Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Wnętrza 2020/2022”
W ramach pracy licencjackiej projektuję poddasze budynku przy placu Wałowym 14 w Gdańsku. Ze względu na aktualny stan obiektu, pozwoliłam sobie na ingerencję w jego konstrukcję, bez naruszania pięknej, zabytkowej elewacji. Aby doświetlić daną przestrzeń, podniosłam dach budynku, a luki uzupełniłam przeszkleniami, które doświetlają wnętrze, jednocześnie kontrastując z bryłą budynku. Zadany temat projektowy dotyczył generacji XYZ oraz architektury zmiany. W kontekście pokoleń postanowiłam skupić się na problemie, który dotyka osoby w każdym wieku.
autorka zaprojektowała poddasze w zabytkowym budynku
© Zuzanna Denysiuk
W Polsce temat zdrowia psychicznego jest spychany na margines, a depresja nadal stanowi temat tabu. Zmiana, którą chciałabym wprowadzić poprzez architekturę, to stworzenie przestrzeni dla osób zmagających się z tego typu problemami, gdzie doświadczaliby pozytywnie oddziaływającej architektury, przy jednoczesnej socjalizacji poprzez różnorodne aktywności. Relacje społeczne są bardzo ważnym elementem procesu leczenia depresji, poczucie przynależności do grupy oraz posiadanie wokół siebie życzliwych ludzi może stanowić pewnego rodzaju barierę ochronną.
rzut aranżowanego poddasza
© Zuzanna Denysiuk
Na podstawie analizy badań, rozmów z psychoterapeutką oraz osobami, które przeszły depresję, określiłam pewne warunki, które dany projekt musi spełniać:
- doświetlenie przestrzeni światłem naturalnym lub sztucznym (od późnej jesieni do wczesnej wiosny),
- kontakt z naturą — otworzenie przestrzeni na krajobraz zewnętrzny — odpływy Motławy oraz Bastion św. Gertrudy w Gdańsku,
- dostęp do czystego powietrza — oczyszczanie powietrza za pomocą roślin oraz stworzenie odpowiedniej cyrkulacji powietrza,
- klarowny układ — stworzenie symetrycznego i przejrzystego układu funkcjonalnego,
- zapewnienie przestrzeni „dospołecznych” i „odspołecznych”, dzięki którym użytkownik będzie mógł stopniować natężenie
interakcji.
najaważniejszym zajęciem jest uprawa roślin za pomocą systemów hydroponicznych
© Zuzanna Denysiuk
Pomimo wypełnienia wytycznych dotyczących powyższych punktów, równie ważne stało się zachęcenie użytkowników do socjalizacji. Wnętrze poddasza miało służyć jako przestrzeń dzienna, zastępująca izolację w domu, stanowiąca uzupełnienie terapii farmakologicznej lub psychoterapii. Dobierając aktywności, kierowałam się możliwością integracji grup poprzez wspólną pracę. Pierwszym i najważniejszym zajęciem jest uprawa roślin za pomocą systemów hydroponicznych, jest to zajęcie ogólnodostępne dla wszystkich, zapewniające bezpośredni kontakt z naturą. Plony wydane przez rośliny mogą być wykorzystane przy okazji kolejnej aktywności, którą mają być warsztaty gastronomiczne. Wspólne przygotowywanie potraw zachęca do integracji, a ich spożywanie powoduje wzrost endorfin. Wymienione aktywności zostały uzupełnione zajęciami literackimi, muzycznymi oraz ruchowymi, tak aby każdy mógł się odnaleźć w tej przestrzeni.
część przeznaczona na warsztaty gastronomiczne
© Zuzanna Denysiuk
Wnętrze podzielone jest na dwie części: północną i południową. Część północna spełnia funkcję gastronomiczną, to tam prowadzone są warsztaty gotowania i spożywane posiłki. Południowa część ma dwa poziomy: na poziomie trzeciego piętra znajdują się strefy warsztatowe oddzielone od siebie mobilnymi przegrodami z ozdobnymi witrażami oraz system hydroponiczny z miejscami do spotkań. Na drewnianej konstrukcji antresoli umieszczono balkony oraz zamknięte strefy wyciszenia.
strefa warsztatowa i strefa wyciszenia
© Zuzanna Denysiuk
Głównymi materiałami użytymi we wnętrzu są: cegła — hołd dla budynku, stanowi podstawę dla przestrzeni; drewno — ciepły materiał, uznawany za leczniczy; szkło w różnych postaciach (w tym witraże) — po to, by doświetlić przestrzeń, a jednocześnie nadać jej prywatności; stal — która w metaforyczny sposób pokazuje, że chłodne powierzchnie bilansują ciepło przestrzeni i nie należy się tego obawiać.
Mam nadzieję, że projekt przyczyni się do stworzenia lepszych warunków dla osób zmagających się z depresją, zachęci społeczeństwo do zainteresowania się jakością i wartością architektury w leczeniu oraz zakomunikuje ideowy cel, jakim jest dążenie do empatycznego spojrzenia na drugiego człowieka.
Zuzanna DENYSIUK
Ilustracje: © Autorka
