Artykuł pochodzi z numeru A&B 03|23
Przyroda miejska opiera swą zdolność regeneracji na ciągłości, dlatego ważne jest odkrywanie naturalnych powiązań i ich wzmacnianie. Każdy obszar zieleni, niezależnie od jego powierzchni, ma znaczenie, bo jest elementem składowym ekosystemu miasta.
Glebarium — siedzisko dla zwierzęcych gości wystawy „Antropocen” w Zodiaku — Warszawskim Pawilonie Architektury projekt: Centrala jesień 2022
© Centrala
Drzewa przyuliczne łączą się koronami w plamy zieleni, klomby są pomostami pomiędzy większymi zieleńcami, parkami i miejskimi lasami. Pojedyncze drzewo może odpowiadać za ciągłość przyrodniczą, obieg materii i przepływ energii. Nawet drzewo martwe, zwalona w parku do naturalnego rozkładu kłoda czy butwiejący karcz — ukorzeniony pniak pozostawiony po ścięciu drzewa. Takie próchniaki to ostoje cennych porostów, grzybów, robaków i innych destruentów, stworzeń odpowiedzialnych za domykanie cyklu życia. Drzewo przechodzi fazy rozrostu i zamierania, ale też rozkładu prowadzącego do odradzania. Drobna martwa materia organiczna przeniesiona przez wiatr jako detrytus pożywi kolejne rośliny, również te porastające architekturę.
Glebarium — siedzisko dla zwierzęcych gości wystawy „Antropocen” w Zodiaku — Warszawskim Pawilonie Architektury projekt: Centrala jesień 2022
© Centrala
Inne dary drzew — sterty opadłych liści — można doceniać jako siedlisko drobnych zwierząt. Gdy zostawi się je w spokoju na dłużej, by gniły i murszały, staną się ziemią liściową. W majestacie drzewa należy widzieć także potencjał jego rozkładającej się postaci, między innymi żyznej liściówki wzbogacającej podłoże. Ekosystem zależny jest od gleby, ale ta dynamiczna warstwa miasta rzadko pojawia się w rozważaniach urbanistycznych. Zasklepiona betonowymi i asfaltowymi nawierzchniami odcięta jest od reszty układu przepływu materii i energii oraz skryta przed naszą refleksją.
Glebarium — siedzisko dla zwierzęcych gości wystawy „Antropocen” w Zodiaku — Warszawskim Pawilonie Architektury projekt: Centrala jesień 2022
© Centrala
Małgorzata Kuciewicz
fotografie: Centrala
