Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Architektura”
Tematem mojej pracy jest zagospodarowanie terenu nadrzecznego w sąsiedztwie młyna w Celejowie-Iłkach. Młyn znajduje się w pobliżu rzeki Bystrej i wsi Wąwolnica, w powiecie puławskim, województwie lubelskim. Część gminy Wąwolnica należy do Kazimierskiego Parku Narodowego.
Młyn — dawniej wodny, dzisiaj elektryczny — wciąż pracuje, a jego dzienny przemiał zboża wynosi mniej więcej 2 tony. Jest jednym z głównych punktów na Szlaku młynów wodnych rzeki Bystrej. Gospodarze proponują odwiedzającym oglądanie wnętrza młyna, organizację ognisk z kiełbaskami oraz imprez związanych z rozpoczęciem i zakończeniem sezonu wędkarskiego, oferują także świeże mleko od krowy, podpłomyki czy swojski ser.
zdjęcia przestrzeni
© Zuzanna Marta Sławińska
Przestrzeń nadrzeczna w sąsiedztwie młyna charakteryzuje się dużą ilością zieleni i drzew, a także sezonowych rozlewisk, ponieważ poziom wody w rzece zmienia się wraz z porami roku. To, co wyróżnia tę przestrzeń, to baśniowy, tajemniczy i mroczny klimat, który zachęca do odwiedzin i poczucia całego krajobrazu wszystkimi zmysłami.
Stale odwiedzają to miejsce spacerowicze, rowerzyści i wędkarze, przestrzeń ta nie jest jednak wykorzystywana przez kajakarzy, ze względu na brak infrastruktury, która umożliwiłaby im pokonanie tego odcinka. Zaprojektowane przeze mnie rozwiązanie ma na celu uruchomienie trasy kajakarskiej na Szlaku młynów wodnych rzeki Bystrej oraz umożliwienie bezpiecznego pokonania fragmentu rzeki w sąsiedztwie młyna w Celejowie-Iłkach.
droga projektowa
© Zuzanna Marta Sławińska
Przez ponad pięćset lat młyny wodne tworzyły ważny element krajobrazu terenów nadrzecznych w województwie lubelskim. Napędzane za pomocą kół lub turbin wodnych, spełniały rolę obiektów przetwórstwa zbożowego i korzystnie wpływały na ukształtowanie się krajobrazu wiejskiego na przestrzeni lat. Wykorzystywanie nurtu rzeki jako naturalnego źródła energii sprawiało, że młyny współgrały z przyrodą i były swego rodzaju połączeniem między naturą i człowiekiem.
układ przestrzenno-funkcjonalny
© Zuzanna Marta Sławińska
Główną funkcją tej koncepcji jest przystań kajakarska. Przypływający tam kajakarze mogą bezpiecznie podpłynąć z każdej strony na zanurzone w wodzie drewniane podesty, dzięki którym mają pewność, że nurt wody nie przeszkodzi im przy wysiadaniu. Następnie, podnosząc kajak w dwie osoby, mogą przenieść go na brzeg rzeki. Dodatkowo pomost spełnia funkcję wypoczynkową — można się oprzeć, usiąść lub położyć na specjalnie zaprojektowanych do tego siedziskach, skośnych oparciach połączonych z pomostem i elastycznych siatkach. Siatki znajdują się na trzech poziomach: te najbardziej oddalone od brzegu pozwalają — dosłownie — na poczucie wody w rzece, ponieważ znajdują się na poziomie jej lustra. Siadając, pod wpływem siły sprężystości, można lekko zanurzyć się w wodzie, poczuć jej zapach, temperaturę i nurt. Dzięki temu, że siatki są zamocowane z każdej strony do konstrukcji pomostu, rozwiązanie jest bezpieczne również dla najmłodszych użytkowników. Drugi poziom siatek znajduje się nieco ponad lustrem wody — nie mamy bezpośredniego kontaktu z nią, ale możemy słuchać jej szumu i wpatrywać się w kadr nieba, który jest obramowany przez korony drzew. Trzeci poziom siatek został ułożony pod skosem, żeby móc wygodnie oprzeć się i podziwiać przestrzeń z każdej strony. Dookoła wymienionych elementów znajdują się siedziska i oparcia z perforowanej blachy. Perforowany materiał pozwala na oglądanie lustra wody.
wizualizacje
© Zuzanna Marta Sławińska
Cała forma połączona jest także z drogą i mostem, za pomocą tego samego materiału. Nowa, stalowa konstrukcja mostu i położona na niej perforowana blacha, umożliwia użytkownikom obserwację spiętrzania się wody rzeki Bystrej. Dodatkowo o zmierzchu i o świcie pomost jest miejscem dla wędkarzy.
Zuzanna Marta SŁAWIŃSKA
Ilustracje: © Autorka
