Bibliteka, teatr, muzeum, a może lodowisko? Osoby studiujące na Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej stworzyli projekty przebudowy zabytkowej elektrowni w Twierdzy Modlin. Ich prace zaprezentowane zostaną podczas wernisażu 22 marca.
Wernisaż jest efektem zajęć projektowych pod hasłem „Integracja architektoniczno-konserwatorska zabytkowego obiektu elektrowni Narew ze współczesnym uzupełnieniem” prowadzonych przez Katarzynę Skibę z Pracowni Ochrony i Konserwacji Zabytków.
ponad stuletni budynek o ogromnym potencjale
Budynek Elektrowni Centralnej „Narew” znajduje się na terenie Twierdzy Modlin, nad rzeką Narew, przy ul. Księstwa Warszawskiego w Nowym Dworze Mazowieckim. Powstał prawdopodobnie w 1906 r. Jako elektrownia obiekt funkcjonował do lat 50 XX wieku, a obecnie stoi pusty i nieużywany. Choć usytuowana poza ścisłą zabudową Twierdzy Modlin, elektrownia wpisuje się w koncepcję jej zabudowy, udekorowana została także bogatym detalem architektonicznym. Jej dawne duże otwory okienne są jednak obecnie zamurowane, natomiast na posadzce widoczne są jeszcze pozostałości po ceramicznych płytkach, świadczących o dbałości o jakość wykończenia wnętrza. Elektrownia „Narew” znajduje się w rejestrze zabytków nieruchomych Mazowsza.
analiza stanu technicznego
proj.: Justyna Śmigielska
analiza stanu zachowania
proj.: Justyna Śmigielska
W wyniku zajęć powstały różnorodne propozycje zagospodarowania terenu, remontu i adaptacji zabytkowej Elektrowni, poprzedzone szczegółową analizą obiektu i jej obecnego stanu technicznego. Wśród pomysłów studentów znalazło się stworzenie sali gimnastycznej, sauny, całorocznego centrum łyżwiarskiego, biblioteki, teatru czy nawet salonu samochodów Vintage.
W skład grupy zajęciowej, wchodzili studenci, z całej Polski, co stanowiło dodatkowy atut. Wymiana różnych doświadczeń, zdobytej wiedzy na rożnych polskich wydziałach politechnicznych pozwoliła na stworzenie różnorodnych propozycji projektowych. Studenci bardzo rzetelnie podeszli do tematu, zmierzyli się z wyzwaniami wynikającymi ze specyficznych uwarunkowań projektowych, jakim jest projektowanie w otoczeniu i z obiektem wpisanym do rejestru zabytków
— komentuje prowadząca zajęcia, Katarzyna Skiba.
Projekty mogą stanowić inspirację dla stworzenia planów inwestycyjnych na adaptację obiektu, dlatego na wernisaż zaproszono nie tylko konserwatorów i miłośników Twierdzy Modlin, ale także mieszkańców i burmistrza Nowego Dworu Mazowieckiego.
Wernisażowi prac studentów towarzyszyć będzie również dyskusja, a także wycieczka po Twierdzy wraz ze zwiedzaniem muzeum prochowni.
Poniżej prezentujemy fragmenty prac, które znajdą się na wystawie.
Bartosz Gierej – Centrum Sportowe
Projekt zakłada stworzenie całorocznego centrum sportowego z torami łyżwiarskimi i wrotkarskimi. Koncepcja wymaga dużej zadaszonej powierzchni, umożliwiającej mrożenie tafli lodu nie tylko zimą. Tor wrotkarski i lodowisko zamieniają się miejscami w zależności od pory roku – zimą lodowisko znajduje się na terenie parteru i oferuje krętą trasę, natomiast latem tafla przenosi się pod ziemię, ustępując miejsca wrotkarzom.
wizualizacja – Centrum Sportowe
proj.: Bartosz Gierej
Adrianna Wrona – Centrum Wiedzy o Energii
Koncepcja zakłada rozbudowę o dodanie kondygnacji podziemnje, częściowo wychodzącej poza obrys skarpy, w kierunku zabytkowego spichlelrza, znajdującego się po drugiej stronie Narwii. W zabytku przedstawiona jest problematyka energetyki konwencjonalnej, która miała zastosowanie w ubiegłym wieku, a wyjątkowym elementem wystawy są zachowane maszyny oraz rozdzielnica.
wizualizacja – Centrum Wiedzy o Energii
proj.: Adrianna Wrona
Justyna Śmigielska – Przystań dla biegaczy, kolarzy i narciarzy biegowych
Punktem wyjściowym koncepcji uwspółczesnego uzupełnienia jest przywrócenie utraconej integralności elektrowni z jej otoczeniem, co podkreślono poprzez wkomponowanie w nowa kubaturę dwóch brył nawiązujących do otaczających budynków – trafostacji i magazynu paliwa.
