Studencki głos w sprawie wrocławskiego Placu Społecznego

Ola Skorupa

19 lipca '24

Studentki Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej

...

+45

w skrócie
Plac Społeczny we Wrocławiu od lat wzbudza kontrowersje i emocje, pozostając pustym terenem w centrum miasta, mimo licznych konkursów i pomysłów, które nie zostały zrealizowane. Studentki Politechniki Wrocławskiej zaprezentowały projekty: „Areopag”, „Megastruktura”, „Plac Słoneczny”, „Zielone Aleje” i „Plac Zielony”, oferując różne podejścia do zagospodarowania przestrzeni, koncentrując się na zrównoważanym rozwoju. Areopag — projekt autorstwa Aurelii Durlej, Adriany Mrozińskiej i Izabelli Stanuli zakłada stworzenie wielofunkcyjnej przestrzeni z węzłem przesiadkowym i zielenią, integrującej plac z miastem poprzez wielopoziomowe strefowanie i połączenia z Parkiem Juliusza Słowackiego. Megastruktura — koncepcja Kingi Fajkowskiej i Mai Snopek skupia się na przekształceniu placu w tętniące życiem miejsce mieszkalno-usługowe, z zielonym korytarzem łączącym bulwary wzdłuż rzeki oraz z komunikacją kołową umieszczoną pod ziemią. Plac Słoneczny — projekt Juli Gliny, Mai Joniec i Mai Wołowiec przewiduje zachowanie istniejącej zieleni oraz stworzenie zielonych alei i korytarzy, które poprawiają przewietrzanie terenu, minimalizują smog i integrują plac z Parkiem Juliusza Słowackiego. Zielone Aleje — koncepcja Natalii Papieskiej, Katarzyny Dyderskiej i Elizy Korytkowskiej bazuje na integracji zieleni z przestrzenią urbanistyczną, tworząc zielone korytarze łączące miasto z rzeką, z reorganizacją ruchu drogowego i nowoczesnym układem urbanistycznym. Plac Zielony — projekt Katarzyny Zatońskiej, Katarzyny Peruckiej i Ewy Noskowicz koncentruje się na rozbudowie zieleni miejskiej i tworzeniu bezpiecznych przestrzeni dla pieszych i rowerzystów, z zielonym deptakiem wzdłuż Odry oraz nowymi przestrzeniami rekreacyjnymi i społecznymi. Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu AiB

w skrócie

Plac Społeczny we Wrocławiu od lat wzbudza kontrowersje i emocje, pozostając pustym terenem w centrum miasta, mimo licznych konkursów i pomysłów, które nie zostały zrealizowane.
Studentki Politechniki Wrocławskiej zaprezentowały projekty: „Areopag”, „Megastruktura”, „Plac Słoneczny”, „Zielone Aleje” i „Plac Zielony”, oferując różne podejścia do zagospodarowania przestrzeni, koncentrując się na zrównoważanym rozwoju.
Areopag — projekt autorstwa Aurelii Durlej, Adriany Mrozińskiej i Izabelli Stanuli zakłada stworzenie wielofunkcyjnej przestrzeni z węzłem przesiadkowym i zielenią, integrującej plac z miastem poprzez wielopoziomowe strefowanie i połączenia z Parkiem Juliusza Słowackiego.
Megastruktura — koncepcja Kingi Fajkowskiej i Mai Snopek skupia się na przekształceniu placu w tętniące życiem miejsce mieszkalno-usługowe, z zielonym korytarzem łączącym bulwary wzdłuż rzeki oraz z komunikacją kołową umieszczoną pod ziemią.
Plac Słoneczny — projekt Juli Gliny, Mai Joniec i Mai Wołowiec przewiduje zachowanie istniejącej zieleni oraz stworzenie zielonych alei i korytarzy, które poprawiają przewietrzanie terenu, minimalizują smog i integrują plac z Parkiem Juliusza Słowackiego.
Zielone Aleje — koncepcja Natalii Papieskiej, Katarzyny Dyderskiej i Elizy Korytkowskiej bazuje na integracji zieleni z przestrzenią urbanistyczną, tworząc zielone korytarze łączące miasto z rzeką, z reorganizacją ruchu drogowego i nowoczesnym układem urbanistycznym.
Plac Zielony — projekt Katarzyny Zatońskiej, Katarzyny Peruckiej i Ewy Noskowicz koncentruje się na rozbudowie zieleni miejskiej i tworzeniu bezpiecznych przestrzeni dla pieszych i rowerzystów, z zielonym deptakiem wzdłuż Odry oraz nowymi przestrzeniami rekreacyjnymi i społecznymi.
Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu AiB

