Doktor Grzegorz Twardowski z Politechniki Krakowskiej został wyróżniony za swoją rozprawę doktorską „Rytm jako element kreacji formy architektonicznej. Klasyczne i współczesne piękno w architekturze”. Konkurs Ministra Rozwoju i Technologii nagradza najwybitniejsze prace dyplomowe i doktoraty w dziedzinach architektury, budownictwa i mieszkalnictwa. Praca Grzegorza Twardowskiego, której promotorem był prof. Tomasz Kozłowski, zdobyła uznanie za interdyscyplinarne podejście i nowatorskie ujęcie rytmu jako podstawowego elementu kompozycji architektonicznej.
wręczanie nagrody przez Dyrektora Generalnego Michała Graczyka w imieniu ministra Krzysztofa Paszyka
Fot. MRiT
rytm – niewidzialna harmonia architektury
Inspiracją do napisania rozprawy była fascynacja autora rytmem, który obecny jest nie tylko w architekturze, ale także w sztukach plastycznych i muzyce. Badacz przekonuje, że rytm to coś więcej niż powtarzalność elementów – to narzędzie, pozwalające wprowadzić harmonię i porządek do przestrzeni. W swojej pracy zwraca uwagę na to, jak rytm ewoluował na przestrzeni wieków i jak różne jego formy wpływały na odbiór dzieł architektury.
Cztery rodzaje rytmów, szkic, tusz na papierze, 2019
© Grzegorz Twardowski
Według autora rytm stanowi uniwersalny język, łączący ludzi z przestrzenią, a jego zastosowanie wykracza poza estetykę. Jest to element, który od starożytności do współczesności pozwalał architektom organizować przestrzeń w sposób logiczny i harmonijny, odpowiadający zarówno funkcjonalnym, jak i artystycznym wymaganiom.
Cztery rodzaje rytmów, szkic, tusz na papierze, 2019, okladka
© Grzegorz Twardowski
muzyka i architektura – rytm jako wspólny mianownik
Jednym z najbardziej oryginalnych elementów rozprawy Twardowskiego jest próba przełożenia teorii muzyki na język architektury. Autor wykorzystuje pojęcia takie jak metrum czy polirytmia, aby opisać różne typy rytmów w budynkach. W pracy wyróżnia cztery główne kategorie: rytmy proste, toniczne, zróżnicowane i swobodne.
Rytmy akcentowane, toniczne, szkic, tusz na papierze, 2019
© Grzegorz Twardowski
Rytmy proste, oparte na powtarzalności elementów, są charakterystyczne dla klasycznej architektury, w której harmonia i symetria odgrywały kluczową rolę. Z kolei rytmy toniczne, z dodatkowymi akcentami i przełamaniami, pozwalają budynkom nabrać indywidualnego charakteru. Współczesna architektura coraz częściej wykorzystuje rytmy zróżnicowane i swobodne, wprowadzające dynamikę i niepowtarzalność, odchodzące od sztywnych reguł klasycznej estetyki.
Rytmy proste, miarowe, szkic, tusz na papierze, 2019
© Grzegorz Twardowski
od starożytności do współczesności – rytm w architekturze świata
Rozprawa obejmuje szeroki zakres historyczny i geograficzny. Doktor Grzegorz Twardowski analizuje rytm zarówno w budowlach starożytnych Greków i Rzymian, gdzie kolumnady wprowadzały porządek i monumentalność, jak i w średniowiecznych katedrach, renesansowych pałacach czy barokowych kościołach.
W pracy nie zabrakło również przykładów współczesnych, pokazujących, jak rytm stał się polem do eksperymentów w epoce modernizmu i postmodernizmu. Prefabrykacja, technologie komputerowe i nowe materiały pozwoliły na tworzenie form rytmicznych, które wcześniej były niemożliwe do zrealizowania. Badacz udowadnia, że rytm jest wciąż żywym elementem architektury, dostosowującym się do zmieniających się potrzeb i estetyk.
Rytmy swobodne, szkic, tusz na papierze, 2019
© Grzegorz Twardowski
uniwersalny klucz do projektowania przestrzeni
Jednym z kluczowych wniosków płynących z rozprawy jest to, że rytm to nie tylko narzędzie estetyczne, ale także funkcjonalne. Grzegorz Twardowski pokazuje, jak rytm może organizować przestrzeń w sposób czytelny i zrozumiały dla użytkowników, wpływając na ich doświadczenia i emocje.
Autor podkreśla również, że jego badania mają praktyczne zastosowanie w edukacji i pracy architektów. Dzięki wypracowanemu w rozprawie podziałowi rytmów możliwe jest bardziej świadome podejście do projektowania, uwzględniające zarówno estetyczne, jak i praktyczne aspekty kompozycji architektonicznej.
Rytmy zróżnicowane, szkic, tusz na papierze, 2019
© Grzegorz Twardowski
nagroda dla innowacyjnej wizji
Nagroda Ministra Rozwoju i Technologii dla Grzegorza Twardowskiego to dowód na to, że interdyscyplinarne podejście i odwaga w podejmowaniu nowatorskich tematów są doceniane w środowisku naukowym. Autor rozprawy udowadnia, że rytm to coś więcej niż element wizualny – to esencja architektury, łączący formę z funkcją, przeszłość z przyszłością, a naukę ze sztuką.
nagroda Ministra Rozwoju i Technologii
Fot. MRiT
Władysław, Grzegorz i Agata Twardowscy
Fot. MRiT
