Dworzec w Białymstoku powstał w 1862 roku, gdy została uruchomiona linia Warszawa‑Petersburg. Pod koniec XIX wieku został przebudowany ze względu na rosnącą ilość pasażerów. Był uznawany za jeden z bardziej eleganckich dworców na tej trasie. W czasie obu wojen światowych padł ofiarą zniszczeń. Dziś odzyskał swój dawny blask.
Zniszczony dworzec przebudowywano, jednak w wyniku kolejnych prac, które miały na celu dostosowanie go do coraz to nowych potrzeb pasażerów, obiekt zaczynał tracić swój pierwotny zamysł architektoniczny. Obecnie dobiegają końca prace modernizacyjne, które przywróciły mu przedwojenny blask.
Modernizacja zabytkowego dworca w Białymstoku połączona z zagospodarowaniem terenów przydworcowych zaawansowana jest w około 85 procentach. Wszystkie najważniejsze prace zostały już zrealizowane. Do wykonania pozostało m.in. przeprowadzenie robót wykończeniowych. Jako że modernizowany dworzec ma dużą wartość historyczną, cały projekt jego przebudowy musiał zostać uzgodniony z konserwatorem zabytków.
obecnie dobiegają końca prace modernizacyjne, które przywróciły obiektowi przedwojenny blask
© dzięki uprzejmości PKP S.A.
Dobiegająca końca przebudowa dworca kolejowego w Białymstoku jest częścią ogólnopolskiego Programu Inwestycji Dworcowych na lata 2016‑2023, w ramach którego w całym kraju zmodernizujemy i wybudujemy od podstaw łącznie prawie 200 dworców kolejowych. Warto podkreślić, że ponad połowę z nich stanowią obiekty zabytkowe, które dzięki inwestycjom PKP S.A. odzyskują dawny blask i stają się wizytówkami miejscowości, w których się znajdują — mówi Małgorzata Zielińska, członek zarządu Polskich Kolei Państwowych S.A.
W ramach inwestycji przywrócony został pierwotny wystrój wnętrza z uwzględnieniem takich elementów jak zdobienia ścian i sufitów, żeliwne słupy oraz ozdobne posadzki. Tym samym wnętrze obiektu nawiązuje swoim wyglądem do tego z około 1910 roku. Wyburzone zostały także antresola wykonana w budynku podczas jego poprzedniej modernizacji oraz przybudówka z lat 80. XX wieku. Przywrócenie obiektowi historycznego wyglądu, poprzez wyeksponowanie jego walorów architektonicznych i zabytkowych, udało się pogodzić z pełnym przystosowaniem budynku do potrzeb osób o ograniczonej mobilności, w tym podróżnych z niepełnosprawnościami. Inwestycją jest także objęte najbliższe otoczenie dworca. Przestrzeń wokół niego została poddana estetyzacji, m.in. poprzez wykonanie nasadzeń ozdobnych drzew i krzewów oraz budowie nowych parkingów i miejsc postojowych.
Na podstawie kilkunastu komisji konserwatorskich, mających na celu ustalanie kolejnych etapów prac, licznych konsultacji merytorycznych w urzędzie i obiekcie, jakie odbyliśmy podczas odtwarzania powstającej koncepcji dworca PKP w Białymstoku, nawiązującej w całości, jak i w detalu do obiektu z przełomu XIX i XX w., mogę stwierdzić, że będzie to zabytek bardzo reprezentacyjny, jedna z pereł zabytkowych naszego regionu i kraju. Jestem przekonana, że ta pewnego rodzaju kreacja konserwatorska, ustalona w dużym zakresie m.in. na podstawie źródeł ikonograficznych, będzie nie tylko świadectwem minionej epoki, ale i dowodem, że dworzec kolejowy może jednocześnie służyć pasażerom, jak i stanowić przystanek na szlaku najpiękniejszych zabytków w Polsce z okresu zaborowego, stanowiąc jego ważną część — mówi prof. Małgorzata Dajnowicz, Podlaski Wojewódzki Konserwator Zabytków.
koncepcja dworca PKP w Białymstoku, nawiązującej w całości, jak i w detalu do obiektu z przełomu XIX i XX w.
© dzięki uprzejmości PKP S.A.
Zakończenie całej inwestycji planowane jest październiku, ale jeśli prace będą przebiegały bez przeszkód, to pierwsi pasażerowie będą mogli skorzystać z dworca jeszcze w miesiącach wakacyjnych. Wartość przebudowy białostockiego dworca to ponad 36 milionów PLN. Inwestycja jest współfinansowana przez UE w ramach Programu Operacyjnego Polska Wschodnia. Generalnym wykonawcą robót jest firma Budimex.
