Kamila Boroch, Katarzyna Jasińska, Aleksandra Piechota i Marcelina Terelak, studentki Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej otrzymały wyróżnienie honorowe w międzynarodowym konkursie Hangar Ticinum organizowanym przez TerraViva Competitions. Ich projekt o nazwie THE LIFE FRAMES to propozycja wprowadzenia życia i bogatego programu kulturalno-społecznego do dawnego, niszczejącego hangaru hydroplanów — Idroscalo.
Zadaniem konkursu Hangar Ticinum było przywrócenie świetności dawnego hangaru znajdującego się nad rzeką Ticinum w Pawii — małej włoskiej miejscowości znanej z uniwersytetu, lokalnych potraw i wina oraz bogatej oferty kulturalnej. Jednak Pawia to nie tylko niezwykłe dziedzictwo artystyczne, na początku XX wieku, jak wiele innych włoskich miasteczek położonych na północy, miejscowość przeżywała rozkwit przemysłu.
hangar Idroscalo w Pawii, fotografia z 1933 roku
© Musei Civici
historia hangaru hydroplanów
Z przemysłowego okresu Pawi pozostały liczne ruiny budynków, rozpościerające się wzdłuż rzeki Ticinum. Najbardziej charakterystycznym obiektem jest położony tuż przy bramie historycznego centrum — hangar Idroscalo zaprojektowany w latach 20. XX wieku przez młodego, włoskiego architekta o imieniu Giuseppe Pagano. Strategicznie położony na zbiegu kanału Naviglio z rzeką Ticinum obiekt mieścił hydroplany (wodnosamoloty) i miał być początkiem planowanej przez Włoskie Towarzystwo Usług Lotniczych (SISA) trasy Turyn-Pawia-Wenecja-Triest. W 1926 roku pod przewodnictwem Mussoliniego odbyło się uroczyste otwarcie tego rzecznego lotniska. Jednak po pierwszej fazie wielkiego dobrobytu, z nadejście połowy lat trzydziestych transport lotniczy i działalność SISA pogrążyły się w kryzysie, prowadząc do upadku i likwidacji innowacyjnego budynku. Hangar będący przedmiotem konkursu jest efektem połączenia dwóch stylów: secesyjnego z niemal modernistycznym. Otoczony bujną roślinnością dziś Idroscalo jawi się jako zaczarowana ruina. Masywne betonowe filary, kotwiczące go w ziemi, znikają pochłonięte przez zieleń, sprawiając wrażenie, że budynek dosłownie lewituje na wodzie.
Hangar, stan aktualny
fot.: Alberto Imberti © materiały organizatorów
przywrócenie dawnej świetności
Niekwestionowana wartość historyczna i artystyczna budynku, wyjątkowość typologii architektonicznej oraz niepokojący stan degradacji, w jakim budowla znajdowała się od dziesięcioleci, stał się powodem dla Terraviva Competitions do zorganizowania międzynarodowego konkursu. Organizatorzy postawili pytanie — w jaki sposób przywrócić świetność zapomnianej budowli?
budynek znajduje się na brzegu rzeki Ticinum
© Kamila Boroch, Katarzyna Jasińska, Aleksandra Piechota, Marcelina Terelak
Uczestnicy zostali poproszeni o stworzenie projektów mających na celu przywrócenie życia oraz dawnego znaczenia i pozycji hangaru w mieście. Prace konkursowe miały uwzględnić aspekty społeczne i kulturowe oraz szeroki program związany z codziennym użytkowaniem przestrzeni przeznaczonej zarówno dla lokalnej społeczności, jak i przyjezdnych. Organizatorzy nie postawili ograniczeń projektowych, a najważniejszym pytaniem było — jak przekształcić ldroscalo w centrum społeczności, które będzie żyło siedem dni w tygodniu?
projekt THE LIFE FRAMEST otrzymał wyróżnienie honorowe
© Kamila Boroch, Katarzyna Jasińska, Aleksandra Piechota, Marcelina Terelak
wyróżnienie honorowe dla studentek PWr
Zgłoszone na konkurs prace oceniane były pod względem oryginalność koncepcji, integracji z otoczeniem, współczesnej interpretacji programu, wrażliwość w stosowaniu materiałów, wpływu na środowisko i przedstawienia graficznego. Nadesłane projekty oceniało międzynarodowe jury w składzie: German Fuenmayor (PIUARCH), Anastasia Kucherova (Stefano Boeri Architetti), Lorenzo Degli Esposti (DEGLI ESPOSTI ARCHITETTI) Mariangela Singali Calisti (urząd miasta w Pawii), Filippo Imberti (TSPA), Luca Paci (OPERASTUDIO), Bogdan Peric (Untitled Architecture) Toufic Rifai (Politecnico di Milano).
projekt THE LIFE FRAMES, rzut i aksonometria
© Kamila Boroch, Katarzyna Jasińska, Aleksandra Piechota, Marcelina Terelak
Jury postanowiło przyznać trzy nagrody główne: I Nagrodę zdobył również zespół z Polski w składzie: Paulina Górecka, Paulina Pawlikowska, II Nagrodę otrzymał Devin Dobrowolski ze Stanów Zjednoczonych, a III Nagrodę zespół w składzie: Valeria Paez Cala i Luisa Brando. Przyznano także cztery wyróżnienia (Golden Mentions) oraz dziesięć wyróżnień honorowych, pośród których znalazł się projekt THE LIFE FRAMES zespołu studentek z Politechniki Wrocławskiej.
autorki zaprojektowały box przeznaczone na różne aktywności
© Kamila Boroch, Katarzyna Jasińska, Aleksandra Piechota, Marcelina Terelak
THE LIFE FRAMES
Projekt studentek Politechniki Wrocławskiej opiera się na renowacji, której celem jest przywrócenie życia w budnku danwgo hangaru, tak aby na nowo wypełnił się użytkownikami i znowu stał się opiekunem rzeki Ticino.
Program funkcjonalno-użytkowy autorki oprały o uniwersalność przestrzeni. Wnętrze zostało podzielone na trzy strefy oświetleniowe, gdzie każda z nich jest sceną dla innych działań. Jak mówią autorki, funkcja projektowanego obiektu zorganizowana jest przez wprowadzenie struktury boxów, opartych o modularną siatkę. Boxy to pierwotnie puste przestrzenie, gdzie prowadzone będą różnego rodzaju aktywności, takie jak malarstwo, rzemiosło, fotografia (ciemnia), joga, teatr oraz szereg innych działań angażujących społeczeństwo.
w obiekcie można np. brać udział w zajęciach teatralnych lub odpoczywać
© Kamila Boroch, Katarzyna Jasińska, Aleksandra Piechota, Marcelina Terelak
W obiekcie szczególnie ważne są sposoby odbierania przestrzeni. Jego dominantę stanowi „okno na życie”, które staje się miejscem obserwowania zmian zachodzących w przyrodzie — jest to „ekran na świat”. Mnogość funkcji powoduje, że obiekt żyje 24 godziny na dobę — w ciągu dnia z bogatym programem użytkowym, jak i w nocy, gdzie staje się przestrzenią odpoczynku, czy tymczasowego postoju. Hangar to obiekt, skąd wychodzą ludzie bogatsi o doświadczenia i zainteresowania, a sama jego przestrzeń jest strefą zacieśniania więzi społecznych i rozwijania swoich umiejętności — podsumowują autorki.