty w swobodną kompozycję. Rytm otworów początkowo odczytywany jako jednorodny, rygorystyczny okazuje się uwolniony od matematycznej siatki, tworzący nieregularny, lecz dążący do harmonii rysunek. Minimalistyczny detal oraz zestawienie z przeziernością i lekkością szklenia nadaje budynkowi zdecydowanie współczesny charakter inspirując refleksję nad wpływem tradycji na współczesność oraz ciągłością w architekturze i sztuce.
[uzasadnienie werdyktu jury konkursu, źródło: Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział Wrocław]
Jury przyznało 1. Nagrodę za wrażliwość i czytelny gest architektoniczny.
Propozycja umiejscowienia muzeum w obiekcie o typologii miejskiej rezydencji. Odwołuje się do początków muzealnitwa i tradycji mecenatu. Zaproponowano budynek ponadczasowy, łączący nowoczesność z archaicznością dobrze wpisujący się w miejski kontekst. Organizacja przestrzeni opiera się na przestrzeniach amfiladowych wnętrz, definiując w ten sposób zarówno przestrzenie publiczne, jak również przestrzeń wystawienniczą. Masywność i materialność budynku sprzyjać będzie funkcji muzealnej, ale również daje szansę na stworzenie optymalnych warunków klimatycznych wnętrz, bez potrzeby stosowania nadzwyczajnych środków technicznych.
W opinii jury konieczne będzie:
- poważne ograniczenie doświetlenia światłem dziennym powierzchni wystawienniczych
- poszerzenie schodów prowadzących na piętro ekspozycji i wydzielenie komunikacji pracowniczej
- w porozumieniu ze zleceniodawcą reorganizacja niektórych stref funkcjonalnych
- przemyślenie problematyki magazynowania zbiorów, szczególnie w magazynach wysokich
