Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Architektura”
Pod koniec lat 20. XX wieku w mniejszych miejscowościach powstawała ambitna architektura modernistyczna, która świadczy o aspiracjach do wielkomiejskości. Architektura modernistyczna Włocławka jest mocną kartą w historii miasta. Gdyby tylko otoczyć architektoniczne obiekty troską, Włocławek mógłby się promować jako modernistyczna stolica Kujaw. Brak świadomości, jaką wartość ma architektura międzywojenna, sprawia, że włocławskie zasoby modernistyczne nie są właściwie eksponowane i doceniane, niszczeją, często popadają w ruinę, a prace remontowe przeprowadzane na tych obiektach nie są wykonywane według zasad obowiązujących dla budynków zabytkowych.
ulica świętego Antoniego i kamienica Szlamy Luksa
© Agnieszka Przybylska
Włocławek nie jest miastem typowo turystycznym. Urbanistyczna atrakcja podniosłaby jego rangę w regionie, nowa modernistyczna tożsamość stałaby się ciekawą atrakcją turystyczną, podniosłaby poziom świadomości lokalnego dziedzictwa u mieszkańców, może nawet zrodziła w nich dumę z niedocenionych wcześniej zasobów.
Głównym założeniem szlaku jest takie jego wytyczenie, aby obejmował najważniejsze zabytki modernizmu w mieście i był możliwy do pokonania spacerem.
trasa szlaku włocławskiego modernizmu w dzień i w nocy
© Agnieszka Przybylska
Planuje się, aby każda kamienica wpisana w szlak miała na swojej elewacji logo z inicjałami MW (Modernizm Włocławek), a obok kod QR, który po zeskanowaniu smartfonem przekierowuje użytkownika do darmowej aplikacji typu city tour guide. Aplikacja oprócz wielu typowych funkcji ma również tryb „zapal światła”, opcję dostępną tylko po zmroku. Pomysł bazuje na aplikacji Lumi-R autorstwa pioniera w projektowaniu oświetlenia Rogera Narboni. System działa w bezpośrednim sąsiedztwie punktów na trasie (50 metrów). Dzięki aplikacji można aktywować wirtualne oświetlenie w postaci grafiki i filmów wirtualnego oświetlenia. Jest to swoisty sposób reagowania na transformację energetyczną i zanieczyszczenie światłem w miastach.
aplikacja
© Agnieszka Przybylska
Według Carlosa Moreno, prekursora idei miast piętnastominutowych, miasta europejskie, których liczba ludności wynosi 100 tysięcy lub więcej ciągle mogą zwiększać dostępność dla pieszych i tym samym zmniejszyć wewnętrzne nierówności poprzez zwiększenie różnorodności elementów dostępnych pieszo wraz z poprawą infrastruktury dla pieszych. Oznacza to, że wyznaczenie szlaku i zaangażowanie lokalnej społeczności w jego promowanie przyczyniłoby się w dalszej perspektywie do spłaszczenia nierówności społecznych. Promowanie przez miasto aktywności, które nie angażują samochodu, sprzyjają poprawie zdrowia i jakości życia oraz trosce o środowisko.
Szlak został wzbogacony o trzy autorskie elementy architektoniczne. Są nimi siedzisko, pawilon i kawiarnia informacyjna.
szlak został wzbogacony o trzy autorskie elementy architektoniczne
© Agnieszka Przybylska
Siedzisko symbolizuje odzyskanie przestrzeni publicznej dla mieszkańców. Geometryczne meble są dużych rozmiarów, z logiem szlaku, zlokalizowane tak, aby podczas odpoczynku skierować uwagę na walory zasobu szlaku modernizmu.
siedzisko i pawilon
© Agnieszka Przybylska
Pawilon jest rozbudowaną formą siedziska, wzniesiony na planie loga szlaku. Na jego dachu znajdują się nasadzenia roślin (rozchodnik, rojnik, trawy sucholubne, gatunki łąkowe, tak zwana roślinność spontaniczna). Szata roślinna zatrzymuje wodę deszczową i stanowi dodatkową zieloną przestrzeń dla mieszkańców. Pawilon zapewnia retencję deszczówki, nadmiar wody z dachu jest zatrzymywany w wegetatywnej skrzyni retencyjno-infiltracyjnej. Kierowany jest tam także spływ powierzchniowy z chodnika wokół obiektu. Ewentualny nadmiar wody ze skrzyni jest kierowany do strefy korzeniowej drzew rosnących nieopodal. Zielone pawilony są odpowiedzią na ryzyko lokalnych powodzi, przeciążenia kanalizacji deszczowej, a także ograniczają miejskie wyspy ciepła. Wspierają także lokalną różnorodność biologiczną, oferując minisiedliska dla owadów i ptaków.
kawiarnia
© Agnieszka Przybylska
Kawiarnia informacyjna jest największym obiektem na trasie szlaku. Zbudowany jest w technologii modułowej i należy do budownictwa o obiegu zamkniętym. Technologia modułowa zmniejsza ilość odpadów podczas realizacji oraz zmniejsza ślad węglowy już po wybudowaniu budynku. Projekty modułowe to sposób na recykling przestrzeni miejskiej w postaci nadbudów, konstrukcje są lekkie, gotowe do ponownego użycia, można je sprawnie ustawić w dowolnym miejscu lub połączyć z już istniejącym budynkiem. Projekt kawiarni ma pokazać odwiedzającym, w jaki sposób możemy zaprojektować budynek, aby sprzyjał naturze.
detale
© Agnieszka Przybylska
Obiekt został zaprojektowany na bazie holenderskiego innowacyjnego modelu budowlanego the HoutKern Building Method, składa się on w 95 procentach z materiałów pochodzenia biologicznego. Odwiedzający kawiarnię będą mogli doświadczać budownictwa uwzględniającego naturę i przekonać się, w jaki sposób budynek jest częścią lokalnego ekosystemu. Taki model idealnie pasuje do przyszłej gospodarki budowlanej o obiegu zamkniętym, zmiana przeznaczenia i wykorzystania budynków jest bowiem coraz bardziej powszechna. Przetwarzanie surowców, montaż, instalacja elektryczna i wodna oraz kompletne wykończenie modułów odbywa się w fabryce, a moduły są dostarczane jako plug and play na plac budowy.
Agnieszka PRZYBYLSKA
Ilustracje: © Autorka
