Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Wnętrza 2020/2022”
Pomysł na stworzenie wystawy przedstawiającej historię muzyki zrodził się z chęci ukazania materii prezentowanej często w kontekście epoki, kompozytora czy instrumentów. Wówczas uwaga widza może być odciągana od emocjonalnego aspektu muzyki. Niniejszy projekt odwołuje się do jej ulotnego wymiaru, dając odbiorcom przestrzeń na jej odczuwanie.
projekt wystawy edukacyjno-promocyjnej w Nikiszowcu
© Ewelina Mamet
Na zawężenie tematu do śląskiej kultury miał wpływ wybór Nikiszowca, zabytkowego osiedla w Katowicach, na lokalizację wystawy oraz stereotypowe spojrzenie na Śląsk, który w pierwszej chwili nie kojarzy się z muzyką. Wyodrębniono sześć obszarów śląskiej tradycji muzycznej — orkiestry dęte, chóry, pieśni ludowe, muzykę weselną, organową oraz zespoły instrumentalne — i każdemu przypisano pawilon, gdzie odtwarzane są nagrania danej muzyki. Celem wystawy jest edukowanie oraz promowanie śląskiej kultury muzycznej, a także ukazanie jej niezwykłej różnorodności.
autorka wyodrębniła sześć obszarów śląskiej tradycji muzycznej
© Ewelina Mamet
W pawilonie poświęconym orkiestrom dętym połyskujący złoty kolor wnętrza przypomina materiał instrumentów dętych, a kontrastująca z nim czerń na ścianach zewnętrznych nawiązuje do munduru górniczego. Przestrzeń wypełniają czerwone pióropusze pochodzące z górniczego czako. Wejście do obiektu stanowi przeskalowany fragment trąbki, której tłoki o różnych wysokościach przywołują na myśl grający instrument.
pawilon orkiestr dętych
© Ewelina Mamet
W kolejnym z obiektów akcent pada na rolę ludzkiego głosu. Fragmenty wewnętrznych powierzchni pokryto nazwami chórów wyrażonymi w graficzny sposób. Wraz z odtwarzaną muzyką stanie się jasne, że pawilon przedstawia historię ich działalności na Śląsku. Innym sposobem prezentacji jest schodkowa forma przypominająca rzędy osób o określonych głosach. Czerń i biel pawilonu inspirowane są odświętnymi strojami chórów — białą koszulą i czarnymi, eleganckimi spodniami.
pawilon pieśni ludowych
© Ewelina Mamet
Pieśni ludowe zostały przedstawione w kontekście zwyczaju skubania pierza. Scenerię stanowi kuchnia, w której centrum znajduje się stół, symbol miejsca spotkań i zacieśniania więzi. Unoszące się wewnątrz pierze zestawione z odtwarzaną muzyką mają pomóc wczuć się w nastrój śląskiego obyczaju. Przezroczyste ściany umożliwiają zajrzenie do środka, poznanie atmosfery panującej w obiekcie. Całość otoczona jest przeskalowanym motywem krat okiennych nawiązującym do innych wzorów obecnych w krajobrazie osiedla.
rzut i przekróje pawilonu z muzyką weselną
© Ewelina Mamet
Wnętrze obiektu poświęconego muzyce weselnej wypełnia konstrukcja pokryta gałązkami mirtu jako odwołanie do wianków, ważnego elementu śląskiej tradycji weselnej. Służy ona także umocowaniu instrumentów symbolizujących orkiestrę grającą podczas wesel. Powierzchnie ścian, pokryte materiałem przypominającym tiul, tworzą transparentną strukturę, przez którą ma subtelnie przenikać zieleń mirtu.
wnętrze pawilonu z muzyką organową
© Ewelina Mamet
Forma obiektu dla muzyki organowej nie zdradza, któremu z ujęć śląskiej muzyki został poświęcony. Fragment ściany doprowadzającej do środka obiektu tworzy ażurowa konstrukcja nawiązująca do układów cegieł cechujących zabudowę osiedla, wewnętrzne ściany pokryte są zaś elementami przypominającymi piszczałki. Wyraziste wnętrze ma potęgować odczucia wywołane muzyką wypełniającą całą przestrzeń obiektu.
projekt pawilonu zespołów instrumentalnych
© Ewelina Mamet
Pawilon poświęcony śląskim zespołom instrumentalnym — mandolinowym i akordeonowym — ma przypominać pierwszy z instrumentów. Elementy przywołujące na myśl jego struny częściowo oplatają i przenikają bryłę. Tekstura na dwóch ścianach zewnętrznych sugeruje obłości instrumentu. Wnętrze jest całkowicie zaciemnione, co służy wywołaniu wrażenia przebywania wewnątrz pudła rezonansowego. Jedynymi oświetlonymi elementami wnętrza są podwieszone pod sufitem akordeony oraz segmenty pełniące funkcje mandolinowych strun.
wnętrze pawilonu chórów
© Ewelina Mamet
Układ pawilonów pozwala na dowolność zwiedzania, gdyż nie odpowiada chronologii rozwoju śląskiej muzyki. Relacje między sąsiadującymi obiektami nie zostały jednak pominięte, podkreśla je czerwona linia zainspirowana czerwonymi ościeżami, znamiennymi dla zabudowy Nikiszowca. Akcentuje wejścia do pawilonów i rozciąga się do wlotów ulic, by zaciekawiać i wskazywać strefę wystawową.
Ewelina MAMET
Ilustracje: © Autorka
