Z jednej strony wizualizacje brakujących stacji metra w centrum, z drugiej — przesłanianie artystycznego wystroju stołecznego metra. Od kilku dni warszawska kolej podziemna jest stale obecna w mediach. Na szczęście koncepcje nowych stacji dalekie są od przeładowanego kolorem i fakturami centralnego odcinka drugiej linii.
Pierwsza linia warszawskiego metra ma już od dawna docelową długość, ale nie docelową liczbę stacji. Brakuje dwóch przystanków w samym centrum: na Muranowie (oznaczona symbolem A16) i placu Konstytucji (A12). Ich budowę odłożono na później w latach 90. z powodu braku funduszy. Dopiero w 2019 roku Metro Warszawskie zleciło opracowanie programu funkcjonalno-użytkowego i projektu budowlanego tych stacji firmie Metroprojekt.
Czemu metro wraca do koncepcji budowy zaniechanych stacji? Powodem jest przede wszystkim konieczność skrócenia dystansu między stacjami na centralnym odcinku: z półtora kilometra do typowych dla warszawskiej kolejki 800-900 metrów. Najbardziej skorzystają na tym mieszkańcy Muranowa oraz Nowego Miasta — zaludnionych okolic, które metro pokonuje dziś tranzytem. Plac Konstytucji ma być natomiast docelowo stacją przesiadkową z planowaną w przyszłości kolejną linią. Przystanek ten ulokowany zostanie de facto w ulicy Marszałkowskiej, po północnej stronie placu.
nie kociokwik, nie asceza
Kilka dni temu, dzięki publikacji portalu transport-publiczny.pl, poznaliśmy bardziej konkretne plany i koncepcje projektów nowych stacji, w tym — wyglądu peronów oraz prowadzących do nich wejść. Wizualizacje pokazują coś, co można by nazwać projektem środka. Nie widać na nich ani przeładowanej barwami i fakturami estetyki środkowych stacji drugiej linii (same grafiki Fangora zupełnie by tam wystarczyły), ani ascezy znanej z odcinka między Szwedzką a Trocką.
Nowe stacje metra w centrum Warszawy, wizualizacje — Projekt peronu stacji Plac Konstytucji
mat.: Metro Warszawskie, za: transport-publiczny.pl
Bardziej wyróżnia się stacja Plac Konstytucji z wielobarwnym wykończeniem sufitu. Stacja Muranów to czerń i biel oraz obłe przestrzenne formy, którymi planuje się wykończyć ściany. Nazwy stacji mają przybrać formę neonów, podobnie jak na zachodnim odcinku drugiej linii.
Hale peronowe Muranowa i placu Konstytucji zaplanowano jako trójnawowe, z dwoma rzędami słupów na peronie. To mniej funkcjonalne rozwiązanie od stacji dwunawowych, ale, jak informuje transport-publiczny.pl podyktowane trudnymi warunkami budowy podczas nieprzerwanego ruchu pociągów. Wizualizacje pokazują jednak, że — na szczęście — słupy nie będą tak masywne i ustawione równie blisko torów, jak na centralnym odcinku drugiej linii.
Nowe stacje metra w centrum Warszawy, wizualizacje — Projekt stacji Muranów
mat.: Metro Warszawskie, za: transport-publiczny.pl
wejścia po bożemu
Naziemne wejścia do stacji mają natomiast przybrać formę prostopadłościennych pawilonów z dość wysoką ażurową attyką osłaniającą urządzenia techniczne. Forma wejść ma być taka sama na placu Konstytucji, jak i na Muranowie. Prosty, ponadczasowy kształt uchroni planowane wiaty przed losem wejść na nowe, bródnowskie stacje metra, których łagodne pochyłości trzeba było zabezpieczyć w dość niefortunny sposób przed jazdą na rolkach lub — po prostu — wejściem na zadaszenie.
Nowe stacje metra w centrum Warszawy, wizualizacje — Projekt wejścia na stację Muranów. podobną formę ma mieć wejście na stację Plac Konstytucji
mat.: Metro Warszawskie, za: transport-publiczny.pl
Szczegóły dotyczące sposobu budowy, etapowania i rozważanych wariantów konstrukcji pasjonaci komunikacji i przeznaczonych dla niej budowli inżynierskich mogą znaleźć we wspomnianym już tekście portalu transport-publiczny.pl. A kiedy można spodziewać się budowy nowych stacji pierwszej linii? Terminy są raczej mgliste. Gdy projekt będzie gotowy, na budowę jednej stacji przewidziano 38 miesięcy. Najpierw miałby powstać Muranów, potem plac Konstytucji. Na przeszkodzie mogą jednak stanąć finanse, stąd też brak konkretnej decyzji miasta dotyczącej terminów budowy. Najwcześniej budowa mogłaby ruszyć w 2024-25 roku, choć to raczej mało realne biorąc pod uwagę między innymi koszty dokończenia drugiej linii (odcinek zachodni).
ukryć kryzysowy cud?
Wiele wskazuje natomiast na to, że bieżący budżet metra planuje się łatać za pomocą inwazji wielkoformatowej reklamy. Właśnie trwa wielka operacja wymiany starych nośników — na większe i liczniejsze. Przed tygodniem w mediach społecznościowych i forach stołecznych mediów toczyły się gorące dyskusje dotyczące zasłaniania reklamami oryginalnych kompozycji zdobiących ściany stacji Ursynów (proj. Andrzej Drzewiecki) i Służew (proj. Krzysztof Jachiewicz). Starannie opracowane ceramiczne barwne okładziny powstały mimo kryzysu lat 80. XX wieku, w których budowano obie stacje. Ze względu na estetyczną wartość nie były one przesłaniane billboardami.
Nie do pomyślenia było też dotąd zasłanianie reklamami pasów z nazwami przystanków, które ułatwiają pasażerom orientację. Tym razem dochodzi i do tego. Stołeczna „Gazeta Wyborcza” inwazję reklamy w metrze opatrzyła w tytule artykułu cytatem z maila czytelniczki piszącej o „dewastacji pierwszej linii”. Postępujące pożeranie wnętrz metra przez reklamę faktycznie zasługuje na taki komentarz, nawet jeśli (ale czy na pewno?) dochody z większej liczby nośników reklamowych miałyby uchronić pasażerów przed podwyżkami cen biletów. Skoro drogie i trudne w realizacji ceramiczne kompozycje mogły powstać w bardzo ciężkich latach 80., tym bardziej nie powinny paść ofiarą obecnego kryzysu.