Nowy plan użytkowy zakłada przystań dla biegaczy, kolarzy i narciarzy biegowych — propozycja ta wynika z wyjątkowego położenia Elektrowni – bezpośrednio nad skarpą rzeki, w otoczeniu zieleni oraz w bliskości tras rowerowo–biegowych. Przystań ma pełnić funkcję punktu startowego dla sportowców, a także zaplecza sanitarnego i miejsca socjalnego z udogodnieniami, takimi jak sauna czy pokój do wyciszenia. Obiekt będzie także wyposażony w magazyn sprzętu oraz warsztat naprawczy.
wizualizacja – Przystań dla biegaczy, kolarzy i narciarzy biegowych
proj.: Justyna Śmiegielska
Gabriela Szewczyk – Biblioteka Modlin
Nowo projektowany budynek jest lekkim, stalowym, układem rusztowym. Budynek biblioteki jest powieleniem proporcji historycznego obiektu, a samo posadowienie nad elektrownią Narwe zostało zaprojektowane, żeby nie zakłócać jej jednohalowości.
wizualizacja – Biblioteka Modlin
proj.: Gabriela Szewczyk
Hanna Gabryszewska – Salon samochodów Vintage
Projekt zakłada stworzenie przestrzeni nie tylko do sprzedaży samochodów zabytkowych, ale również organizacji warsztatów mechanicznych, funkcjonowania biblioteki motoryzacyjnej oraz symulatorów jazdy. Przewidziano także zaplecze warsztatowe, biura i pokoje socjalne dla pracowników.
Historyczny budynek został rozbudowany o proste bryły w kierunku wschodnim oraz północnym o konstrukcji stalowej i z zielonym dachem w nawiązaniu do suwnicy w oryginalnym wnętrzu oraz historycznej skarpy. Kluczowym elementem nowej bryły jest otwierana elewacja frontowa nowej części, co umożliwia swobodny wjazd pojazdów do wnętrza, ustawianie ekspozycji oraz dostęp do warsztatów.
wizualizacja – Salon samochodów vintage
proj.: Hanna Gabryszewska
Aleksandra Gajewska – Centrum Energii Modlin
Projekt zakłada przywrócenie istotnych pierwotnych detali oraz rozbudowę istniejącego historycznego obiektu. Kolor fasady nawiązuje do ceglanych zachowanych obiektów na terenie Twierdzy Modlin, a chromatyczne wstawki pozwalają niejako zniknąć wśród drzew oraz podkreślić piękno historycznego obiektu.
Centrum Energii Modlin, czyli Muzeum Energii ukazuje historię powstania energii, funkcjonowania elektrowni oraz nowoczesne metody pozyskiwania energii. To również inkubator nowych pomysłów oraz miejsce spotkań w miłym otoczeniu.
makieta – Centrum Energii Modlin
proj.: Aleksandra Gajewska
Krzysztof Rudnicki – Teatr „Elektrownia”
Głównym celem działań jest zachowanie oryginalnej tkanki zabytkowej przy jednoczesnym dostosowaniu budynku do nowej funkcji kulturalnej. Adaptacja elektrowni na teatr przyczyni się do ożywienia tego unikalnego miejsca i nadania mu nowego znaczenia w kontekście lokalnej społeczności oraz kultury.