Plac Społeczny budzi wiele emocji, zwłaszcza u wrocławian. Od ponad dwóch dekad trwa niekończąca się dyskusja o tym, co zrobić z miejscem w centrum miasta, które sprawia wrażenie opuszczonego. Było już kilka konkursów i pomysłów, ale żadnego z planów nie zrealizowano. Swoje propozycje na zagospodarowanie placu zaproponowały studentki z Politechniki Wrocławskiej w ramach przedmiotu „Projektowanie budynków publicznych w strukturze miasta” pod kierunkiem Agnieszki Tomaszewicz, Jacka Kotza i Jacka Wiszniowskiego.

od lewej: Aurelia Durlej, Adriana Mrozinska, Izabella Stanula

kontrowersyjny plac

O pomyśle na stworzenie ekocentrum na placu Społecznym pisaliśmy na naszym portalu w 2019 roku. Od tego czasu powstało kilka koncepcji zagospodarowana placu i żadnej nie udało się zrealizować. Wiceprezydent Wrocławia Jakub Mazur tak mówił o planach Miasta:

W 2019 roku z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym zaczęliśmy się zastanawiać, jak to zrobić na skalę europejską. Chcemy połączyć naszą wizję z planami biznesowymi. Rozmawiamy więc także z największymi światowymi deweloperami, którzy są w stanie zbudować, wspólnie z nami, nowy kawałek Wrocławia.

od lewej: Maja Snopek, Kinga Fajkowska

Stowarzyszenie Bezpartyjny Wrocław zaproponowało z kolei stworzenie przestrzeni, która w procedurze rozbudowanego konkursu zostałaby zagospodarowana według pomysłu wybranego przez mieszkańców i mieszkanki miasta. Inspiracją stało się tutaj przekształcenie placu Hiszpańskiego w Madrycie (Plaza de España).

od lewej: Maja Wołowiec, Julia Glina

koncepcje studenckie

Swoje pomysły przedstawiły także studentki Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej. Ich zadaniem było opracowanie formy i funkcji, które wypełniłyby obecną „pustkę” na Placu Społecznym, nadając miejscu miejski charakter i ponownie integrując je z miastem. Do głównych wyzwań należało stworzenie wielofunkcyjnej struktury zagospodarowania, priorytetowe potraktowanie komunikacji pieszej, rowerowej i zbiorowej oraz skupienie się na odporności na zmiany klimatyczne.

od lewej: Katarzyna Dyderska, Eliza Korytkowska

od lewej: Katarzyna Perucka, Katarzyna Zatońska, Ewa Noskowicz

areopag

Projekt „Areopag”, autorstwa Aurelii Durlej, Adriany Mrozińskiej oraz Izabelli Stanuli zakłada wykreowanie wielofunkcyjnej przestrzeni na przedpolu Urzędu Wojewódzkiego, która pełniłaby funkcję placu publicznego oraz węzła przesiadkowego dla Szybkiej Kolejki Miejskiej i komunikacji zbiorowej. Tworzenie miejsca gromadzenia się społeczności jest uzasadnione nie tylko multimodalnym węzłem komunikacyjnym, ale także sąsiedztwem usług i zieleni. Bezkolizyjność pieszych i rowerowych ciągów komunikacyjnych zapewniono poprzez wielopoziomowe strefowanie Areopagu, z szybką koleją miejską głęboko pod ziemią oraz przejściem pieszym z Parku im. Juliusza Słowackiego w kierunku Mostu Grunwaldzkiego, pod głównymi drogami. Z osi Mostu Pokoju prowadzona jest linia tramwajowa przecinająca założenie.

