Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Wnętrza 2020/2022”
Kawiarnia Jazzclub w Bielsku-Białej znana jest wszystkim pod nazwą Galeria Wzgórze, ponieważ mieści się przy ulicy Wzgórze, a jej ściany zdobią dziesiątki wspaniałych obrazów. Powstała w 1987 roku galeria narodziła się z pasji właściciela do muzyki i sztuki. Dzięki niemu jest to miejsce spotkań wielu pokoleń artystów. Pomimo popularności i bogatej historii, jej przestrzenie kryją jeszcze sporo niewykorzystanego potencjału.
ekspozycja pojawia się we wszystkich wnętrzach budynku
© Dominika Nikiel
rys historyczny
Pierwsza część budynku powstała pod koniec XVII wieku po pożarze pierwotnej konstrukcji. Był on przekazywany kolejnym właścicielom, dlatego architektura poszczególnych stref jest tak różnorodna. Budynek służył jako mieszkania, stajnie, siedziba książęcego siodlarza, znajdował się w nim również sklep PSS Społem.
rzut kawiarni Jazzclub
© Dominika Nikiel
założenia projektowe
układ funkcjonalny
Osią budynku są niezmiennie korytarze prowadzące przez wszystkie pomieszczenia galerii. Zlokalizowanie głównego baru w centralnym punkcie całości sprawiło, że jest on łatwiej dostępny z obu krańców kawiarni. Kolejną ważną kwestią było zwiększenie liczby toalet i rozmieszczenie ich na niewielkiej przestrzeni. Konieczne było również uporządkowanie i lepsze uwydatnienie tak ważnej dla tego miejsca ekspozycji.
bar umieszczony jest w centralnym punkcie galerii
© Dominika Nikiel
ekspozycja
Jest elementem charakterystycznym dla tego miejsca, dlatego też pojawia się we wszystkich pomieszczeniach. Poza wykorzystaniem ścian została ona rozmieszczona także na dodatkowych konstrukcjach — lakierowanych na czarno ramach stalowych z wbudowanym oświetleniem.
oświetlenie
Spełnia dwa podstawowe zadania: tworzy kameralny klimat oraz uwydatnia ekspozycję. Dodatkowo oświetlenie podkreśla kierunki w przestrzeni. Prowadzi wzdłuż osi budynku aż do miejsc, w których miesza się ze światłem naturalnym.
ekspozycja została umieszczona również na lakierowanych na czarno ramach stalowych
© Dominika Nikiel
materiały
Surowe wykończenie stref wystawienniczych wynika z chęci stworzenia neutralnego tła na potrzeby ekspozycji. Użycie jasnych i ciemnych barw zwiększa różnorodność przestrzeni i daje więcej możliwości w prezentowaniu dzieł.
inspiracje
Zastana przestrzeń ma długą historię, dlatego główną inspiracją stały się wspomnienia oraz to, jak wpływa na nie czas. Budynek w swoim podłużnym planie sam stanowi własną oś czasu. Ukazuje zmieniających się właścicieli oraz ich ówczesne potrzeby.
otwory wykonane w ścianie oddzielającej salę od korytarza,
powiększają przestrzeń oraz nadają ciasnemu przejściu więcej powietrza i światła
© Dominika Nikiel
projekt
Ściany z blachy perforowanej przecinające się ze ścianą oddzielającą salę od korytarza już od wejścia prowadzą odbiorcę w stronę pierwszego pomieszczenia. Galeria od wielu lat stanowi przede wszystkim miejsce spotkań, dlatego znajduje się tu również kawiarnia. Można usiąść na dłużej w otoczeniu wystawionych dzieł, minibar ułatwia również organizację wernisaży i wydarzeń kulturalnych. Korytarz prowadzący do sali z głównym barem to również przestrzeń przystosowana do prezentowania obrazów. To pierwsze miejsce, z którego widoczne są długie, wąskie przejścia tak charakterystyczne dla tego miejsca.
jeden z ogródków kawiarni
© Dominika Nikiel
Sala główna zlokalizowana jest w największym pomieszczeniu kawiarni. Bar o prostej bryle wpasowuje się w kierunki oryginalnych ścian. Stalowe ramy obłożone blachą perforowaną służą do eksponowania obrazów. Oświetlenie, współgrając z oryginalnym drewnianym sufitem oraz cegłą, tworzy nastrojowy klimat. Otwory wykonane w ścianie oddzielającej salę od korytarza, powiększają przestrzeń oraz nadają ciasnemu przejściu więcej powietrza i światła.
drugi z ogródków to większa przestrzeń, którą można przekształcić np. na miejsce wystaw dużych form rzeźbiarskich
© Dominika Nikiel
Następna strefa to pierwszy z dwóch ogródków, gdzie pomiędzy murami sąsiednich budynków znajduje się przestrzeń kawiarniana. Nieregularne zadaszenie zostało stworzone tak, aby rosnące w tym miejscu drzewa nie musiały zostać usunięte. System szklanych, składanych drzwi przesuwnych daje możliwość powiększenia przestrzeni ogródka o salę wewnętrzną, która pełni również funkcję sceny koncertowej. Jasne korytarze prowadzą do najbardziej rozświetlonej części — drugiego ogródka. Jest to klimatyczna przestrzeń z panoramą na miasto. Może być ona w łatwy sposób przekształcana w miejsce wystaw większych form rzeźbiarskich i instalacji artystycznych.
Dominika NIKIEL
Ilustracje: © Autorka
