Absolwentka Wydziału Architektury Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technicznego — Paulina Schmelter — stworzyła projekt alternatywy rozwoju pasa morskiego. „ZŁĄCZKA” składa się ze szlaku ekoturystyki i ośrodka edukacji ekologicznej. Jej pomysł to połączenie czterech ekosystemów: Klifów Wolińskiego Parku Narodowego, Morza Bałtyckiego, Lasu Lubiewo i łąk śródleśnych.
szlak turystyki ekologicznej
© Paulina Schmelter
idea
ZŁĄCZKA to ambitne przedsięwzięcie, łączące w sobie wiele wymiarów. W skali makro projekt koncentruje się na połączeniu czterech ekosystemów, tworzących harmonijną ścieżkę przyrodniczą. W skali mikro, obejmującej poszczególne budynki, takie jak Pawilony: Klif, Morski, Uroczysko, Łączka oraz Ośrodek Edukacyjny ZŁĄCZKI, stawia na synergiczne połączenie architektury z otaczającym środowiskiem naturalnym — klifem, morzem, lasem i łąką. Na poziomie ludzkim, ZŁĄCZKA zachęca do refleksji nad naszym związkiem z przyrodą i wpływem na środowisko. Pozwala zadać sobie trudne pytania o nasze postępowanie i zastanowić się, w jaki sposób pozytywnie wpłynąć na otoczenie. Nazwa ZŁĄCZKA nie tylko oznacza łączenie, ale także fonetycznie przypomina „z łączki” (małej łączki), co odzwierciedla liczne nawiązania do tego typu środowiska, widoczne zarówno przed budynkiem, jak i na jego dachu, gdzie zaprojektowano kolorową, zróżnicowaną gatunkowo łąkę kwietną.
wizualizacja
© Paulina Schmelter
Pawilon Morski
Na szlak ZŁĄCZKĘ składa się pięć obiektów: Pawilon Główny, a wokół niego mniejsze pawilony: Morski, Klif, Uroczysko i Łączka. Prostopadłościenny obiekt Pawilonu Morskiego został umieszczony wśród przybrzeżnych fal, przypominając o naszej odpowiedzialności za czystość akwenów. Betonowa konstrukcja, na którą nałożono ciemnoszarą, nylonową siatkę, ma za zadanie wychwytywać większe nieczystości, osadzające się podczas sztormów. Ze względu na trudne warunki morskie, cała struktura jest wykonana z betonu, jednak w celu zminimalizowania jej negatywnego wpływu na środowisko, użyto jadalnej mieszanki betonu z dodatkiem kapusty, co nadaje jej charakterystyczne zielonkawe zabarwienie i pozwala na wykorzystanie lokalnych odpadów gastronomicznych. Aby zmniejszyć ryzyko zaplątywania się zwierząt w siatkę, zastosowano nylonowy materiał o dużych oczkach, pochodzący z recyklingu. Pawilon Morski nie tylko estetycznie wpisuje się w otoczenie, ale także pełni funkcję edukacyjną i ekologiczną, podkreślając znaczenie ochrony morskiego ekosystemu.
Pawilon Klif
Klif jest najwyższym z czterech mniejszych pawilonów, wzniesionym w otulinie Wolińskiego Parku Narodowego na szczycie klifu morskiego, przy schodach prowadzących na Kawczą Górę. Pawilon ma służyć jako tymczasowe schronienie dla podróżujących szlakiem, a także jako miejsce edukacji na temat geologicznej struktury obszaru. Wiedza o warstwach geologicznych, na których umieszczono pawilon, ma być przekazywana w nietypowy sposób — poprzez wspinaczkę. W prostopadłościennych szklanych formach, ułożonych na kształt fal, zostaną umieszczone ubite warstwy różnych typów lokalnej gleby, zgodnie z ich rzeczywistym układem, od najgłębszych do najpłytszych. Aby poznać każdą z tych warstw, odwiedzający będą musieli wspiąć się po kamiennych chwytakach wspinaczkowych zamontowanych na konstrukcji. Przewidziano różne wysokości ścianek o różnych stopniach trudności oraz miejsca na montaż lin pomocniczych, co pozwoli na dostosowanie trasy wspinaczkowej do umiejętności użytkowników.