Aeropag

Struktura projektu zachowuje spójną formę, a poszczególne segmenty są łączone za pomocą kładek i tarasów. Zagospodarowane wnętrza dziedzińców zapewniają mieszkańcom i mieszkankom przestrzeń do integracji i odpoczynku, a projekt wprowadza zieleń do kwartałów oraz kompozycyjnie przedłuża park Słowackiego. Nowe funkcje obejmują zabudowę wielorodzinną oraz wielofunkcyjny plac zgromadzeń, z zastosowaniem strefowania poziomami, co zapewnia stałe użytkowanie przestrzeni, niezależnie od dnia i godziny. Zmniejszając wysokość zabudowy w stronę rzeki i zapewniając drożność korytarzy napowietrzających, koncepcja respektuje uwarunkowania przestrzenne. Rozważane jest również odtworzenie historycznego przebiegu fosy miejskiej jako potencjalnego zbiornika retencyjnego. Proponowane założenie uzupełnia dotychczasową lukę w tkance miejskiej, tworząc zorganizowaną formę z priorytetem dla ruchu pieszego i wykorzystaniem miejsca pod wielofunkcyjny węzeł przesiadkowy.

Aeropag

megastruktura

„Megastruktura” zaproponowana przez Kingę Fajkowską i Maję Snopek koncentruje się na zmianie funkcji placu Społecznego z komunikacyjnej na mieszkalną i usługową. Celem jest przekształcenie pustego placu w tętniące życiem miejsce dla społeczności, efektywnie wykorzystując niezagospodarowaną przestrzeń. Propozycja zakłada połączenie bulwarów wzdłuż rzeki w jeden zielony korytarz. Koncepcja zagospodarowania bazuje na megastrukturze, która stopniowo wznosi się tarasami od strony parku Słowackiego, pozwalając zieleni przenikać w głąb. Z pozostałych stron struktura harmonizuje z istniejącą zabudową. Wspinający się ciąg pieszy na przedłużeniu osi Grunwaldzkiej umożliwia podniesienie zabudowy w sposób niemal niezauważalny dla przechodniów. Kształt megastruktury został zaprojektowany z uwzględnieniem warunków oświetleniowych, a wycięcia w formie placów i dziedzińców zapewniają odpowiednie doświetlenie wnętrz. Stożkowe elementy, widoczne w modelu, wskazują sugerowane miejsca i wysokości dominant, nawiązując do zespołu wysokościowców po drugiej stronie Odry, znanych potocznie jako „Manhattan”.

Megastruktura

Parter zewnętrznej pierzei pełni funkcje usługowe, handlowe i gastronomiczne. Wewnętrzne części bez dostępu do światła słonecznego przeznaczone są na parkingi, magazyny oraz pomieszczenia techniczne. Na wyższych kondygnacjach, zewnętrzne partie są zarezerwowane na mieszkania, natomiast części przy ciągu pieszym wzdłuż osi zajmą usługi handlowe, biurowe oraz kulturalne. Cała komunikacja kołowa, w tym tramwajowa, została umieszczona pod ziemią, co pozwala priorytetowo traktować ruch pieszy i rowerowy. Główne ciągi piesze wytyczono wzdłuż osi mostów Grunwaldzkiego i Pokoju oraz proponowanej kładki na przedłużeniu ulicy Na Grobli.

Megastruktura

plac słoneczny

„Plac Słoneczny” stworzony przez Julię Glinę, Maję Joniec i Maję Wołowiec zachowuje istniejącą zieleń przy Urzędzie Wojewódzkim oraz kontynuuje tę w Parku im. Juliusza Słowackiego. Aby podkreślić oś Grunwaldzką, przewidziano szpalery drzew po obu jej stronach oraz ich umiejscowienie w kilku miejscach w centrum obszaru, co zapewnia lepsze doświetlenie roślin. Zielone aleje prowadzą od głównej osi projektu do bulwarów nad Odrą, tworząc zielone korytarze sprzyjające przewietrzaniu terenu i minimalizowaniu smogu.

