Społeczne Laboratorium Miejskiego Zrównoważenia to projekt będący próbą zapobiegania katastrofie klimatycznej, do której w znacznej mierze przyczynia się sektor budownictwa. Martyna Idasiak, absolwentka Politechniki Wrocławskiej poprzez stworzenie miejskiej przestrzeni doświadczalnej dla rozwiązań zrównoważonych pokazuje, że edukacja ekologiczna oraz współpraca między różnymi dziedzinami nauki jest naszą przyszłością.
Celem projektu absolwentki Politechniki Wrocławskiej było stworzenie miejskiej przestrzeni doświadczalnej dla rozwiązań zrównoważonych. Kluczowe w projektowaniu było holistyczne podejście, pozwoliło autorce na syntezę czterech niezależnych założeń, które razem tworzą miejsce wpisane w tkankę miejską, stanowiąc wartość dodaną zarówno dla lokalnej, jak i przyjezdnej społeczności, miasta oraz środowiska naturalnego.
obiekt jest mięską przestrzenią doświadczalną dla rozwiązań zrównoważonych
© Martyna Idasiak
Świat zmienia się na naszych oczach. W obliczu globalnego ocieplenia transformacji ulegają paradygmaty świata ludzi, który zmierzał dotychczas do nieustającego wzrostu gospodarczego, jednocześnie prowadząc wszystkich na skraj katastrofy klimatycznej. Aby temu zapobiec, należałoby spowolnić. Oznacza to spojrzenie na wiele spraw z innej perspektywy, takiej, w której bierze się pod uwagę nie tylko człowieka, ale także środowisko naturalne oraz wszystkie jego poszczególne składowe. Szeroko pojęty sektor budownictwa jest jednym z trzech największych emitentów dwutlenku węgla do atmosfery! Potrzebne są zmiany w podejściu do projektowania, a także bardziej świadome szukanie rozwiązań w kreowaniu architektury — mówi Martyna Idasiak.
na terenie założenia znajduje się biuro, obiekt wystwowo-warsztatowy, budynek produkcyjny oraz kładka
© Martyna Idasiak
miejska przestrzeń doświadczalna
Zaprojektowane założenie to grupa budynków o zróżnicowanym programie funkcjonalnym. Pierwszym z nich jest obiekt biurowy przeznaczony dla startupów pracujących nad zrównoważonymi produktami oraz usługami. Użytkownicy znajdą tam zarówno przestrzeń do pracy, jak i do wypróbowywania swoich pomysłów w rzeczywistości. Budynek nawiązuje do śródmiejskiej zabudowy, będąc jednocześnie przykładem zastosowania proekologicznych rozwiązań. Na jego południowej ścianie autorka zaprojektowała podwójną szklaną elewację zapewniającą naturalną wentylację, wzbogaconą o wertykalną uprawę hydroponiczną.
budynek biurowy nawiązuje do śródmiejskiej zabudowy
© Martyna Idasiak
Biura sąsiadują z budynkiem wystawowo-warsztatowym o monolitycznej bryle zaakcentowanej formą komina solarnego doświetlającego wnętrze oraz zapewniającego naturalną wentylację. Obiekt jest dostosowany do organizowania wydarzeń mających na celu rozpowszechnianie wiedzy o środowisku naturalnym i pogłębiania świadomości poprzez interaktywne ekspozycje oraz zajęcia.
biowęgiel
Dopełnieniem zespołu obiektów jest budynek produkcyjny z przeszkleniem umożliwiającym obserwację „serca” założenia — linii produkującej biowęgiel, która, jak twierdzi autorka, ma stanowić przykład efektywnego zastosowania ekonomii cyrkularnej. Biowęgiel jest wytwarzany z odpadów pochodzących z lokalów gastronomicznych znajdujących się w sąsiedztwie projektowanej zabudowy. Służy do skutecznej sekwestracji dwutlenku węgla oraz nawożenia miejskiej farmy, z której plony trafiają z powrotem do restauracji i kawiarni. Jego produkty uboczne (biogaz i bioolej) wykorzystuje się do produkcji energii dla całego założenia oraz filamentu do druku 3D, z którego powstaje wyposażenie obiektów.
kładka piesza łączy wszystkie obiekty
© Martyna Idasiak
Spowalniacz, czyli kładka piesza
Klamrą całego założenia jest kładka piesza spajająca wszystkie obiekty, która została nazwana Spowalniaczem. Zachęca ona użytkowników do zatrzymania się oraz przejścia (zarówno fizycznego, jak i mentalnego) z przestrzeni miejskiej do strefy zieleni. Kładka łączy wszystkie wymienione wcześniej punkty, ukazujące procesy zachodzące w przyrodzie oraz potencjalne zrównoważone rozwiązania. Spowalniacz jest także ścieżką edukacyjną, dzięki której korzystające z niej osoby poprzez obserwację i doświadczenia zyskują wiedzę na temat zmian klimatycznych. Linie łączące pionowe elementy kładki łagodnie spływają wzdłuż jej każdej krawędzi, przywołując skojarzenia z wrastaniem natury w miejskie struktury. Forma obiektu uzmysławia, że łączenie pojęć miasta oraz ekologii jest możliwe. Razem tworzą one wspólny, pracujący poprzez symbiozę, silnie ze sobą sprzężony system.
Spowalniacz to także ścieżka edukacyjna i doświadczalna
© Martyna Idasiak
Projekt Społecznego Laboratorium Miejskiego Zrównoważenia podkreśla korelację natury i architektury oraz korzyści, jakie z tej relacji wynikają. Koncepcja wskazuje także na istotę współpracy pomiędzy różnymi dziedzinami nauki, dzięki której możliwe jest znalezienie rozwiązań dla bardziej kompleksowych działań prośrodowiskowych i dążenia do bardziej zrównoważonej przyszłości — podsumowuje Martyna Idasiak.
Praca została wykonana jako dyplom inżynierski pod kierunkiem dr Marty Rusnak i znalazła się w zestawieniu najlepszych dyplomów artystyczno-projektowych 2020 roku konkursu „Font Nie Czcionka”.