Daniel Bobrowski, Paulina Gierat, Martyna Radzik, Kamila Szpil oraz Zuzanna Ścibura z Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej w ramach zajęć „Projektowanie Urbanistyczne Zespołów Mieszkaniowych” pod opieką prof. Aliny Pancewicz, opracowali projekt nowoczesnej dzielnicy w Dąbrowie Górniczej. Zespół projektowy stawił czoła wyzwaniom związanym z trudnym terenem na granicy z Będzinem, uwzględniając specyficzne warunki techniczne i środowiskowe.
plansza
© Daniel Bobrowski, Paulina Gierat, Martyna Radzik, Kamila Szpil, Zuzanna Ścibura
stan istniejący
Teren w Dąbrowie Górniczej jest wyzwaniem projektowym, które studenci i studentki musieli uwzględnić w swoich rozwiązaniach. W pobliżu działki znajduje się oczyszczalnia ścieków, co stanowi istotne ograniczenie z punktu widzenia zagospodarowania przestrzennego. Dodatkowo działka graniczy ze stacją kolejową i jest położona na podmokłym gruncie, co wymaga zastosowania specjalnych rozwiązań odwodnieniowych. Teren jest również przecinany przez infrastrukturę techniczną, w tym linie gazowe, energetyczne i sieci ciepłownicze. Otaczająca zabudowa jednorodzinna wpływa na możliwości projektowe, jednak bliskość rzeki Pogoria otwiera potencjał rekreacyjny, który został wykorzystany w projekcie.
plansza
© Daniel Bobrowski, Paulina Gierat, Martyna Radzik, Kamila Szpil, Zuzanna Ścibura
rozwiązania projektowe
Projekt zakłada stworzenie dzielnicy opartej na koncepcji miasta 15-minutowego, gdzie wszystkie niezbędne usługi i udogodnienia znajdują się w zasięgu krótkiego spaceru lub jazdy rowerem. Dzielnica została zaprojektowana z myślą o zróżnicowanych potrzebach wszystkich grup wiekowych, promując zdrowy styl życia i minimalizując konieczność korzystania z samochodów. Podział działki na strefy uwzględnia uwarunkowania terenowe oraz istniejącą infrastrukturę techniczną. Wzdłuż linii gazowych i ciepłociągów zaprojektowano zabudowę jednorodzinną o niskiej intensywności, oferującą przestronne i spokojne warunki do zamieszkania. Centralna część dzielnicy, z zabudową wielorodzinną, zapewnia łatwy dostęp do kluczowych usług, podczas gdy bardziej intensywna zabudowa została zlokalizowana na terenach mniej narażonych na zalewanie. Zielona infrastruktura, w tym korytarze ekologiczne i pasy zieleni, odgrywa kluczową rolę w projekcie, poprawiając estetykę i zapewniając dostęp do terenów rekreacyjnych. Wokół zbiorników wodnych przy oczyszczalni ścieków zaprojektowano przestrzenie rekreacyjne, sprzyjające integracji społecznej i aktywnemu stylowi życia.
Główna oś komunikacyjna dzielnicy została wyraźnie zaznaczona i otoczona różnorodnymi usługami, takimi jak miejsca przesiadkowe na rowery, co zachęca mieszkańców i mieszkanki do korzystania z ekologicznych środków transportu. Usługi są rozmieszczone równomiernie na terenie dzielnicy, umożliwiając użytkownikom i użytkowniczkom szybki dostęp do takich udogodnień jak przedszkole, świetlica dla seniorów, szklarnia czy przychodnia. Projekt wyróżnia się różnorodnością przestrzenną. Wzdłuż rur ciepłowniczych zaplanowano targ i sad, które urozmaicają przestrzeń publiczną i sprzyjają aktywności na świeżym powietrzu. Zabudowa jest zróżnicowana pod względem typologii – od wielorodzinnej w pobliżu oczyszczalni ścieków, po jednorodzinną, obejmującą domy wolnostojące, szeregowce i bliźniaki, z działkami różnej wielkości. Wysoka intensywność zabudowy, zlokalizowana w bezpiecznej odległości od oczyszczalni, zapewnia efektywne wykorzystanie dostępnej przestrzeni.
plansza
© Daniel Bobrowski, Paulina Gierat, Martyna Radzik, Kamila Szpil, Zuzanna Ścibura
błękitno-zielona infrastruktura i zrównoważona mobilność
Projekt kładzie duży nacisk na integrację błękitno-zielonej infrastruktury. Pasy zieleni, targ i sad tworzą sieć ekologicznych przestrzeni, sprzyjających lokalnym ekosystemom i zapewniają mieszkańcom bliski kontakt z naturą. Bliskość zbiorników wodnych i terenów rekreacyjnych dodatkowo wzbogaca projekt i podkreśla jego zrównoważony charakter. Dzielnica jest doskonale skomunikowana dzięki ciągom pieszo-jezdnym i ścieżkom rowerowym. Centralny przystanek autobusowy ułatwia dostęp do transportu publicznego, a podziemne parkingi minimalizują wpływ ruchu samochodowego na przestrzeń publiczną.
plansza
© Daniel Bobrowski, Paulina Gierat, Martyna Radzik, Kamila Szpil, Zuzanna Ścibura
aktywność społeczna i integracja
Projekt promuje aktywny tryb życia poprzez bogatą ofertę przestrzeni rekreacyjnych, takich jak boiska, hale sportowe, place zabaw, ścieżki rowerowe, pumptrack, skatepark oraz centrum edukacji ekologicznej. Koncepcja uwzględnia również miejsce rekreacji dla zwierząt, co dodatkowo zwiększa atrakcyjność dzielnicy.
Dzielnica odpowiada na współczesne potrzeby społeczne i środowiskowe, łącząc zrównoważony rozwój z różnorodnością funkcjonalną i przestrzenną. Przemyślane rozwiązania urbanistyczne tworzą przestrzeń przyjazną dla mieszkańców i mieszkanek, sprzyjającą zdrowiu i integracji społecznej.