makieta – Teatr "Elektrownia"
proj.: Krzysztof Rudnicki
Kseniia Fedorchuk – Muzeum Węgla
Muzeum Węgla ma na celu ukazanie roli, jaką węgiel odegrał w historii przemysłu i gospodarki. W dwóch salach wystawowych odwiedzający będą mogli zapoznać się z historią wydobycia i wykorzystania węgla, jego wpływem na rozwój technologii, a także współczesnymi wyzwaniami związanymi z eksploatacją i alternatywnymi źródłami energii. Multimedialne prezentacje, modele historycznych maszyn oraz archiwalne fotografie pozwolą na kompleksowe zrozumienie tematu i zanurzenie się w przeszłość przemysłu energetycznego. Dzięki starannie zaplanowanej rewitalizacji Elektrownia Narew zyska nowe życie jako Muzeum Węgla — miejsce łączące dziedzictwo przemysłowe z nowoczesnym podejściem do edukacji i ekspozycji historycznej. To unikatowa przestrzeń, która nie tylko opowiada historię węgla i jego znaczenia, ale również skłania do refleksji nad przyszłością energetyki i wpływem przemysłu na środowisko.
wizualizacja – Muzeum Węgla
proj.: Kseniia Fedorchuk
Aleksandra Nowosad – Sala bankietowa
Budynek został zaprojektowany z uwzględnieniem miejsca na zabawę, zapleczem gastronomicznym, dostępnymi miejscami noclegowymi na piętrze oraz wyjątkowy pomost znajdujący się przy brzegu Narwi, z widokiem na ruiny należące do terenu Twierdzy, który może służyć jako miejsce do odpoczynku lub stanowić miejsce wyjątkowej ceremonii z wyjątkowym widokiem na zachód słońca.
makieta – Sala bankietowa
proj.: Aleksandra Nowosad
Darya Staviskaya – Archiwum z ogólnodostępną biblioteką oraz salą wystawową eksponatów archiwalnych
Projekt zakłada stworzenie archwium Twierdzy, którego brakuje w kompleksie. Obiekt mógłby służyć do przechowywania wartościowych dokumentów, infografik itd. Budynek rozbudowany byłby po prawej, wschodniej stronie, ponieważ drugie elewacje posiadają więcej wartości architektoniczne. Nowa część bryły składa się z dwoch kondygnacje nadziemnych i jednej podziemnej. Zaprojektowana część łączy się z zabytkowym budynkiem galerią. Nowa budowa nie przekracza wysokości istniejącej zabudowy.
makieta – Archiwum z ogólnodostępną biblioteką oraz salą wystawową eksponatów archiwalnych
proj.; Stavitskaya Darya
Mateusz Robak – Centrum wspinaczkowe
Projekt zakłada adaptację zabytkowej elektrowni Narew na centrum wspinaczkowe, łącząc ochronę dziedzictwa z nowoczesnymi rozwiązaniami. Nowa bryła, mieszcząca zaplecze funkcjonalne i ścianki wspinaczkowe, pozostaje wizualnie i konstrukcyjnie niezależna od historycznej struktury, podkreślając jej oryginalny charakter. Ścianki wspinaczkowe wewnątrz zabytkowej hali, umieszczone są na oddzielnej konstrukcji, nie ingerują w zabytkowe mury. Przestrzenie łączy przeszklony łącznik i kładka, umożliwiając proste poruszanie się między nową i historyczną częścią. Projekt harmonijnie wpisuje się w otoczenie, oferując użytkownikom unikalne doświadczenie sportowe w kontekście industrialnego dziedzictwa.
wizualizacja – Centrum wspinaczkowe
proj.: Mateusz Robak
Justyna Repko – Hostel elektrownia
Hotel/hostel z częścią gastronomiczną — restauracja, bar, sala bankietowa, przystań dla turystów. Założeniem projektu w tej części twierdzy jest utworzenie usługi hotelowej wraz z zapleczem gastronomicznym. Jedną z grup odbiorców stanowią osoby, podróżujące samolotem. Mogą one zatrzymać się w hostelu przed porannym wylotem, nocną przesiadką lub odpocząć po przylocie. Kolejną grupą są pielgrzymi idący szklakiem św. Jakuba, który przebiega przez Twierdze Modlin. Następną grupą są turyści, którzy chcą odpocząć od miasta w ciekawym miejscu.
makieta – Hostel "Elektrownia"
proj.: Justyna Repko
Wystawa prac studenckich odbędzie się w budynku Elektrowni "Narew" na terenie Twierdzy Modlin, ul. Księstwa Warszawskieg, Nowy Dwór Mazowiecki. Potrwa od 22 marca (wernisaż odbędzie się o godz. 12:00).
