Zobacz w portalu A&B!
Zostań użytkownikiem portalu A&B i odbierz prezenty!
Zarejestruj się w portalu A&B i odbierz prezenty
maximize

Stanisław Deńko – Znacząca współpraca poza schematami

23 września '22

Materiały archiwalne dotyczące postaci Stanisława Deńki publikowane są w związku z premierą filmu o architekcie, której organizatorem jest Małopolska Izba Architektów RP.


Wspomnienie pochodzi z A&B 02/2022.


IQ Consortium powstało z bardzo pragmatycznych ekonomicznych powodów. W tamtych czasach i przy ówczesnych możliwościach i zapotrzebowaniu na architekturę na rynku łączyło wspólne doświadczenia i siły, by swobodniej się poruszać i realizować większe projekty. Każdy podmiot zyskiwał. Powstało spontanicznie, wygenerowało je zadanie — potrzebny był odpowiedni zespół, który zrealizuje to zadanie, ale współpracy uczyliśmy się trochę dłużej.

Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora — Cricoteka

Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora — Cricoteka

fot.: Inigo Bujedo Aguirre © Wizja

NsMoonStudio (Agnieszka Szultk i Piotr Nawara) oraz Wizja Stanisława Deńki — czyli IQ Consortium — zrealizowało takie projekty jak Alma Tower, Cricoteka, zabudowa wielorodzinna przy ulicy Zieleniewskiego czy Angel City. Niektóre były sprawnie zrealizowanym zadaniem architektonicznym, jednak Cricoteka wykraczała poza ten schemat. Stanisław Deńko był jedną z niewielu osób, z którą taka współpraca mogła się udać. Nie byliśmy ani pierwszym, ani ostatnim biurem, z którym pracował, jednak w przypadku Cricioteki ta współpraca okazała się znacząca dla obu stron.

Cricoteka    Cricoteka

Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora — Cricoteka
autorzy: Wizja oraz nsMoonStudio w ramach IQ2-Group Consortium Stanisław Deńko, Agnieszka Szultk, Piotr Nawara
zespół projektowy: Sławomir Zieliński — projektant generalny, Tomasz Gomułka, Michał Marcinkowski, Marcin Kowalewski, Adam Wereszczyński, Marzena Surowiec-Dotoń, Monika Mackiewicz, Łukasz Skorek, Karol Grec, Katarzyna Ceran, Bartłomiej Łobaziewicz,
Ewelina Siestrzewitowska, Artur Mizgała,
stud. arch. Łukasz Jakubowski, stud. arch. Daniela Skrzypulec, stud. ASP Aleksandra Danielak
projekt i realizacja: 2006–2014

fot.: Inigo Bujedo Aguirre © Wizja

Byliśmy w tamtym okresie bardzo hermetyczni, mocno zaangażowani w projekty i swoje koncepty. Deńko miał olbrzymie doświadczenie, jeśli chodzi o projektowanie w zespole. Potrafił uczestniczyć w projekcie w szczególny sposób. Budował i scalał przy jednoczesnym szacunku do indywidualnych pomysłów. Jego olbrzymia wiedza i doświadczenie umożliwiały swobodną realizację najbardziej skrajnych pomysłów. Okazało się, że połączenie mocy zaowocowało jednym z najbardziej znaczących, w moim przekonaniu, projektów tamtych czasów.

Alma Tower, budynek biurowy

Alma Tower, budynek biurowy
autorzy: Wizja oraz nsMoonStudio w ramach IQ2-Group Consortium Stanisław Deńko, Agnieszka Szultk, Piotr Nawara
zespół projektowy: Bartłomiej Łobaziewicz, Sławomir Zieliński — architekci prowadzący, Tomasz Gomułka, Marcin Kowalewski, Marzena Surowiec, Monika Włodarczyk
II faza projektu wykonawczego: Jacek Loos — architekt prowadzący, UBM Riwiera
projekt i realizacja: 2009–2014

fot.: Marcin Czechowicz © Wizja

Pamiętam pierwsze wizyty w pracowni Wizji, to było szczególne biuro, bardzo krakowskie i bardzo autorskie. Widać było, że pracownia jest jednocześnie dla Stanisława domem. Mieściła się zresztą w tej samej kamienicy, w której mieszkał. Był architektem totalnym, zaangażowanym w detal, w konstrukcje, rozumiejącym materiał, a jednocześnie poetycko tym materiałem operującym. Architektura była nadrzędna, ponad wynikami komercyjnymi, często przeciw, co było bardzo ujmujące.