od lewej: Pawilon Morski i Pawilon Klif
© Paulina Schmelter
Pawilon Uroczysko
Uroczysko to autorska wariacja na temat archetypu „domku na drzewie”. Niewielki, prostopadłościenny budyneczek wznosi się wśród koron lasu, podparty na czterech okorowanych palach sosnowych, zamiast tradycyjnego żywego drzewa. Zastosowanie martwego drewna jest celowe, aby zwrócić uwagę na problem wylesiania w borach sosnowych, które często jest trudne do zauważenia. Wewnątrz pawilonu, nad podłużnym siedziskiem, umieszczono przekrojone poprzecznie pnie różnych gatunków drzew, wraz z ich opisami i powodami ścięcia. Pawilon Uroczysko służy nie tylko jako miejsce zdobywania wiedzy, ale także jako strefa odpoczynku. Z punktu widokowego, przez ażurową ścianę złożoną z gałęzi lub przez duże przeszklenie na krótszym boku kubika, można podziwiać widok boru sosnowego. Elewacja „domku na drzewie”, wykonana z kory ściągniętej z pali, dodatkowo wzmacnia poczucie przebywania wśród drzew, potęgując wrażenie harmonii z otaczającą przyrodą.
Pawilon Łączka
Łączka znajduje się tuż przy końcu projektowanego szlaku, obok głównego obiektu edukacyjnego ZŁĄCZKI. Łączka to miejsce, które ma skłaniać do refleksji po przebyciu podróży szlakiem turystyki ekologicznej. Prosta, symetryczna, modułowa forma, skąpana wśród zieleni łąkowej i paproci, stanowi idealną przestrzeń do odpoczynku. Budynek ma podłużną, parterową formę otwartą, przypominającą pawilony japońskie. Jedynymi elementami zamykającymi bryłę obiektu są zielony dach i ułożona na osi dłuższego boku ściana zielona. Aby zapewnić dogłębniejszy, odprężający kontakt z naturą, od poziomu gruntu do okapu dachu obiektu zamocowano cięgna, po których wspinają się rośliny pnące. Pawilon Łączka, z jego harmonijnym wkomponowaniem w otaczającą przyrodę, oferuje spokojną i inspirującą przestrzeń do refleksji i relaksu, kończąc wędrówkę ekologicznym szlakiem w miejscu pełnym zieleni i naturalnego piękna.
od góry: Pawilon ZŁĄCZKA, Pawilon Łączka, Pawilon Uroczysko
© Paulina Schmelter
Pawilon ZŁĄCZKA
ZŁĄCZKA jest ostatnim pawilonem na szlaku turystycznym pomiędzy krajobrazami Międzyzdrojów. Jego forma nawiązuje do kształtu bramy, stanowiąc swoistą granicę pomiędzy krajobrazami łąkowymi i leśnymi. Obiekt poprzez zastosowanie różnych typów zieleni ma łączyć te dwa ekosystemy. Drewniane słupy pokryte są typową dla lasu roślinnością pnącą, natomiast dach porasta zieleń łąkowa, podobna do tej w okolicy. Konstrukcja pawilonu została zaprojektowana z myślą o potrzebach fauny — jest delikatnie podniesiona ponad teren, umożliwiając mniejszym zwierzętom swobodne przejście pod nią. W organicznie ukształtowanym łączniku mogą przebywać zarówno ludzie, jak i rośliny oraz zwierzęta. Wewnętrzna część pawilonu służy jako przestrzeń wystawowa, natomiast na zewnątrz, wśród konstrukcji o formie kratki, umieszczono budki dla zwierząt. ZŁĄCZKA jako ośrodek edukacyjny to miejsce łączące człowieka z naturą. Głównym celem projektu jest pokazanie, że takie połączenie może być zarówno przyjemne, jak i angażujące.
wizualizacja
© Paulina Schmelte
ZŁĄCZKA jako szlak to połączenie różnych typów krajobrazów oraz skrajów Międzyzdrojów wzdłuż nabrzeża, integrujące formy edukacji środowiskowej z rekreacją. Jako budynek, ZŁĄCZKA łączy ekosystem leśny z łąkowym, odpowiadając na potrzeby fauny, flory i człowieka w jednym architektonicznym tworze. To miejsce, które zespala człowieka z naturą poprzez edukację ekologiczną, jednocześnie integrując różne typy komunikacji zbiorowej i indywidualnej.
wizualizacja
© Paulina Schmelte
