Na lato z architekturą — ArchiLATO — zaprasza Galeria Sztuki Wozownia. Jest to cykl wykładów odbywających się online. Pierwszy z nich pt.: „Domy jak okręty. Architektura streamlined moderne na terenie województwa kujawsko‑pomorskiego” odbędzie się we wtorek 28 lipca br. Wygłosi go dr hab. Michał Pszczółkowski.
Wykład dr hab. Michała Pszczółkowskiego dotyczyć będzie architektury czasów 20‑lecia międzywojennego w regionie i przykładów występowania w niej tzw. stylu okrętowego. Prelekcja będzie miała miejsce 28 lipca br. ogodzinie 18:30 online — streaming będzie prowadzony na kanale YouTube Galerii Sztuki Wozownia.
nowoczesne liniowce w rodzaju francuskiej Normandii, brytyjskiej Queen Mary czy niemieckiego Bremen fascynowały logiką konstrukcyjną, solidnością i prostotą, idąc w parze z modernistycznym hasłem formy wynikającej z funkcji
fot. Michał Pszczółkowski
„frontem do morza”
Lata międzywojenne i związana z nimi promocja nowego stylu życia — nowoczesnego homo viator, sprzyjały rozwojowi komunikacji. Symbolami postępu lat 20. i 30. XX wieku stały się samochód, samolot, a zwłaszcza transatlantyk. Nowoczesne liniowce w rodzaju francuskiej Normandii, brytyjskiej Queen Mary czy niemieckiego Bremen fascynowały logiką konstrukcyjną, solidnością i prostotą, idąc w parze z modernistycznym hasłem formy wynikającej z funkcji. Opływowe formy wyznaczały nowe trendy w designie, nie pozostając także bez wpływu na projektantów architektury. W ten sposób narodził się nurt streamlined moderne — „styl okrętowy”.
Kierunek ten trafił w Polsce na podatny grunt, gospodarka morska stanowiła wszak niezwykle istotny element budowania potęgi odrodzonego państwa. W ówczesnym województwie pomorskim — o strategicznym położeniu geograficznym, bo jedynym z dostępem do morza — szczególnie manifestowano w wizualnej formie „Polskę morską” i popularne hasło „frontem do morza”. Budynki o cechach streamlined moderne znajdziemy w Bydgoszczy, Toruniu, Inowrocławiu, Brodnicy i wielu innych miastach dzisiejszego regionu kujawsko-pomorskiego. Wyróżniają je płaskie dachy z tarasami ukształtowanymi na kilku poziomach, zaokrąglone krawędzie balkonów, często obejmujących narożniki, i półokrągłe ryzality z tarasami. W elewacjach i stolarkach drzwiowych często pojawiają się bulaje — symboliczne okna na morze i Pomorze. Te właśnie realizacje będą tematem wykładu.
wyróżniają je płaskie dachy z tarasami ukształtowanymi na kilku poziomach, zaokrąglone krawędzie balkonów, często obejmujących narożniki, i półokrągłe ryzality z tarasami
fot. Michał Pszczółkowski
Michał Pszczółkowski — dr hab. prof. ASP w Gdańsku. W 2005 ukończył studia magisterskie na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Studiował także w Oldenburgu i Bambergu. W 2010 uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie nauk o sztuce, a w 2018 roku habilitację na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej. Od 2019 roku jest zatrudniony na stanowisku profesora Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Stypendysta Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej w Warszawie oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, członek Stowarzyszenia Historyków Sztuki (od 2018 Prezes Zarządu Oddziału Toruńskiego) i Towarzystwa Opieki nad Zabytkami. Zainteresowania badawcze Michała Pszczółkowskiego koncentrują się wokół historii architektury, szczególnie nowoczesnej (XX wiek). Opublikował m.in. kilkanaście monografii naukowych.
