Mieszkanie treningowe to miejsce, w którym osoby w spektrum autyzmu mogą rozwijać swoje umiejętności życiowe i społeczne oraz uczyć się samodzielności.
Szansa na niezależność
Wnętrze powstaje przy ul. Kapitańskiej w Szczecinie. To pierwsze tego typu mieszkanie na terenie miasta. Jednorazowo może w nim przebywać maksymalnie trzech podopiecznych oraz tylu samo trenerów. To dla wielu osób w spektrum autyzmu szansa na lepsze życie. Tutaj nauczą się gotować, sprzątać, zarządzać budżetem domowym i wiele więcej. Dzięki temu będą mogli stawiać pewniejsze kroki na drodze do niezależności. Mieszkanie treningowe oferuje również rodzicom możliwość odpoczynku, ponieważ wiedzą oni, że dziecko jest w bezpiecznym miejscu pod opieką specjalistów. Projekt stworzyły dr Dominika Zawojska-Kuriata oraz mgr Katarzyna Mularczyk z Wydziału Architektury Wnętrz i Scenografii Akademii Sztuki w Szczecinie.
— Dla dorosłych w spektrum autyzmu ważne jest zapewnienie wsparcia społecznego, profesjonalnej pomocy terapeutycznej oraz przebywanie w środowiskach akceptujących różnorodność i promujących inkluzję. Edukowanie społeczeństwa na temat spektrum autyzmu jest również istotne, aby zwiększyć zrozumienie i akceptację. Właśnie dlatego podjęta została z naszej strony współpraca dotycząca projektu wnętrza mieszkania treningowego — mówi dr Dominika Zawojska-Kuriata.
Mieszkanie treningowe to dla osób w spektrum autyzmu szansa na usamodzielnienie się
Projekt: Dominika Zawojska-Kuriata, Katarzyna Mularczyk
Miejsce dostosowane do potrzeb
Tworzenie takich przestrzeni wiąże się z szeregiem specyficznych wymagań i wyzwań. Mieszkania muszą spełniać zarówno potrzeby osób w spektrum autyzmu, które wchodzą w dorosłość, jak i zapewniać wsparcie ich rodzinom. Układ mieszkania jest intuicyjny. Dzięki temu podopieczni mogą się w nim swobodnie poruszać i z łatwością odnajdywać poszczególne pomieszczenia. Kluczową kwestią jest wyraźne rozgraniczenie poszczególnych stref np. do relaksu, nauki, gotowania czy terapii. Architektki zastosowały wytrzymałe materiały oraz wyposażenie, które minimalizuje ryzyko urazów.
Sypialnie mogą być personalizowane
Projekt: Dominika Zawojska-Kuriata, Katarzyna Mularczyk
— W miarę osiągania przez osobę ze spektrum autyzmu pełnoletniości, rodzice muszą dostosować swoją rolę z opiekunów do partnerów wspierających. To oznacza przenoszenie odpowiedzialności na osobę z autyzmem i umożliwianie jej podejmowania własnych decyzji, jest to między innymi przyczynek do powstawania mieszkań treningowych, gdzie osoby korzystające z programu będą miały możliwość uczenia się pewnej samodzielności. Istotny jest także aspekt odciążenia samego rodzica, zapewnienia pewnego rodzaju wytchnienia na czas przebywania dziecka w mieszkaniu — podkreśla autorka projektu.
Opieka i nauka
Na miejscu dostępna jest profesjonalna kadra zapewniająca wsparcie terapeutyczne i treningowe. Z tego względu, w projekcie przewidziano specjalistyczny gabinet. Odbywać mogą się w nim zarówno indywidualne konsultacje, jak i spotkania z rodzicami oraz terapia.
W mieszkaniu znajduje się gabinet
Projekt: Dominika Zawojska-Kuriata, Katarzyna Mularczyk
Sypialnie zaprojektowano tak, aby zapewniały prywatność oraz możliwość personalizacji przestrzeni. Salon z jadalnią ma być miejscem spotkań. To tutaj mieszkańcy będą wspólnie spędzać czas oraz spożywać posiłki. Dobrano zatem ergonomiczne i trwałe wyposażenie.
Salon to miejsce do spędzania wspólnego czasu
Projekt: Dominika Zawojska-Kuriata, Katarzyna Mularczyk
Kuchnia została urządzona tak, aby podopieczni mogli uczyć się gotowania. Jest w niej więc dużo przestrzeni do przygotowywania posiłków oraz wyłącznie bezpieczne urządzenia.
W kuchni podopieczni będą uczyć się gotowania
Projekt: Dominika Zawojska-Kuriata, Katarzyna Mularczyk
Łazienka zapewnia bezpieczeństwo i higienę. Architektki zastosowały tu uchwyty oraz powierzchnie, które łatwo utrzymać w czystości, a także antypoślizgowe posadzki. W mieszkaniu stworzono także magazynek, w którym przechowywane będą sprzęty, dokumentacja i materiały treningowe.
W łazience zastosowano szereg rozwiązań zapewniających bezpieczeństwo
Projekt: Dominika Zawojska-Kuriata, Katarzyna Mularczyk
— Wprowadzenie mieszkań wytchnieniowych jako elementu programu wspierającego rodziny nie tylko przynosi korzyści w krótkim okresie, ale także może znacząco poprawić długoterminowe zdolności rodziny do radzenia sobie z wyzwaniami związanymi z autyzmem. Dzięki zapewnieniu odpowiednich narzędzi, umiejętności i wsparcia, program ten może zwiększyć zdolność rodziny do samodzielnego zarządzania opieką nad osobą z autyzmem. Dla mnie jako architektki wnętrz zrozumienie i poznanie tak szerokiego tematu było niezwykle interesującym wyzwaniem zawodowym. Miałam okazję wraz z KTA w Szczecinie odwiedzić mieszkanie treningowe w Koszalinie, które poszerzyło mój ogląd na to, w jaki sposób funkcjonują tego typu przestrzenie — wspomina Dziekan Wydziału Architektury Wnętrz i Scenografii Akademii Sztuki w Szczecinie.
Pokoje zostały zaprojektowane tak, aby zapewnić podopiecznym prywatność
Projekt: Dominika Zawojska-Kuriata, Katarzyna Mularczyk
Pomóż stworzyć mieszkanie dla osób w spektrum autyzmu
Głównymi wyzwaniami w tworzeniu mieszkań treningowych są środki finansowe. Koszty dostosowania przestrzeni do potrzeb podopiecznych oraz utrzymania ich są znacznie wyższe niż w przypadku standardowych wnętrz. Obecny stan mieszkania przy ul. Kapitańskiej wymaga pilnych prac remontowych. Jeśli chcesz wesprzeć realizację tego projektu, możesz wpłacić pieniądze na zbiórkę organizowaną przez Krajowe Towarzystwo Autyzmu oddział w Szczecinie — konto PEKAO S.A IV/O Szczecin 37 1240 3930 1111 0000 4228 8512.
W mieszkaniu zastosowano wytrzymałe materiały oraz wyposażenie, które minimalizuje ryzyko urazów
Projekt: Dominika Zawojska-Kuriata, Katarzyna Mularczyk
Urządzasz mieszkanie? Mamy dla Ciebie więcej inspiracji!
Opracowanie: KATARZYNA SZOSTAK