Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Wnętrza 2021/2023”
Motywacją do stworzenia koncepcji przestrzeni terapeutycznej była chęć podnoszenia świadomości społecznej na temat funkcjonowania osób z autyzmem. Tematyka ta wynika z potrzeby przełamywania barier formalnych i mentalnych w architekturze na rzecz poszukiwania rozwiązań sprzyjających poczuciu wspólnotowości. Moim celem było zaprojektowanie miejsca, które będzie wpływać na rozwój jednostki dzięki zróżnicowanym warsztatom terapii manualnej. Będzie pomagało w wyciszeniu i sprzyjało integracji z pozostałymi odbiorcami przestrzeni.
widok na przestrzeń od strony szatni
© Alicja Nalikowska
Świat osób z autyzmem postrzegany jest jako zamknięty i niedostępny, dlatego ideę przestrzeni terapeutycznej przeniosłam do transparentnego budynku, jakim jest szklarnia. Ten symboliczny gest pozwala na odsłonięcie ich rzeczywistości; szklarnia zaprasza do świata, który jest nieco inny, piękny i interesujący.
mapa lokalizacji
© Alicja Nalikowska
Do projektu dyplomowego wybrałam opuszczony budynek na terenie dawnego Zespołu Dworsko-Krajobrazowego w Gdyni Kolibkach. Nadmorska lokalizacja stanowi o potencjalnym walorze obiektu — sprzyja dostępności oraz wpisuje się w ideę architektury otwartej. Pierwotny układ dzielił szklarnię na przeszkoloną część uprawną i murowane zaplecze z kotłownią. Adaptacja w naturalny sposób pozwoliła wykorzystać część pierwszą na potrzeby przestrzeni terapeutycznej, w drugiej lokując zaplecze organizacyjno-socjalne.
wnętrze projektowanego obiektu, zastosowanie szkła elektrochromowego
© Alicja Nalikowska
Projekt zakłada wymianę zniszczonej stalowej konstrukcji i wprowadzenie nowych okien. Przeszklenie pozwala na idealne doświetlenie przestrzeni, co przekłada się na higienę umysłu. Przewidziano tu zastosowanie szkła elektrochromowego, umożliwiającego płynną regulację dostępu światła słonecznego do wnętrza budynku.
rzut projektowanego obiektu
© Alicja Nalikowska
Zaprojektowałam pięć stref warsztatowych mających wspomagać jednostkę w nauce poczucia sprawczości, cierpliwości, nabywania lub wzmacniania wrażeń poznawczych, poprawy zdolności koncentracji i oswajania z nowymi doświadczeniami. Strefy te zostały ukształtowane za pomocą wolnostojących ażurowych form, których najważniejszą funkcją jest pobudzanie sensoryczne. Można ich dotykać, zatapiając zmysły w różnorodnych fakturach i kolorach. Dzięki oświetleniu słonecznemu stają się trójwymiarowe, rysując na jednorodnej posadzce nieoczywiste cienie pobudzające wyobraźnię.
widok na warsztat ceramiki
© Alicja Nalikowska
Z myślą o stymulacji zmysłów wprowadzono materiały dobrane ze względu na ich właściwości fizyczne i wiążące się z nimi skojarzenia, kładąc nacisk na zróżnicowanie form, faktur i kolorów. Inspiracją do użycia określonej gamy kolorystycznej stała się lokalizacja szklarni — projekt bazuje na odcieniach szarości, błękitów i turkusów. Akcenty kolorystyczne przełamują spokojną tonację i dodają całości energii.
wnętrze warsztatu pracy z kamieniami szlachetnymi
© Alicja Nalikowska
Terapia manualna dzieli się na pracę z kamieniami szlachetnymi, warsztat ceramiki, warsztat malowania na szkle, I i II strefę florystyki. Zależało mi na tym, aby poszczególne strefy były niezależne, otwarte i miały prosty, harmonijny układ. Każda z nich ma przynajmniej dwa wejścia. Ażurowe, sensoryczne formy nadają im lekkości, zapewniając przy tym komfort użytkownikowi.
gabinet terapeutyczny
© Alicja Nalikowska
Układ mebli daje swobodę w poruszaniu się. Aby zwiększyć prywatność, strefę gabinetu terapeutycznego podzieliłam na dwie części. Bliskość natury i odwrócenie siedzisk w stronę przeszklenia, podobnie jak w przypadku innych stref, regeneruje i odpręża.
strefa florystyki
© Alicja Nalikowska
Strefa relaksu to projekt formy obsadzonej w środku trawą i drzewami — przeniesienie zieleni do środka budynku nawiązuje do klimatu szklarni i otoczenia oraz korzystnie wpływa na samopoczucie odbiorców. Tafle spływającej wody w strefie kawiarnianej harmonizują podział przestrzeni, a rozsunięcie ich pozwala na dyskretną relację ze strefami florystyki.
strefa relaksu
© Alicja Nalikowska
Alicja Nalikowska
Ilustracje: © Autorka