Tworzenie atrakcyjnych, tymczasowych rozwiązań architektonicznych, które sprawią, że mieszkańcy miasta chętniej i aktywniej włączą się w jego życie, to nie lada wyzwanie dla architektów. Przypominamy, jak poradzili sobie z tym tematem architekci z Atelier Starzak Strebicki w projekcie tymczasowej przestrzeni publicznej dla Malta Festival Poznań 2017 na placu Wolności.
[fragment opisu autorskiego]
Przestrzeń — ludzie — miejsce
Celem projektu była zmiana monumentalnej skali placu Wolności na skalę ludzką. W ciągu roku poznański plac Wolności pozostaje zwykle niezagospodarowany, a betonowa nawierzchnia i brak zieleni nie sprzyjają pojawianiu się tam spontanicznych działań mieszkańców. Od 2013 roku, w ramach organizowanej przez Fundację Malta inicjatywy Generator Malta, nawiązującej do tradycji teatru ulicznego, co roku w czerwcu, na kilkanaście dni plac zmienia się w tętniącą życiem przestrzeń publiczną.
Dzięki podziałowi dużego obszaru placu (o powierzchni ponad 3000 m²) na mniejsze rejony i zaprojektowaniu miejsc dla konkretnych aktywności, zyskuje on oblicze przestrzeni przyjaznej dla wszystkich. Przygotowane różne typy mebli miejskich (okrągłe i kwadratowe stoły, ławki i wodoodporne poduszki ze sztucznej trawy) wyznaczają konkretne strefy: dla dzieci, tymczasowej kawiarni i restauracji, sceny muzycznej i teatralnej oraz warsztatową. Elementem spajającym całość są nowo posadzone drzewa w donicach (odwołujące się do dawnego zagospodarowania przestrzeni placu), które jednocześnie zapewniają odrobinę cienia w tym wyeksponowanym na promienie słoneczne miejscu.
makieta
fot.: Maciej Zakrzewski © Atelier Starzak Strebicki
Każdego roku zagospodarowanie placu jest inne i nawiązuje do zmieniających się idiomów festiwalowych. Różnorodna tematyka poszczególnych edycji festiwalu, jak na przykład: Człowiek — Maszyna (2013), Ameryka Łacińska. Mieszkańcy. (2014), Nowy ład światowy (2015), Paradoks widza (2016) czy Platforma Bałkany (2017), staje się inspiracją do stworzenia kolejnych idei aranżacji placu. W roku 2017 idiom festiwalowy — Platforma Bałkany — odnosił się do podróży po skomplikowanym obszarze znaczeń społeczno-kulturowych w całej złożoności etnicznej i politycznej w krajach byłej Jugosławii.
Odnosząc się do zagadnień związanych ze społeczeństwem, jego złożonością i rolą, jaką w tworzeniu relacji między ludźmi odgrywa przestrzeń na placu Wolności, powstał przestrzenny obiekt tworzący ściany i różnego rodzaju zakamarki. Używając prostej konstrukcji layherowej i 370 metrów półprzezroczystych tkanin w trzech kolorach oraz płyt ze sklejki, część placu zmieniła się w strefę z „pokojami”, niszami i zakątkami, w których ludzie mogli się spotykać. Aby zapewnić mieszkańcom poczucie prywatności, od strony ulicy powstała długa ściana, będąca jednocześnie miejscem, w którym każdy mógł podzielić się swoją opinią w formie tekstowej lub rysunkowej.
Dzięki temu przedsięwzięciu plac Wolności co roku przeobraża się w prototyp miejsca przyjaznego człowiekowi, a co za tym idzie — co roku w odmienny sposób eksperymentuje oraz bada zachowania i relacje ludzi z przestrzenią.
