Artykuł z numeru A&B 05|2023
Jak kształtować dobrą architekturę mieszkaniową?
Niezależnie od wszystkich uwarunkowań formalno-prawnych i technicznych, których spełnienie jest oczywistą koniecznością, w procesie projektowania mamy do czynienia z wieloma aspektami z pozoru nieuchwytnymi, decydującymi o ostatecznym rezultacie, jakim jest powstający budynek czy osiedle.
Willa Redłowo Gdynia | proj.: Art Architekci
© ART Architekci
Co, naszym zdaniem, jest ważne i o czym nie powinniśmy zapominać, starając się tworzyć dobrą architekturę mieszkaniową? Postaramy się krótko odpowiedzieć na te pytania na przykładzie Willi Redłowo, niewielkiego budynku wielorodzinnego z lokalami usługowymi zlokalizowanego na stromej skarpie pomiędzy ulicami Powstania Styczniowego i Powstania Wielkopolskiego w Gdyni. Oto czynniki, które — naszym zdaniem — są istotne i wpływają na kształtowanie dobrej architektury:
Kontekst miejsca. Pamiętajmy, że budynek tworzy integralną całość ze swoim otoczeniem i zawsze będzie odbierany w pewnym kontekście. Ważne jest wyczucie miejsca, a także poznanie jego uwarunkowań i historii. W przypadku prezentowanej Willi Redłowo nawiązaliśmy do modernistycznych willi, które powstawały w Gdyni w okresie międzywojennym. Od strony kameralnej, pnącej się ku górze ulicy Powstania Wielkopolskiego budynek nawiązuje niewielkimi gabarytami do sąsiedniej zabudowy. Zupełnie inaczej jest od strony bardziej ruchliwej ulicy Powstania Styczniowego, gdzie przypomina on okazałą kamienicę z lokalami usługowymi w przyziemiu.
Willa Redłowo Gdynia | proj.: Art Architekci
© ART Architekci
Idea. Nie ma architektury bez kontekstu, ale nie ma też dobrej architektury bez nadrzędnej idei, bez świadomego, jasnego i konsekwentnego przekazu. W przypadku Willi Redłowo przyświecał nam duch modernizmu i minimalizmu ze świadomym samoograniczeniem środków wyrazu i tworzeniem racjonalnej przestrzeni.
Racjonalność rozwiązań. Architektura posługuje się współczesnym językiem, wykorzystując współczesne zdobycze technologiczne. Zastosowane środki i jakość rozwiązań powinny być adekwatne do miejsca i wymagań potencjalnych klientów. Projektując, pamiętajmy o rachunkach za eksploatację i media, które będą płacić przyszli użytkownicy.
Willa Redłowo Gdynia | proj.: Art Architekci
© ART Architekci
Przyjazna skala. Nawet jeśli projektujemy duże osiedle i czynniki ekonomiczne decydują o dużych gabarytach budynków, starajmy się stworzyć miejsca przyjazne i kameralne. W przypadku omawianego budynku nie było tego problemu, z założenia została tu zachowana właściwa skala.
Dobra współpraca i wzajemne zrozumienie z deweloperem. Oczywiście inwestycje deweloperskie mają charakter komercyjny i generują zyski, jednak nie zawsze powinny tu rządzić tabelki i księgowi. Wspólnie zadbajmy o jakość architektury. Efekt w dużej mierze zależy od rozwiązań wspólnie wypracowanych przez projektantów i dewelopera.
Willa Redłowo Gdynia | proj.: Art Architekci
© ART Architekci
Empatia, czyli próba postawienia się w roli przyszłego mieszkańca, zrozumienie jego potrzeb. Mieszkania projektujmy w sposób elastyczny, przewidując możliwości ich przekształceń i łączenia, w zależności od indywidualnych potrzeb. Sprawdzajmy ustawność pomieszczeń z myślą o przyszłych użytkownikach. Nie zapominajmy o podkreśleniu partii wejściowej do budynku, o spójnym z architekturą zewnętrzną rozwiązaniu części wspólnych. Już po przekroczeniu progu budynku, mieszkaniec powinien poczuć się jak u siebie w domu. Ważne są tak prozaiczne sprawy, jak dogodny dostęp do śmietnika, parkingów, rowerów.
Willa Redłowo Gdynia | proj.: Art Architekci
© ART Architekci
Dbałość o detal architektoniczny zarówno w budynku, jak i w jego otoczeniu. Dbałość o zieleń w otoczeniu. Odbiór architektury w dużej mierze zależy od perspektywy, z jakiej ją postrzegamy. Budynek bardzo dobrze wyglądający z oddali, może przy zaniedbaniu detalu, sprawiać fatalne wrażenie z bliska. Na szczęście w naszej codziennej praktyce dostrzegamy, że stopniowo wzrastają świadomość i potrzeby estetyczne zarówno twórców, jak i odbiorców architektury mieszkaniowej.
Wojciech Wyka, Marek Pawłowski
ART Architekci
ilustracje dzięki uprzejmości Ekolan