Plac Słoneczny

Projekt uwzględnia największe korytarze napowietrzające Wrocław — rzeki Odrę i Oławę. Aby zmniejszyć zjawisko miejskiej wyspy ciepła, zaproponowano obniżenie wysokości budynków w kierunku rzeki oraz rozmieszczenie zabudowy w odstępach zapewniających odpowiednie przewietrzanie terenu. Pieszym zapewniono bezpieczeństwo, podnosząc ciągi spacerowe i rowerowe ponad powierzchnię. Projekt kładzie duży nacisk na ruch pieszy, tworząc place prospołeczne w strategicznych punktach. Ograniczono ruch kołowy na osi Grunwaldzkiej, wprowadzając przejazdy podziemne w kierunku północ-południe i projektując zabudowę wokół miejsc publicznych i ciągów pieszych. Dla autorek ważne było podkreślenie dziedzictwa kulturowego poprzez eksponowanie osi widokowych na istotne elementy przestrzeni. Kościół św. Maurycego, jako jedna z głównych dominant, został szczególnie uwypuklony w nowym układzie urbanistycznym.

Plac Słoneczny

zielone aleje

Koncepcja „Zielone Aleje”, opracowana przez Natalię Papieską, Katarzynę Dyderską i Elizę Korytkowską, bazuje na integracji zieleni miejskiej z przestrzenią urbanistyczną, tworząc zielone aleje łączące różne części miasta z rzeką. Przemyślana reorganizacja ruchu drogowego, w tym przeniesienie komunikacji kołowej pod ziemię, umożliwiła wdrożenie nowoczesnego układu urbanistycznego, harmonijnie wkomponowanego w istniejącą strukturę miasta. Dynamiczne osie kompozycyjne, wyznaczone przez most Pokoju i most Grunwaldzki, zostały podkreślone zielenią, nadającą im wyjątkowy charakter.

Zielone Aleje

Zabudowa w okolicy cechuje się zróżnicowanymi liniami i wysokościami, co pozwala na płynne połączenie architektury, a także tworzy nowe, zielone place, stanowiące przyjemne przestrzenie rekreacyjne i społeczne.

Zielone Aleje

plac zielony

„Plac Zielony” autorstwa Katarzyny Zatońskiej, Katarzyny Peruckiej i Ewy Noskowicz, koncentruje się na wprowadzeniu rozbudowanej zieleni miejskiej, łączącej kluczowe punkty placu Społecznego, oferując alternatywę dla tradycyjnych ulic. Zielone korytarze, oddzielone od ruchu samochodowego, tworzą bezpieczne przestrzenie dla pieszych i rowerzystów, a ich bezpośredni kontakt z budynkami umożliwia tworzenie ogródków restauracyjnych i zewnętrznych wystaw sklepowych. Projekt przewiduje długi deptak wzdłuż brzegu Odry, łączący most Pokoju z mostem na Grobli oraz zielone pasy otaczające kościół, tworzące łączniki między głównymi ulicami. Zaprojektowano także ogród przed Urzędem Wojewódzkim, połączony z Parkiem im. Juliusza Słowackiego. Kluczowym elementem koncepcji są osie widokowe, przebiegające przez most Grunwaldzki, most Pokoju i wschodni brzeg rzeki, wzdłuż których prowadzone są główne ulice zakończone dominantami.

Plac Zielony

Centrum projektu tworzy rondo, otoczone trzema placami, z dominantami, z których dwie są projektowane, a trzecia to istniejąca wieża gmachu Poczty Polskiej. Dodatkowe place zaplanowano przed Urzędem Wojewódzkim, obok mostu od strony Grobli oraz trójkątny plac przed wejściem do Impartu.

Plac Zielony

Zmiany na placu Społecznym mogą stać się kluczowym elementem w transformacji jednej z najważniejszych współczesnych dzielnic Wrocławia, jeśli uda się połączyć wizję z realnymi działaniami. Warto byłoby przyjrzeć się propozycjom studenckim, koncentrującym się na projektowaniu zrównoważonym.