Zespół zabudowy wielorodzinnej z usługami przy ulicy Grzegórzeckiej w Krakowie

Zespół zabudowy wielorodzinnej z usługami przy ulicy Grzegórzeckiej w Krakowie
autorzy: Wizja oraz nsMoonStudio w ramach IQ2-Group Consortium Stanisław Deńko, Małgorzata Deńko, Agnieszka Szultk, Piotr Nawara
zespół projektowy: Marcin Przyłuski — architekt prowadzący, Artur Baran, Małgorzata Chrzanowska, Robert Ciuła,
Katarzyna Czerny-Suwała, Ewa Idzikowska, Maciej Klara, Karolina Mrożek, Bartłomiej Stawarz, Tomasz Śliwiński, Jerzy Wójcik
projekt: 2008–2010
model: Robert Ciuła, Agnieszka Rymarczyk

© Wizja

Po tych kilku latach współpracy zaczęliśmy dostrzegać coś, co na początku wydawało nam się nie do pomyślenia — że architektura może powstawać jak film, że może być dziełem zespołu, z pożytkiem dla niej.

Stanisław był bardzo cierpliwym architektem, miał serce analityka. W przypadku Cricoteki, po wstępnych ustaleniach dotyczących bryły budynku, wielokrotnie budował model konstrukcyjny, próbował, eksperymentował cofał się do punktu wyjścia i znów powtarzał cały proces. Był perfekcjonistą.

Angel City   Angel City

Angel City, zespół mieszkaniowo-usługowy przy ul. Pawiej w Krakowie
autorzy: Wizja oraz nsMoonStudio w ramach IQ-Group Consortium,
Gottesman Szmelcman SARLStanisław Deńko, Agnieszka Szultk, Piotr Nawara
zespół projektowy: Marcin Przyłuski — architekt prowadzący (Wizja), Sławomir Zieliński — architekt prowadzący (nsMoonStudio)
Katarzyna Czerny-Suwała, Ewa Idzikowska, Anna Marek-Pelc
projekt i realizacja: 2005–2009

fot.: Stanisław Deńko, Wojciech Kryński

Deńko lubił pracować w zespole, który zresztą przy niektórych projektach się zmieniał, na przykład przy projekcie Angel City kluczowym uczestnikiem na etapie projektowania był Ami Szmelcman z Gottesman Szmelcman Architecture z Izraela. Praca z wieloma architektami była dla niego wartością, poznawanie ich sposobu myślenia, dyskusje, czasem spory, poruszanie się w różnych środkach wyrazu.

Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora — Cricoteka

Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora — Cricoteka

fot.: Inigo Bujedo Aguirre © Wizja

Cricoteka jest najważniejszą wspólną realizacją, która powstała w tamtym okresie. Pracę rozpoczęliśmy od analizy twórczości Tadeusza Kantora, wspólnych dyskusji na ten temat, dyskusji o materiałach, o ich pochodzeniu. O konieczności korzystania z materiałów pierwotnych, zdegradowanych. Zapewne każdy z nas myślał i widział w tym projekcie co innego, jednak dzięki rozmowom udało się wypracować wspólny pomysł. Dla Stanisława ta analiza, przekraczanie granic, badanie tego, co możliwe, było najważniejszą częścią projektu. Każdy, kto pracował ze Staszkiem, ma świadomość jakości tej współpracy.

 

Agnieszka Szultk

Stanisław Deńko — inne materiały w portalu A&B

 

Głos został już oddany

Okna dachowe FAKRO GREENVIEW – nowy standard na nowe czasy
Okna dachowe FAKRO GREENVIEW – nowy standard na nowe czasy
Lakiery ogniochronne UNIEPAL-DREW
PORTA BY ME – konkurs
INSPIRACJE